ถาม : กมลา/กรุงเทพฯ
ปัจจุบันอายุ 48 ปีแล้วค่ะ ต้องการรู้ว่าอาการวัยทอง [2]เป็นอย่างไร จะได้เตรียมตัวได้ถูกต้อง โดยไม่ต้องวิตกกังวลค่ะ
ตอบ : นพ.พันธ์ศักดิ์ ศุกระฤกษ์
อาการเบื้องต้นของหญิงที่ก้าวเข้าสู่วัยทองที่พบก็คือ ประจำเดือนอาจจะมาเดือนละ 2-3 ครั้ง หรือประจำเดือนมาบ้าง ไม่มาบ้าง เป็นสัญญาณเตือนว่ารังไข่ทำงานน้อยลง และเมื่อประจำเดือนหยุดไปอย่างน้อย 1 ปี ก็แสดงว่ารังไข่หยุดทำงานแล้ว เป็นวัยหมดประจำเดือนอย่างแท้จริง แต่ถ้าประจำเดือนไม่มา 6 เดือน อาจจะกลับมาใหม่ได้ ซึ่งผู้หญิงไทยจะหมดประจำเดือนโดยเฉลี่ยเมื่ออายุประมาณ 48-50 ปี
เมื่อขาดฮอร์โมนเพศหญิง จะมีอาการหงุดหงิด โมโห และฉุนเฉียวง่าย นอนไม่หลับ ผิวพรรณแห้ง ร้อนวูบวาบ ปัสสาวะบ่อย โดยเฉพาะผู้หญิงเมื่อขาดฮอร์โมนเพศหญิงจะแก่แบบกะทันหันโดยไม่รู้เนื้อรู้ตัว เช่น เกิดตามัวกะทันหัน จากคนที่เคยอ่านหนังสือได้ดีก็จะอ่านหนังสือได้ไม่ชัด หรืออาจจะมีอาการเกี่ยวกับความจำ เช่น อะไรที่เคยจำได้กลับจำไม่ได้ โดยเฉพาะความจำระยะสั้นทั้งหลาย เช่น จำไม่ได้ว่าวางของไว้ตรงไหน
นอกจากนี้ ระบบต่างๆ เกี่ยวกับการเจริญพันธุ์ก็จะเกิดการเปลี่ยน แปลง เช่น ช่องคลอดแห้งไม่มีน้ำหล่อลื่น ทำให้เจ็บปวดเวลามีเพศสัมพันธ์ จนเกิดการเบื่อหน่าย ไม่อยากร่วมรัก หลายคู่ประสบปัญหาครอบครัวจากสาเหตุนี้ ถ้าไม่ได้รับการแก้ไขที่ถูกต้อง
ที่จริงแล้วอาการของการที่ฮอร์โมนเพศชายพร่องไปบางส่วนจนเกิดภาวะผู้ชายวัยทอง [3]นั้นก็ทำให้มีอาการคล้ายของผู้หญิงวัยทอง [4]เช่นกัน โดยอารมณ์มักแปรปรวนง่าย บางครั้งซึมเศร้าเหงาหงอย บางเวลาก้าวร้าว รุนแรง โมโหง่าย จู้จี้จุกจิก นอนไม่หลับ เหนื่อยและอ่อนเพลียง่าย กล้ามเนื้อไม่มีแรง ความจำไม่ค่อยดี และหลายต่อหลายรายเกิดปัญหาการหย่อนสมรรถภาพทางเพศ ซึ่งทำให้ชายวัยทองไม่มากก็น้อยขาดความมั่นใจในการดำเนินชีวิตไปเลยทีเดียว