กะบุก
ถาม สุพัตรา/กรุงเทพฯ
“กระบุก” สามารถลดน้ำหนักส่วนเกินได้โดยไม่มีผลข้างเคียงใดๆ ตามที่เขาโฆษณาสรรพคุณเป็นความจริงหรือไม่
ดิฉันเคยเห็นโฆษณาชิ้นหนึ่งเป็นเครื่องดื่มลดน้ำหนัก โดยระบุว่า ทำมาจาก “กระบุก” และสามารถลดน้ำหนักส่วนเกินได้โดยไม่มีผลข้างเคียงใดๆ ช่วยกรุณาเปิดเผยข้อเท็จจริงด้วยค่ะ ว่าสรรพคุณตามที่เขากล่าวอ้างเป็นความจริงหรือไม่
ผู้ตอบ ดร.สมเกียรติ โกศัลวัฒน์
“กระบุก” จริงๆ แล้วต้องเขียนว่า “กะบุก” กะบุกนี้สามารถเรียกได้หลายชื่อเรียกบุกหรือหัวบุกก็ได้ กะบุกเป็นพืชป่า มีลักษณะเป็นหัวเมื่อนำเอามาสกัดแล้วจะได้ผงบุกซึ่งมีสารประกอบสำคัญ คือ กลูโคแมนแนน สารกลูโคแมนแนนนี้มีคุณสมบัติเป็นใยอาหาร หรือกากอาหาร หรือไฟเบอร์ (fiber) สามารถอุ้มน้ำได้ดี โดยสามารถขยายตัวไม่ต่ำกว่า ๒๐ เท่าของเนื้อผงบุกแห้ง ประโยชน์ในข้อนี้จึงนำมาใช้เป็นอาหารถ่วงท้อง ทำให้ท้องเต็ม จึงกินอาหารได้น้อยลง
นอกจากนี้ร่างกายไม่สามารถย่อยสลายสารประกอบนี้ได้ เนื่องจากตัวผงบุกนั้นเป็นสารจำพวกโพลีแซคคาร์โรด์ (polysaccharide) คล้ายๆ เซลลูโลส นอกจากนี้ผงบุกไม่ให้คุณค่าพลังงาน ไขมัน วิตามิน แร่ธาตุใดๆ จึงไม่สามารถไปเพิ่มเติมพลังงาน ไขมันแก่ร่างกายได้ การใช้ผงบุกให้ถูกวิธีนั้น ควรชงด้วยน้ำแล้วดื่มก่อนอาหารเพื่อให้ผงบุกพองตัวอุ้มน้ำ ทำให้ที่ว่างในกระเพาะอาหารลดลง เพื่อให้กินอาหารได้น้อยลง ซึ่งเป็นวิธีที่ผู้ต้องการลดน้ำหนัก หรือผู้ที่อ้วนจะได้กินอาหารได้น้อย
อย่างไรก็ตามถ้าผู้ที่ต้องการลดน้ำหนักหรือผู้ที่อ้วนยังทำใจไม่ได้ ยังคงกินอาหารในปริมาณเท่าเดิม การใช้ผงบุกนี้ก็จะไม่ช่วยอะไรได้เลย เพราะยังกินอาหารในปริมาณเท่าเดิมไมได้ลดลงแต่อย่างใด ทางที่ดีการควบคุมจิตใจให้รู้จักกินอาหารให้น้อย มีการออกกำลังกายเพิ่มขึ้น หลีกเลี่ยงไม่กินอาหารประเภทของหวาน ของว่าง อาหารที่มีไขมัน เช่น อาหารทอด ผัดทุกชนิด ถ้าท่านทำได้เช่นนี้ เครื่องดื่มลดน้ำหนักหรือผงบุกก็เกือบจะไม่มีความจำเป็นเลย และคุณไม่ควรดื่มเครื่องดื่มลดน้ำหนักนี้แต่เพียงอย่างเดียว ทำให้อาจจะขาดสารอาหารจำพวกวิตามิน แร่ธาตุได้ และไม่ใช่เป็นวิธีการลดน้ำหนักที่ถูกต้อง