มีโรคอยู่โรคหนึ่งที่อยากให้ท่านทั่วไปและบุคลากรทางสาธารณสุขรู้จักและตื่นตัวกันอย่างทั่วถึงจะได้ช่วยกันได้ เพราะโรคนี้คนที่จะเป็นทุกข์ทรมานแสนสาหัส ไม่มีทางออกและลงท้ายด้วยการฆ่าตัวตาย โรคนี้ส่วนหนึ่งเกิดจากพันธุกรรม อีกส่วนหนึ่งเกิดจากสิ่งแวดล้อม ยิ่งสังคมสนับสนุนรุนแรงยิ่งมีคนเป็นโรคนี้มากขึ้น เช่น วิกฤติการณ์ทางเศรษฐกิจ หรือมีเหตุการณ์รุนแรงประเภทคลังแสงระเบิดที่ปากช่อง หรือถล่มตึกเวิร์ดเทรดที่นิวยอร์ก
ผู้ป่วยอาจเป็นประเภทที่มีอาการ 2 ขั้ว (bi-polar) หรือขั้วเดียว (uni-polar)
ประเภทมีอาการสองขั้ว มีอาการแกว่งระหว่างขั้วหนึ่งที่มีอาการเฟื่อง (manic) กับอีกขั้วตรงข้ามที่มีอาการแฟบหรือซึมเศร้า (depression) ช่วงเฟื่องสมองจะตื่นตัวคิดอะไรว่องไว อาจถึงขั้นอัจฉริยะ พูดเร็ว ทำเร็ว รุกรานผู้อื่น ใช้เงินมากอย่างไม่เสียดาย เจ้าตัวจะมีความสุข แล้วทำให้ผู้อื่นมีความทุกข์ เป็นอยู่พักหนึ่ง อาการจะแกว่งไปทางตรงข้ามคือแฟบ มีอาการซึมเศร้า กลัว วิตกกังวล ทำอะไรไม่ได้ ตัดสินใจไม่ได้ ของที่เคยทำได้ง่าย ๆ ก็กลัวไม่กล้าทำ รู้สึกตัวเองมีความผิดเกินเหตุ กลัวในเรื่องต่าง ๆ อย่างควบคุมไม่ได้ กินอาหารไม่ลง นอนไม่หลับ มีความคิดวนเวียนอยู่ในเรื่องโทษตัวเองและวิตกกังวลอย่างแสนสาหัส วนๆ ซ้ำซากอยู่อย่างนั้น อย่างไม่สามารถหลุดออกไปได้ ความทุกข์ท่วมท้นอย่างน่าสงสาร โรคที่มีอาการ ๒ ขั้วนี่ทางแพทย์เรียกว่า manic depression อีกประเภทหนึ่งเป็นขั้วเดียวคือขั้วซึมเศร้า (depression)
คนมีชื่อเสียงว่าเป็นอัจฉริยะหลายคนเป็นโรคนี้ เช่น ลอร์ด ไบรอน ไฮมิงเวย์ และนักเขียนญี่ปุ่นที่ได้รับรางวัลโนเบล ในช่วงเฟื่องจะเป็นอัจฉริยะ แต่ในช่วงแฟบจะมีอาการทุกข์อย่างหาทางออกไม่ได้จนฆ่าตัวตาย และยิงตัวตายที่หน้าทำเนียบ
โรคนี้เกิดจากมีความผิดปกติเกี่ยวกับสารเคมีในสมอง เพราะฉะนั้นการรักษาจะไปใช้การปฏิบัติธรรมไม่ได้ผล แต่ต้องใช้สารเคมีคือยาเข้าไปบำบัดกันให้ตรงกับเหตุ ซึ่งขณะนี้มียาที่ค้นคว้าพัฒนากันมาที่ได้ผลดีมากหลายตัวด้วยกัน
เนื่องจากมีคนจำนวนมาก เป็นแล้วทุกข์ทรมานเหมือนตกนรกทั้งเป็น แต่มีรักษาให้หายได้ จึงควรมีแผนแห่งชาติบำบัดโรคซึมเศร้า ที่ให้การศึกษาแก่คนทั้งชาติให้รู้จักโรคนี้ จะได้แนะนำช่วยเหลือกันได้ และกำหนดการสั่งยาให้ใกล้บ้านที่สุดเท่าที่จะทำได้
เรื่องสุขภาพจิตเป็นเรื่องสำคัญยิ่ง ควรส่งเสริมสนับสนุนให้กรมสุขภาพจิต พร้อมตั้งองค์กรอื่น ๆ สามารถผลักดันยุทธศาสตร์สุขภาพจิตถ้วนหน้า ที่ทั้งสร้างเสริมสุขภาพจิตที่ดีและบำบัดสุขภาพจิตที่เสียอย่างเช่นโรคซึมเศร้า ในยุคปฏิรูประบบสุขภาพ