ปฏิรูปประเทศไทย

จากวิกฤติการณ์ของประเทศที่เกิดความรุนแรงและไม่มีทางออก ทำให้กระแสปฏิรูปประเทศไทยขึ้นสูง ได้มีความเคลื่อนไหวของบุคคล กลุ่ม และองค์กรต่างๆ โดยทั่วไปอย่างต่อเนื่อง ซึ่งเป็นเรื่องที่ดี

สาเหตุที่ลึกที่สุดคือการขาดความเป็นธรรม มีความเหลื่อมล้ำกันทุกด้าน การแก้ไขทำได้ยากมาก ไม่ว่ารัฐบาลใดๆ ก็ทำไม่ได้ เพราะการเมืองไม่มีกำลังพอ ถ้าการเมืองจะเคลื่อนไหวทำอะไร แม้ดี ก็จะมีแรงต้านเสมอ

การแก้ไขวิกฤติการณ์จึงควรเป็นสังคมนำ-การเมืองตาม
ถ้าสังคมเคลื่อนไหวขับเคลื่อนในเรื่องดีๆ แล้วการเมืองตาม จะง่ายกว่ามาก เมื่อสังคมเคลื่อนนำ แล้วการเมืองสนองตอบ แรงต่อต้านจะน้อย หรือไม่มีเลย เพราะเป็นความต้องการของสังคม

ฉะนั้น บุคคล กลุ่ม องค์กรต่างๆ ควรเคลื่อนไหวระดมความคิดว่าการแก้ไขลดช่องว่างความเหลื่อมล้ำควรจะต้องทำอะไรบ้าง และถ้าเลยไปอีกว่าทำอย่างไรได้ด้วยก็จะยิ่งดี

ถ้าวิกฤติการณ์กระตุ้นให้สังคมตื่นตัว สนใจเรื่องส่วนรวมในภาคส่วนต่างๆ มีการรวมตัวร่วมคิดร่วมทำกันในทุกพื้นที่ ในทุกองค์กร และในทุกเรื่องก็จะทำให้สังคมเปลี่ยน เปลี่ยนเป็นสิ่งที่เรียกว่าประชาสังคม (civil society) ความเป็นประชาสังคมจะทำให้สังคมมีพลังออกจากวิกฤติ

ควรจะใช้วิกฤติให้เป็นโอกาส
โอกาสที่สังคมจะเปลี่ยนแปลงไปเป็นสังคมที่เป็นธรรม
เมื่อสังคมมีความเป็นธรรมก็จะลดความแตกแยกให้เหลือน้อยลงหรือหมดไป เกิดเป็นสังคมที่มีศานติสุข