• ขนาดตัวอักษร  Normal size text | Increase text size by 10% | Increase text size by 20% | Increase text size by 30%

สารต้านอนุมูลอิสระ

 เดี๋ยวนี้ใครๆ ก็พากันพูดถึงเรื่อง
สารต้านอนุมูลอิสระ หรือแอนติออกซิเดนต์
(antioxidant) กันว่า เป็นสิ่งวิเศษช่วยป้องกัน
โรคสารพัดชนิด อาจกลายเป็นยาผีบอกแบบสมัยโบราณไปก็ได้ ลองมาทำความรู้จัก
กับเจ้าตัวนี้ และผู้บริโภคได้ประโยชน์
จากสารตัวนี้อย่างไร


ในรายงานของเครือข่าย "เฮน (Health Evidence Network-HEN)" ซึ่งเป็นเครือข่ายภายในองค์การอนามัยโลก ภาคพื้นยุโรป ซึ่งมีความพยายามที่จะวิเคราะห์ สังเคราะห์ รวบรวมข้อมูลการวิจัยต่างๆ ที่ผ่านมา จัดทำเป็นข่าวสาร ง่ายๆ สั้นๆ นำเสนอแก่ผู้กำหนดนโยบาย ของประเทศในสหภาพยุโรป เห็นเรื่องนี้น่าสนใจมากก็เลยหยิบยกมาเล่าสู่กันฟัง จะได้ไม่เป็นเหยื่อของการโฆษณาชวนเชื่อที่กำลังแพร่หลายในปัจจุบัน...หมอไทยจำนวนมากก็พลอย เชื่อไปกับเขาด้วย
ทุกท่านคงจะทราบดีว่า "ออกซิเจน" ที่เป็นส่วนประกอบที่สำคัญของอากาศที่เราสูดเข้าไปกันทุกวันนี้ มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการมีชีวิตของสิ่งมีชีวิตทั้งหลาย โดยเฉพาะมนุษย์ ถ้าขาดออกซิเจนแม้แต่ ๒-๓ นาที อวัยวะในร่างกายของเราจะตายหมด

แต่จำไว้เสมอดาบมีสองคม
เพราะฉะนั้น ออกซิเจนก็มีผลเสียต่อชีวิตเหมือนกัน อาทิ ถ้าเราสูดออกซิเจนเข้าไปมาก ก็ตายได้เหมือนกัน ธรรมชาติจึงสร้างส่วนผสมที่พอเหมาะในอากาศของเรา พอดีกับที่เราจะมีชีวิตอยู่ และเราก็ต้องสูดอากาศเข้าไปนาทีละหลายสิบครั้งก็เพื่อลำเลียงออกซิเจนเข้าไปเลี้ยงอวัยวะของเราทุกส่วนให้อยู่รอดได้
นอกจากนี้ ภายในร่างกายของเราก็อาจมีกระบวน-การทางเคมีบางอย่างที่เปลี่ยนออกซิเจนให้เป็นอนุมูล-อิสระ ซึ่งเชื่อว่ามีผลทำให้เกิด "การแก่" และมีส่วนให้เกิดโรคภัยต่างๆ อาทิ โรคหัวใจและหลอดเลือด มะเร็ง

