คุณผู้หญิงที่รู้สึกตัวว่ามีความเฉื่อย เนือย อ่อนเพลีย ทำอะไรเชื่องช้า ถ้าหากอาการเหล่านี้เกิดขึ้นหลังตกเลือดมากขณะคลอดบุตรแล้วละก้อ ลองสำรวจตัวเองว่ามีหน้าตาบวมๆ ฉุๆ และแลดูซีดเซียวดังในภาพข้างบนนี้หรือไม่
ถ้ามี ก็ขอถามเพิ่มอีกข้อหนึ่งว่า หลังคลอดบุตรแล้ว ไม่มีประจำเดือดมาเลยใช่ไหม ทั้ง ๆ ที่ยังไม่ถึงวัยที่จะหมดประจำเดือน (มีอายุมากกว่า 45-50 ปีขึ้นไป)
ถ้าใช้ ก็ชวนให้สงสัยว่า คณะกำลังเป็น โรคชีแฮน (SHEEHAN’S SYNDROM) เสียแล้วหละครับ
โรคนี้เกิดขึ้นเนื่องจากมีความผิดปกติของฮอร์โมนภายในร่างกายพบภายหลังการตกเลือดอย่างมากขณะคลอดบุตร บางคนอาจถึงกับสลบสไลหลังคลอดไปเลย
ต่อมา เมื่อช่วยให้เป็นลมฟื้นขึ้นมาแล้ว ต่อมฮอร์โมนที่ใต้สมองจะเสียไปบางส่วน จนสร้างฮอร์โมนน้อยกว่าปกติ
ฮอร์โมนที่สร้างจากต่อมใต้สมองจะมีหน้าที่สำคัญๆ คือ กระตุ้นให้ต่อมธัยรอยด์ ต่อมหมวกไต และรังไข่ สร้างฮอร์โมนเพื่อให้ร่างกายทำงานได้อย่างเป็นปกติ
เมื่อฮอร์โมนที่ต่อมใต้สมองมีน้อยกว่าปกติ ต่อมธัยรอยด์ ต่อมหมวกไต และรังไข่ก็ทำงานไม่ได้เต็มที่ ผลิตฮอร์โมนที่จำเป็นต่อร่างกายน้อยกว่าที่ควร และรังไข่ก็ไม่ผลิตไข่ (ประจำเดือนจึงไม่มี)
ด้วยเหตุปัจจัยเหล่านี้ จึงทำให้คนไข้มีอาการดังที่ได้กล่าวมาข้างต้น
การรักษา
แพทย์จะให้ฮอร์โมนทีละหลายๆ ชนิด เช่น ฮอร์โมนของต่อมธัยรอยด์, เพร็ดนิโซโลน ก็อาจช่วยให้ร่างกายมีความกระปรี้กระเปร่า มีเรี่ยวแรง สามารถทำงานได้เหมือนปกติ ซึ่งคนไข้ควรจะกินยาไปตลอดชีวิต