รักษาฝ้า

ดิฉันกินยาคุมกำเนิดหลังจากมีบุตรมาปีเศษ ปรากฏว่ามีฝ้าขึ้นเต็มหน้าไปหมดและน้ำหนักเพิ่มขึ้นด้วย ไม่ทราบจะมีวิธีรักษาหรือแก้ไขอย่างไรคะ
ผู้ถาม ดุสิตา/นนทบุรี
ผู้ตอบ นพ.ประวิตร พิศาลบุตร 

ถาม ดิฉันอายุ ๒๘ ปี แต่งงานมา ๔ ปีแล้ว มีบุตร ๑ คน หลังจากมีบุตรดิฉันก็กินยาคุมกำเนิดมาตลอด กินมาปีเศษแล้วค่ะ ปรากฏว่ามีฝ้าขึ้นเต็มหน้าไปหมดและมีน้ำหนักเพิ่มขึ้นด้วย
ขอความกรุณาคุณหมอช่วยแนะนำวิธีรักษาฝ้าด้วยนะคะ ปัจจุบันหน้าดำมาก ใช้การแต่งหน้าแต่ก็ปกปิดไม่มิด
 
ตอบ ฝ้าเป็นปัญหาความงามที่ผู้หญิง ไทยวิตกกันมาก ส่วนใหญ่พบฝ้าในชาวเอเชีย สถิติของไทยพบฝ้าในหญิงมากกว่าชาย ๑๒ เท่า โดยพบบ่อยในช่วงอายุ ๓๐-๔๐ ปี ฝ้าเกิดจากการที่เซลล์สร้างเม็ดสีของผิวหนังถูกกระตุ้นด้วยปัจจัยต่างๆ ได้แก่ แสงแดด, ความร้อน, ฮอร์โมนจากการตั้งครรภ์ หรือการกินยาคุมกำเนิด, การใช้เครื่องสำอางที่มีส่วนผสมของสารที่ให้กลิ่นหอม หรือสีบางชนิด และการขาดอาหาร โดยเฉพาะในผู้ที่เป็นโรคตับและขาดวิตามินบี ๑๒ อย่างไรก็ตาม ปัจจัยที่สำคัญและทำให้เกิดฝ้าได้บ่อยที่สุดคือแสงแดดและฮอร์โมน

หลักการรักษาฝ้าได้แก่ การหลีกเลี่ยงปัจจัยกระตุ้นต่างๆดังกล่าว โดยเฉพาะแสงแดด ดังนั้นการหลีกเลี่ยงการโดนแดดจัด โดยการเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิต เช่น เคยว่ายน้ำตอนกลางวันก็เปลี่ยนมาเป็นตอนเช้าตรู่หรือตอนเย็น จึงเป็นวิธีธรรมชาติที่ทำให้ฝ้าจางลง การใช้ยารักษาฝ้ามีตัวยาหลายชนิดที่ทำให้ฝ้าจางลง เช่น ไฮโดรควินโนน, กรดเรตติโนอิก, กรดอะซาลิอิก, กรดโคจิก จนกระทั่งสตีรอยด์ ซึ่งตัวยาแต่ละตัวจะมีข้อดีข้อด้อยแตกต่างกันออกไป และอาจก่อให้เกิดข้อแทรกซ้อนได้ นอกจากนั้น หากจำเป็นต้องโดนแดด การใช้ยากันแดด เพื่อลดผลของแสงแดดที่กระตุ้นให้ฝ้าเข้มขึ้น นักวิจัยอเมริกัน เคยกล่าวว่า แค่เดินลงจากบ้าน มาขึ้นรถ หากถูกแดดจัด ฝ้าก็เข้มขึ้นแล้ว แต่ก็ยังไม่มียากันแดดตัวใดที่ป้องกันแดดได้ ๑๐๐ เปอร์เซ็นต์ ดังนั้นแม้จะทายากันแดดก็ยังต้องพยายามหลบเลี่ยงแสงแดดตามไปด้วย
 
การรักษาให้ฝ้าจางลงนั้นทำได้ แต่ยังไม่มีวิธีใดๆที่สามารถรักษาฝ้าให้หายขาดโดยไม่ขึ้นใหม่อีกได้ จึงไม่ควรหลงเชื่อคำโฆษณาใดๆที่ว่าฝ้ารักษาหายขาดได้ เพราะจะทำให้เสียเวลาและเงินทองจนเกินไป
 
แพทย์สตรีหลายคนก็เป็นฝ้า และใช้วิธีทาเมคอัพกลบเกลื่อนรอยฝ้า ก็เป็นวิธีที่ดีวิธีหนึ่ง เพราะการทาเมคอัพจะช่วยพลางรอยฝ้าลงได้ และเป็นการกันแสงแดดได้ในตัวด้วยครับ