• ขนาดตัวอักษร  Normal size text | Increase text size by 10% | Increase text size by 20% | Increase text size by 30%

สมอง

สมอง




สมองของเรามีความสลับซับซ้อนมาก มีคนพยายามที่จะคิดคอมพิวเตอร์มาใช้แทนสมองของคน ซึ่งสามารถทำงานได้เร็วกว่าคนหลายพันเท่า ขณะที่สมองของคนไม่อาจจะเก็บรวบรวมข้อมูลได้มากมายเช่นนั้น อย่างไรก็ตาม สมองของคนก็มีความมหัศจรรย์สามารถมีความรู้สึก อารมณ์ต่าง ๆ ตอบสนองความต้องการของเราซึ่งไม่เหมือนกับหุ่นยนต์คอมพิวเตอร์

ความมหัศจรรย์ของสมองก็คือ สามารถแสดงออกถึงการกระทำต่าง ๆ อย่างละเอียดอ่อน และความคิด โดยอาศัยระบบประสาทที่อยู่รอบ ๆ เปรียบเทียบได้กับสายโทรศัพท์ที่เชื่อมต่อระหว่างบ้านต่าง ๆ กับองค์การโทรศัพท์ เมื่อจะมีการติดต่อกัน จะต้องมีผู้เรียกสายโดยการหมุนโทรศัพท์ เป็นการส่งความรู้สึกไปสู่สมองหรือศูนย์รวมข่าว ความคิดความอ่านหรือการกระทำต่าง ๆ รอบตัวเรา ก็จะส่งความรู้สึกไปสู่สมอง เป็นการป้อนข้อมูลเข้าสู่คอมพิวเตอร์สมองนั่นเอง สมองก็จะมีการแปลความหมายของข้อมูลแล้วส่งออกมาเป็นคำสั่ง ให้เราทำตามที่สมองสั่ง เปรียบเหมือนกับองค์การโทรศัพท์ ซึ่งเมื่อมีผู้เรียกสายมาก็จะส่งต่อไปยังบ้านที่ต้องการเรียก เพื่อให้มีการรับเกิดขึ้น

สมองคนเราก็เป็นศูนย์อำนวยการที่มีเส้นใยประสาทเต็มไปหมดเหมือนกับสายไฟในเครื่องรับโทรทัศน์ หรือเครื่องอีเล็คโทรนิค ซึ่งเชื่อมโยงระหว่างหลอดทรานซิสเตอร์ต่าง ๆ ทำหน้าที่เป็นศูนย์รวมข่าว สมองสามารถแบ่งเป็นศูนย์ต่าง ๆ มากมายดังจะกล่าวถึงย่อ ๆ คือ



ก้านสมอง (Brain stem)
เป็นส่วนที่เป็นฐานอยู่ใต้สมอง และต่อกับไขสันหลัง ประกอบด้วยส่วนต่าง ๆ คือ เมตุลลา (Medulla) (สีส้ม) เป็นศูนย์ควบคุมการหายใจ การไอ และการเต้นของหัวใจ พอนส์ (Pons) (สีม่วง) เป็นส่วนที่เชื่อมโยงระหว่าง สมองน้อย (Cerebellum) ขวาซ้าย สมองส่วนกลาง (Mid brain) (สีเหลือง) ซึ่งเป็นทางผ่านของใยเส้นประสาทไปสู่ สมองส่วนหน้า



ศูนย์ใต้สมอง
หรือ ฮัยโปธาลามัส (Hypothalamus)
เป็นบริเวณที่ควบคุมสภาพต่าง ๆ เช่น หิว กระหายน้ำ ทำให้เกิดการสั่นเมื่ออากาศหนาวเย็น ลัเหงื่ออกเมื่ออากาศร้อนบริเวณที่อยู่รอบ ๆ ศูนย์ใต้สมองเรียกว่า ระบบลิมบิค (Limbic System) ทำหน้าที่เกี่ยวกับอารมณ์ต่าง ๆ



สมองใหญ่ (Cerebrum)
(สีชมพู)
เป็นส่วนที่คลุมอยู่โดยรอบ ถ้ามองจากภายนอกสามารถแบ่งออกได้เป็นบริเวณต่าง ๆ ดังนี้ คือ การรับความรู้สึกต่าง ๆ จากร่างกาย การรับความรู้สึกเกี่ยวกับการได้ยิน การรับความรู้สึกเกี่ยวกับการเห็น การส่งคำสั่งให้เกิดการทำงานของร่างกาย สำหรับบริเวณต่าง ๆ ที่เหลือ โดยเฉพาะที่หน้าผาก เกี่ยวกับความนึกคิด ความจำ ความเข้าใจ อารมณ์ตื่นเต้นและตอบสนอง



สมองน้อย (Cerebellum)
(สีเขียว) เป็นบริเวณที่เกี่ยวกับการประสานงานต่าง ๆ ในการเคลื่อนไหว การทรงตัวเพื่อให้รู้ว่าอยู่ในลักษณะยืน เดิน นอน นั่ง การหมุนตัวหรือการกระโดดต่าง ๆ

การกระทำต่าง ๆ หรือการรับรู้จึงเกี่ยวข้องกับระบบประสาทและสิ่งที่อยู่รอบ ๆ ตัวเรา ซึ่งจะผ่านไปสู่ระบบประสาทส่วนกลางหรือสมอง เพื่อให้สมองรับรู้และแปลคำสั่งออกมา ทำให้เกิดพฤติกรรมต่าง ๆ บางครั้งบางคราวความรู้สึกหรือคำสั่งที่ส่งเข้าไป ยุ่งเหยิง ไม่เป็นระเบียบ หรือขัดกันเอง สมองได้แต่รับไว้ไม่รู้จะปฏิบัติอย่างไร ทำให้เกิดการเฉื่อยชา พฤติกรรมต่าง ๆ ก็จะชักช้า ตัดสินใจไม่ได้ กลายเป็นคนสติไม่ดี หรือเป็นโรคจิตไปเลยก็มี โดยเฉพาะในปัจจุบัน คนกรุงซึ่งมีความวุ่นวายต่าง ๆ มากจึงเป็นโรคจิตกันมาก

 

ข้อมูลสื่อ

18-002
นิตยสารหมอชาวบ้าน 18
ตุลาคม 2523
ดร.นที คัคนานตดิลก