การวิจัยที่ผ่านมาพบว่า สารต่อต้านอนุมูลอิสระ ที่พบในธรรมชาติและในร่างกายของเรา ช่วยป้องกันผลเสียอันเกิดจากสารต้านอนุมูลอิสระนี้ด้วย
สารต้านอนุมูลอิสระที่รู้จักกันในปัจจุบัน ก็คือ วิตามินซี วิตามินอี บีต้าแคโรทีน ซีลีเนียม ยูบิควิโนน (หรือที่เขาเอามาใส่เครื่องสำอางพอกหน้าช่วยลดรอยเหี่ยวย่นที่เขาเรียกกันสั้นๆ ว่า คิวเทน Q10 นั่นแหละ) และสารฟลาโวนอยด์ที่พบในเหล้าไวน์ แอปเปิล หัวหอม และชา...ความรู้เหล่านี้กลายเป็นช่องทางหากินของผู้ผลิต ยาและวิตามินทั่วโลก ทำกำไรมหาศาล มีการผลิตยาและวิตามินที่เป็นสารสังเคราะห์ (จำนวนมากมายโฆษณา ว่าสกัดจากพืชธรรมชาติ) แล้วโฆษณาทำให้คนทั่วโลกเชื่อว่า ยาและวิตามินเหล่านี้เป็นยาอายุวัฒนะป้องกันโรคภัยต่างๆ ได้มากมาย พวกเราก็พากันหลงเชื่อซื้อหากันมากิน ราคาก็แพงมากๆ... เรามาดูกันว่า งานวิจัยที่ทบทวนกันทั่วโลกได้ผลอะไรบ้าง

เมื่อราวปี พ.ศ.๒๕๔๐ สภาการประเมินเทคโนโลยี ด้านการแพทย์และสาธารณสุข ซึ่งเป็นองค์กรอิสระของประเทศสวีเดน ได้ทบทวนผลการวิจัยทั่วโลกจำนวน ๑,๓๐๐ ชิ้น ในเรื่องผลของสารต้านอนุมูลอิสระต่อสุขภาพ ข้อค้นพบที่น่าตกใจและพวกเราไม่เคยรู้กันมาก่อนเลยก็คือ ไม่มีงานวิจัยชิ้นใดเลยที่พบว่า การใช้ยาวิตามินที่มีสารต้านอนุมูลอิสระ มีผลต่อการป้องกันโรคแต่อย่างใด หลักฐานที่พอจะพบ (แต่ก็ไม่ชัดเจนมากนัก) ก็มี เพียงวิตามินซีจำนวนมากอาจช่วยลดอาการหวัดลงได้บ้าง

การใช้ยาวิตามินทุกวันไม่ได้ช่วยลดการเกิดโรคหัวใจ เบาหวาน ความดันเลือด มะเร็ง โรคไขข้ออักเสบ โรคระบบประสาท ซ้ำร้ายอีกมีผลข้างเคียงจากการใช้วิตามินจำนวนสูงๆ อีกด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การใช้สารบีต้าแคโรทีนและวิตามินในปริมาณสูงๆ อาจมีผลเสียรุนแรงต่อคนที่สูบบุหรี่
ผลการวิจัยบ่งชี้เพียงอย่างเดียวว่า สารต้านอนุมูล-อิสระที่ได้จากผลิตภัณฑ์ธรรมชาติ ก็คือพืชผักผลไม้ เท่านั้นที่มีผลป้องกันโรคได้...

เห็นไหมคะ กลับมาคืนสู่สามัญและธรรมชาติ ของเราดีกว่า ผักผลไม้สดในบ้านเรามีมากมาย ใครชอบของนอกก็หาแอปเปิล แครอต มากินกันก็ไม่ว่าอะไร ดีกว่าไปเสียเงินซื้อยาวิตามินแพงๆ ซึ่งส่วนใหญ่นำเข้าจากต่างประเทศ โฆษณาสรรพคุณกันเสียเลอเลิศ อย่าหลงเชื่อตกเป็นเหยื่อคำโฆษณา ของเขา เรากินอาหารให้ครบ ๕ หมู่ โดยเฉพาะหากอายุเข้าวัยกลางคนแล้ว ต้องกินผักผลไม้สดทุกวัน ทั้งประหยัด ช่วยชาติ ช่วยเกษตรกรไทย และไม่มีผลข้างเคียงจากการใช้ยาแต่อย่างใด "รู้มากไม่ยากนาน" ค่ะ

ข้อมูลสื่อ

311-005
นิตยสารหมอชาวบ้าน 311
มีนาคม 2548
พญ.จันทร์เพ็ญ ชูประภาวรรณ