ขนาดตัวอักษร | | |

ดีซ่าน : ตาเหลือง ตัวเหลือง ปัสสาวะเหลือง

โพสโดย somsak เมื่อ 1 มีนาคม 2524 00:00

ดีซ่าน : ตาเหลือง ตัวเหลือง ปัสสาวะเหลือง

“คุณหมอครับ หมู่นี้มีคนเขาทักว่าตาผมเหลืองหลายคนแล้ว ไม่ทราบว่าจะเป็นโรคดีซ่านหรือเปล่าครับ ?”
“ลองเล่าให้หมอฟังซิว่า มีอาการผิดปกติอะไรบ้าง ?”

“ก็รู้สึกสบายดีเหมือนปกติธรรมดาแหละครับ”
“อ่อนเพลีย, เบื่ออาหารไหม ?”

“ ไม่ครับ”
“ปัสสาวะสีอะไร ?”

“สีเหลือง ครับ”
“เหลืองเหมือนอะไร เหมือนสีน้ำชา หรือสีขมิ้น ?”

“เหมือนสีน้ำชาครับ”
“ปัสสาวะเหลืองทุกครั้งเลยหรือเปล่า”

“บางครั้งก็เหลือง บางครั้งก็ใส”
“เอาละ มายืนตรงริมหน้าต่าง แดดสว่างๆตรงนี้ เอ้า! เหลือกตามองลงไปปลายเท้าซิ หมอขอเลิกเปลือกตาบน จนได้เห็นตาขาวชัด ๆ หน่อย .....ตาขาวของคุณก็ดูไม่เหลืองเลยนี่ คุณคงไม่มีอาการดีซ่านหรอกนะ”

“คุณหมอครับ ดีซ่านนี่จะมีอาการอะไรบ้างครับ ?”
“ก็ต้องมีอาการตาเหลือง (ดูรูปที่ 1) คือ ถ้าตรวจดูตาขาวในที่ ๆ มีแดดสว่าง ๆ จะเห็นเป็นสีเหลือง แล้วก็มีอาการตัวเหลืองเหมือนย้อมด้วยขมิ้น (รูปที่ 3) จะเหลืองมากเหลืองน้อยก็แล้วแต่จะเป็นมากหรือน้อย นอกจากนี้ปัสสาวะจะต้องมีสีเหลืองเหมือนขมิ้น และจะเหลืองทุกครั้งที่ปัสสาวะ อย่างที่คุณตาไม่เหลืองแบบสีน้ำชาเป็นบางครั้งอย่างนี้ ก็ไม่เรียกว่า เป็นดีซ่านหรอกครับ”

“ถ้าเป็นดีซ่าน จะเป็นอันตรายไหมครับ ?”
“ความจริง ดีซ่าน นี่ หมอเราถือว่าเป็นอาการของโรค ไม่ใช่ชื่อโรค หมายถึง อาการตาเหลืองตัวเหลือง ปัสสาวะเหลืองเหมือนขมิ้นนั่นเอง มันมีสาเหตุหลาย ๆ อย่างด้วยกัน เช่น อาจเกิดจากโรคทางเลือด ได้แก่ โรคธาลัสซีเมีย โรคเม็ดเลือดแดงแตกง่าย ก็ได้ โรคทางตับ เช่น ตับอักเสบ ตับแข็ง ก็ได้ หรือโรคติดเชื้อ เช่น มาล้เรีย ทัยฟอยด์ ก็ได้ คนที่มีอาการดีซ่านจะมีอันตรายหรือไม่ ก็สุดแต่สาเหตุและความรุนแรงของโรค

“ถ้าเช่นนั้น คนที่เป็นดีซ่าน ควรจะหาหมอทุกคนเลยใช่ไหม ?”
“ถ้ามีหมออยู่ใกล้ ๆ ก็ควรจะแวะไปปรึกษาดูก็ดี แต่ถ้าไม่มีหมออยู่ใกล้บ้าน หรือมีความลำบากในการเดินทางไปหาหมอ ก็ให้สังเกตอาการดังนี้ :-
ถ้ามีอาการดีซ่านร่วมกับมีไข้ ตัวร้อน หนาวสั่น หน้าซีด มือซีด เปลือกตาซีด ปวดท้องมาก อาเจียนมาก กินไม่ได้ เท้าบวม หรือซูบผอมลงมาก อย่างหนึ่งอย่างใดก็ควรไปหาหมอ เพราะอาจเป็นโรคร้ายแรงได้แต่ถ้ามีอาการดีซ่าน แต่ยังกินข้าวได้ ตัวไม่ร้อน ไม่ซีด ไม่บวม ไม่ซูบผอมมาก ไม่มีอาการปวดท้องหรืออาเจียนมาก อาจมีเพียงอาการท้องอืดท้องเฟ้อหรือแน่น ๆ ชายโครงข้างขวาบ้างเล็กน้อย แบบนี้ก็ให้ดูแลรักษาเอง โยการพักผ่อนให้เต็มที่ ห้ามทำงานหนัก ดื่มน้ำและน้ำหวานให้มาก ๆ เข้าไว้ อย่ากินอาหารมัน ๆ ควรหยุดงานหรือหยุดเรียนสักเดือนหรือครึ่งเดือน”

“แล้วไม่ต้องกินยาฉีดยาอะไรหรือครับ”
“ไม่ต้องกินยาอะไรทั้งสิ้น อาการดีซ่านอย่างหลังนี้มีสาเหตุมาจากเชื้อไวรัสลงตับ หรือที่หมอเรียกว่า “โรคตับอักเสบจากเชื้อไวรัส ” นั่นแหละ คนที่มีอาการดีซ่าน 10 คน จะมีสาเหตุมาจากโรคนี้เสีย 7-8 คน ที่ชาวบ้านเราเรียกว่า “โรคดีซ่าน” ก็หมายถึง โรคนี้นั่นเอง”

“การที่มีเชื้อไวรัสลงตับ ไม่ต้องกินยาไปฆ่ามันหรือครับ?”
“ขณะนี้ยังไม่มียาอะไรที่จะไปฆ่าแกงเจ้าเชื้อไวรัสได้ การดูแลรักษา จึงเพียงแต่ประคับประคองไปตามอาการเช่นเดียวกับโรคที่เกิดจากเชื้อไวรัสชนิดอื่น ๆ เช่น ไข้หวัด ไข้หวัดใหญ่ หัด คางทูม เป็นต้น”

“หมายความว่า โรคนี้เป็นเองหายเองโยธรรมชาติของมันใช่ไหม ?”
“ครับ โรคนี้ส่วนใหญ่มักไม่รุนแรง ร่างกายคนเราสามารถต้านทานมันได้ เมื่อได้พักผ่อนและดูแลรักษาดังกล่าว สัก 1-2 อาทิตย์ ตาและปัสสาวะจะค่อย ๆ หายเหลือง กินข้าวได้มากขึ้นและหายอ่อนเพลีย
แต่ก็มีบางคนที่อาการอาจรุนแรง จนกลายเป็นโรคตับแข็ง หรืออันตรายถึงตายได้ ซึ่งก็นับว่ามีเพียงจำนวนน้อยเท่านั้น พวกนี้ตาจะเหลืองมากขึ้น อ่อนเพลียมากขึ้น บางคนอาจมีอาการท้องบวมน้ำและเท้าบวมได้ ถ้ามีอาการเหล่านี้ ก็ควรจะรีบไปหาหมอครับ”