• ขนาดตัวอักษร  Normal size text | Increase text size by 10% | Increase text size by 20% | Increase text size by 30%

อวัยวะแห่งความเป็นชาย

อวัยวะแห่งความเป็นชาย

 

 

มนุษย์เป็นสัตว์โลกที่มีสองเพศ ผิดจากสัตว์ชั้นต่ำบางชนิดที่มีเพียงเพศเดียว การผสมพันธุ์เพื่อการสืบทอดเผ่าพันธุ์ของมนุษย์จึงต้องอาศัยสองเพศ มนุษย์สองเพศมีอวัยวะที่แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง

ผู้ชายก็มีอวัยวะสืบพันธุ์แห่งเพศชาย ผู้หญิงก็มีอวัยวะสืบพันธุ์ของเพศหญิง อวัยวะทั้งสองชุดนี้มีลักษณะแตกต่างกัน และมีการทำงานที่แตกต่างกันไป แต่ทั้งหมดนี้ก็เพื่อเอื้ออำนวยให้มีการดำรงเผ่าพันธุ์มนุษย์สืบต่อไปในโลกนี้เท่านั้น

อวัยวะสืบพันธุ์แห่งเพศชาย ประกอบด้วยส่วนสำคัญหลายส่วน ดังนี้ คือ องคชาตหรือลึงค์ อัณฑะที่อยู่ในถุงอัณฑะ สองส่วนนี้เป็นส่วนที่ปรากฏมานอกร่างกาย แต่ส่วนของอวัยวะเพศชายที่อยู่ภายในร่างกายก็คือ ต่อมลูกหมาก ต่อมสร้างน้ำหล่อลื่น ถุงเก็บอสุจิ และท่อนำน้ำเชื้อ

องคชาตเป็นส่วนพิเศษของอวัยวะเพศชาย เนื่องจากเปลี่ยนขนาดยืดหดได้ ภายในขององคชาตมีเนื้อเยื่อที่เป็นฟองน้ำและส่วนที่เป็นกล้ามเนื้อ เมื่อมีอารมณ์เพศ เลือดจะฉีดเข้าไปในองคชาต ทำให้ส่วนที่เป็นฟองน้ำขยายตัวและแข็งขึ้น ตรงกลางขององคชาตมีท่อปัสสาวะ ซึ่งเป็นส่วนที่ต่อออกมาจากกระเพาะปัสสาวะโดยตรง แต่ท่อปัสสาวะนี้ยังมีท่อแยกไปต่อกับท่อของต่อมลูกหมากที่อยู่ข้างใต้ของกระเพาะปัสสาวะ ดังนั้นท่อดังกล่าวจึงมี 2 หน้าที่ คือ เป็นทางระบายออกของน้ำปัสสาวะ และเป็นทางผ่านของน้ำเชื้อ เมื่อถึงเวลาปัสสาวะน้ำเชื้อจะถูกกลั้นเอาไว้ไม่ให้ออกมา แต่ในขณะที่น้ำเชื้อผ่านออกมา ปัสสาวะก็จะออกมาไม่ได้ คล้ายกับมีหูรูดหรือลิ้นมากั้นสองส่วนนี้ไม่ให้ออกมาพร้อมกันได้

ในองคชาตยังมีเส้นเลือดและเส้นประสาทไปเลี้ยงอย่างมากมาย ผิวหนังที่หุ้มอยู่โดยรอบเป็นหนังอ่อนที่ยืดหยุ่นได้ เนื้อเยื่อใต้ผิวหนังก็อยู่กันอย่างหลวมๆ ผิวหนังส่วนนี้อ้อมลงไปหุ้มส่วนหัวขององคชาตไว้ เราเรียกว่า “หนังหุ้มปลาย” เมื่อองคชาตแข็งตัวและขยายตัวใหญ่ขึ้น ผิวหนังส่วนนี้ก็หดตัวหนังที่หุ้มปลายก็จะร่นขึ้น เผยส่วนปลายขององคชาตออกมา หากหนังหุ้มปลายยาวเกินไป หรือรูเปิดเล็กตีบไม่สามารถร่นขึ้นไปได้ในขณะที่องคชาตแข็งตัว ก็อาจจะเป็นอุปสรรคต่อการหลั่งของน้ำเชื้อ หรือถ้าตีบมากๆ ก็จะทำให้ปัสสาวะไม่สะดวก โดยเฉพาะในเด็ก

ด้านใต้ของหนังหุ้มปลายมีต่อมสร้างน้ำเมือกอยู่เป็นจำนวนมาก ดังนั้นภายในหนังหุ้มปลายจึงมักจะมีคราบสีขาวซึ่งเป็นสารที่ผลิตออกมาจากต่อมเหล่านี้ เราเรียกคราบนี้ว่า สเม็กม่า การที่มีหนังหุ้มปลายปิดหรือยาวเกินไป จะทำให้การทำความสะอาดสเม็กม่าทิ้งไปไม่ได้ หรือไม่หมด ทำให้มีกลิ่นเป็นผื่นคันอักเสบ หรือกระทั่งอาจจะทำให้เป็นมะเร็งขององคชาตได้

อัณฑะมี 2 เม็ด เมื่อเด็กยังอยู่ในครรภ์มารดา อัณฑะทั้งสองเม็ดจะอยู่ในช่องท้องของเด็ก เมื่อเด็กครบกำหนด อัณฑะจะค่อยๆ เคลื่อนตัวลงมาอยู่ในถุงอัณฑะ

