• ขนาดตัวอักษร  Normal size text | Increase text size by 10% | Increase text size by 20% | Increase text size by 30%

ระบบโครงกระดูก

ระบบโครงกระดูก

ร่างกายของคนเรามีกระดูก 206 ชิ้น ประกอบกันขึ้นเป็นระบบโครงกระดูก ซึ่งมีความสำคัญมาก มีหน้าที่ต่างๆ ดังนี้ คือ

1. เป็นแกนกลางของร่างกายเพื่อให้คงรูปร่างอยู่ได้ เปรียบเสมือนกับชาวนาที่เป็นกระดูกสันหลังของประเทศไทย

2. ให้เป็นที่เกาะของเอ็นและกล้ามเนื้อต่างๆ เปรียบเสมือนกับเสาเรือน ขื่อและแป สำหรับเป็นที่เกาะของฝาผนังบ้าน เป็นต้น

3. มีหน้าที่ป้องกันอวัยวะภายในที่สำคัญมากๆ เปรียบเสมือนกับกล่องบรรจุของที่มีโฟมห่อหุ้มเพื่อป้องกันของมีค่าภายในที่อาจจะแตกหักได้ เช่น กะโหลกที่หุ้มสมอง กระดูกสันหลังที่หุ้มไขสันหลัง กระดูกซี่โครงที่หุ้มปอดและหัวใจ เป็นต้น

4. มีหน้าที่ในการเคลื่อนไหว โดยกระดูกต่างๆ มาต่อกันเป็นข้อต่อ เปรียบเสมือนกับบานพับประตูหน้าต่าง การเคลื่อนไหวจะมากหรือน้อยแล้วแต่ชนิดของข้อต่อนั้น

5. มีหน้าที่ในการสร้างเม็ดเลือดซึ่งเปรียบเสมือนกับโรงงานอุตสาหกรรม

6. นอกจากนี้ยังเป็นโกดังสำหรับเก็บพวกเกลือแร่อีกด้วย

การเจริญเติบโตของกระดูกต่างๆ โดยเฉพาะกระดูกแขนขน และกระดูกสันหลัง ทำให้คนสูงหรือเตี้ยได้ ถึงแม้ว่าจะเป็นที่ยอมรับกันทั่วๆ ไปว่า ความสูงต่ำของคนขึ้นอยู่กับลักษณะของกรรมพันธุ์ของบรรพบุรุษก็ตาม แต่ในปัจจุบันนี้มีการศึกษาค้นพบแล้วว่า อาหารมีส่วนช่วยให้กระดูกเจริญเติบโตได้ด้วย เช่น คนญี่ปุ่นปัจจุบันนี้โดยเฉลี่ยจะสูงขึ้นกว่าสมัยก่อน เนื่องจากได้ศึกษาเกี่ยวกับอาหารที่ทำให้เจริญเติบโต คือ รู้ว่าเด็กที่อยู่ในวัยเจริญเติบโต ควรจะได้รับอาหารให้ถูกส่วน การขาดอาหารนอกจากจะทำให้กระดูกหยุดการเจริญเติบโตแล้ว สมองยังไม่เจริญเติบโตอีกด้วย ทดลองง่ายๆ ก็สังเกตได้จากการเจริญเติบโตของต้นไม้ ปีไหนน้ำมากก็เจริญเติบโตดี ปีไหนขาดน้ำก็เจริญเติบโตช้า เป็นต้น อาหารที่ช่วยในการเจริญเติบโตของกระดูกที่สำคัญมีพวกเกลือแร่ เช่น แคลเซียม ฟอสเฟต แคลเซียมคาร์โบเนต และวิตามินดี ผู้ที่ขาดวิตามินดี อาจจะทำให้เกิดโรคกระดูกอ่อนได้ นอกจากนี้ยังมียาอีกหลายชนิดที่ทำให้เป็นโรคกระดูกพรุน วัณโรคกระดูก หรือมะเร็งกระดูก หรือไปหยุดการเจริญเติบโตของกระดูก เป็นต้น

ดังนั้นเราควรสนใจกับความรู้เบื้องต้น ที่เกี่ยวกับร่างกายของเรา เพื่อที่จะได้เข้าใจเรื่องราวอื่นๆ ของร่างกายต่อไป ในขณะนี้จะขอแนะนำส่วนต่างๆ ของระบบโครงกระดูก เพื่อให้รู้จักตำแหน่งและชื่อดังต่อไปนี้

1. กระดูกแกนกลาง (Axial skeleton) ประกอบด้วย

กะโหลก (Skull) มี 21 ชิ้น

  • กระดูกขากรรไกรล่าง (Mandible) มี 1 ชิ้น
  • กระดูกสันหลังส่วนคอ (Cervical vertebrae) มี 7 ชิ้น
  • กระดูกสันหลังส่วนอก (Thoracic vertebrae) มี 12 ชิ้น
  • กระดูกสันหลังส่วนเอว (Lumbar vertebrar) มี 5 ชิ้น
  • กระดูกกระเบนเหน็บสลักเพชร (Sacral vertebrae) มี 5 ชิ้น
  • กระดูกก้นกบ (Coccygeal vertebrae) มี 3-4 ชิ้น
  • กระดูกอก (Sternum) มี 2 ชิ้น
  • กระดูกซี่โครง (ribs) มี 24 ชิ้น
  • กระดูกฮัยออยด์ (Hyoid bone) มี 1 ชิ้น

2.กระดูกระยางค์ (Appendicular skeleton) ประกอบด้วย

1. ระยางค์แขน

  • กระดูกสะบัก (scapula) มี 2 ชิ้น
  • กระดูกไหปลาร้า(clavicle) มี 2 ชิ้น
  • กระดูกต้นแขน(humerus) มี 2 ชิ้น
  • กระดูกปลายแขน(Radius and ulna) มี 4 ชิ้น
  • กระดูกข้อมือ(carpals) มี 16 ชิ้น
  • กระดูกฝ่ามือ(metacarpals) มี 10 ชิ้น
  • กระดูกนิ้วมือ(phalanges) มี 28 ชิ้น

2.ระยางค์ขา

  • กระดูกเชิงกราน (pelvis) มี 2 ชิ้น
  • กระดูกต้นขา (femur) มี 2 ชิ้น
  • กระดูกปลายขา (Tibia and fibula) มี 4 ชิ้น
  • กระดูกข้อเท้า (tarsals) มี 14 ชิ้น
  • กระดูกฝ่าเท้า (metatarsals) มี 10 ชิ้น
  • กระดูกนิ้วเท้า (phalanges) มี 28 ชิ้น

ข้อมูลสื่อ

9-001
นิตยสารหมอชาวบ้าน 9
มกราคม 2523
ดร.นที คัคนานตดิลก