Welschen LM, et al. Self-monitoring of blood glucose in patients with type 2 diabetes who are not using insulin. Diabetes care 2005;28:1510-7.
การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ดีในผู้ป่วย เบาหวานช่วยลดภาวะแทรกซ้อนของเบาหวานได้. การตรวจติดตามระดับน้ำตาลในเลือดโดยผู้ป่วยเบาหวานประเภทที่ 1 ได้ผลในการคุมน้ำตาลในเลือดดี แต่ในประเภทที่ 2 ที่ไม่พึ่งอินซูลินนั้นได้ประโยชน์แน่หรือ.
การทบทวนความรู้เกี่ยวกับเรื่องนี้ นักวิจัยเลือกเฉพาะงานประเภท RCT เปรียบเทียบกลุ่มผู้ป่วย เบาหวานที่ตรวจติดตามระดับน้ำตาลในเลือดด้วยตนเองกับกลุ่มควบคุม ได้งานวิจัยที่มีคุณภาพในเกณฑ์ดีเพียง 2 รายงาน และคุณภาพปานกลาง 4 รายงาน. กลุ่มที่ตรวจน้ำตาลในเลือดด้วยตนเองทำบ่อยตั้งแต่ตรวจวันละ 6 ครั้งจนถึงตรวจวันเว้นวัน.ส่วนกลุ่มควบคุมไม่มีการตรวจน้ำตาลด้วยตนเอง ตัวชี้วัดผลคือ ระดับ HbA1c ระดับน้ำตาลในเลือด และคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย.
ผลการทบทวนพบว่ากลุ่มที่ติดตามตรวจน้ำตาลในเลือดด้วยตนเองมีระดับ HbA1c ในระยะ 6 เดือน ต่ำกว่ากลุ่มควบคุมเล็กน้อย (ร้อยละ 0.39) แต่มี นัยสำคัญทางสถิติ เมื่อดูผลต่อระดับน้ำตาลในเลือด มีงานวิจัย 2 ชิ้นที่รายงานว่า การติดตามตรวจน้ำตาลในเลือดเองได้ผลดีกว่าการตรวจน้ำตาลในปัสสาวะในการควบคุมระดับ HbA1c เล็กน้อยแต่ไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ ส่วนผลต่อคุณภาพชีวิตไม่แตกต่างกัน.
ผลสรุปจากการศึกษานี้คือ ในผู้ป่วยเบาหวานที่ไม่พึ่งอินซูลิน การตรวจติดตามระดับน้ำตาลในเลือด ด้วยตนเองช่วยลด HbA1c ได้เล็กน้อย แต่ระดับน้ำตาลในเลือดกลับไม่แตกต่างกัน.
เมื่อคำนึงว่าการตรวจเลือดด้วยตนเองต้องเสีย ค่าใช้จ่ายสูง แต่ยังไม่มีข้อสรุปว่าได้ประโยชน์จริง แพทย์จึงควรพิจารณาให้ผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ไม่พึ่งอินซูลินตรวจติดตามน้ำตาลในเลือดด้วยตนเองใน รายที่จำเป็นเท่านั้น.
วิชัย เอกพลากร พ.บ., Ph.D.,รองศาสตราจารย์, ศูนย์เวชศาสตร์ชุมชน, คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี, มหาวิทยาลัยมหิดล