อัณฑะมีหน้าที่สร้างตัวอสุจิซึ่งเป็นเซลล์สืบพันธุ์ของเพศชาย ตัวอสุจิมีโครโมโซมอยู่เพียง 23 สาย ซึ่งเป็นจำนวนเพียงครึ่งเดียวของโครโมโซมของคนเรา

เมื่ออสุจิผสมกับไข่ซึ่งเป็นเซลล์สืบพันธุ์เพศหญิงที่มีโครโมโซม 23 สายเท่ากัน ก็จะได้เซลล์ใหม่ที่มีโครโมโซม 46 สาย อันเป็นเซลล์ต้นกำเนิดของชีวิตใหม่

อัณฑะจะเริ่มทำงานเมื่อเด็กอายุได้ 12-14 ปี ทำหน้าที่สร้างอสุจิเก็บเอาไว้ในถุงเก็บ เพื่อรอให้ร่างกายปล่อยออกไปผสมกับไข่ ในน้ำเชื้อที่หลั่งออกมาแต่ละครั้งจะมีตัวอสุจิอยู่ประมาณ กว่า 100 ล้านตัวตัว อสุจิมีรูปร่างคล้ายลูกอ๊อด มีส่วนหัวและส่วนหาง ส่วนหัวของอสุจิเป็นส่วนที่เก็บโครโมโซมเพื่อถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม ส่วนหางยาวมากทำหน้าที่แหวกว่ายไปหาไข่เพื่อการผสมพันธุ์

ตัวอสุจิมี 2 ชนิด แบ่งตามโครโมโซมเพศที่บรรจุอยู่ในส่วนหัวของมัน ตัวอสุจิที่มีโครโมโซมเอกซ์อยู่จะให้กำเนิดเพศหญิง ตัวอสุจิที่มีโครโมโซมวายอยู่จะให้กำเนิดเพศชาย จำนวนอสุจิเอกซ์และวายมีอยู่เป็นจำนวนเท่าๆ กัน ทำให้โอกาสที่จะได้ลูกสาวหรือลูกชายมีได้เท่าๆ กันและจะเห็นได้ว่าน้ำเชื้อจากพ่อเป็นตัวกำหนดเพศของลูก

ถุงเก็บอสุจิมีรูปร่างเป็นท่อยาวขดไปขดมาคล้ายกับสปริงมีอยู่ด้วยกันหลายท่อ ขดรวมกันติดอยู่ที่ส่วนบนของลูกอัณฑะทั้งสองข้าง ทำหน้าที่เก็บตัวอสุจิรอเวลาที่ปล่อยออกไปนอกร่างกาย หากไม่มีการร่วมเพศเป็นเวลานานๆ จำนวนอสุจิที่ร่างกายเก็บเอาไว้มีมากและเกิดการหลั่งออกมาเอง อย่างที่เรียกว่า “ฝันเปียก” ซึ่งจะพบบ่อยในเด็กที่เป็นหนุ่ม

เมื่อมีการหลั่ง ตัวอสุจิที่เก็บไว้ก็จะผ่านออกไปทางท่อน้ำเชื้อรับเอาน้ำหล่อลื่นจากต่อมสร้างน้ำหล่อลื่นและต่อมลูกหมาก และผ่านออกไปทางท่อปัสสาวะ การที่มีน้ำหล่อลื่นทำให้ตัวอสุจิแต่ละตัวสามารถว่ายไปมาเป็นอิสระ เมื่อถูกปล่อยออกไปในช่องคลอดเพศหญิง เอื้อโอกาสให้เกิดการผสมพันธุ์ได้ง่ายขึ้น

ต่อมลูกหมากอยู่ข้างใต้ของกระเพาะปัสสาวะ อยู่รอบท่อปัสสาวะ ส่วนที่ต่อกับกระเพาะปัสสาวะพอดีในผู้ชายที่อายุยังน้อย ต่อมลูกหมากจะมีขนาดเล็กและคลำไม่ได้ แต่เมื่อผู้ชายมีอายุมากขึ้นต่อมลูกหมากก็จะมีขนาดโตขึ้นตามอายุ หากมีขนาดโตมากๆ ก็จะรัดท่อปัสสาวะ ทำให้ปัสสาวะไม่สะดวก ต้องเบ่งเวลาปัสสาวะต่อมลูกหมากโต เป็นสาเหตุหนึ่งของปัสสาวะคั่งค้างอยู่ในกระเพาะปัสสาวะ ซึ่งทำให้เกิดการเดินปัสสาวะอักเสบและไตอักเสบตามมา

การทำหมันชายก็คือ การตัดเอาท่อนำน้ำเชื้อส่วนหนึ่งทิ้งไป เพื่อกันไม่ให้เชื้ออสุจิออกมาผสมกับไข่ได้ การทำหมันไม่เหมือนกับการตอน ซึ่งหมายถึง การเอาลูกอัณฑะออกสองข้าง หลังจากทำหมันชายแล้วลูกอัณฑะยังอยู่ดีครบถ้วน สามารถสร้างฮอร์โมนเพศได้ตามปกติ จึงไม่น่าเป็นกังวลว่าภายหลังจากการทำหมันแล้วจะทำให้พละกำลังลดน้อยลงไป

ข้อมูลสื่อ

79-002
นิตยสารหมอชาวบ้าน 79
พฤศจิกายน 2528
พญ.ลลิตา ธีระศิริ