ผู้ที่มีชีวิตคลุกคลีอยู่กับต้นไม้ใบหญ้า หลายคนคงจะรู้จักถึงพิษสงของบุ้งดี บุ้งก็คือตัวหนอนที่มีขนหนาๆ นั่นแหละ มีทั้งตัวเล็กตัวใหญ่ สีสันก็แตกต่างกัน บางชนิดก็สวยงามน่าจับต้อง แต่อย่าไปแตะต้องเข้าเชียว เพราะพิษสงที่ขนของมันร้ายกาจมาก ไม่ว่าตัวเล็กหรือตัวใหญ่ สัมผัสผิวหนังเราเข้าเป็นคันเขยอ ยากที่จะหายาแก้มันได้
บุ้งบางชนิดก็ชอบเกาะล้อมวงกันเป็นหมู่ ส่วนมากชอบอยู่ใต้ใบไม้ ถ้าเอาไม่สังเกตจะไม่เห็น โดยเฉพาะส่วนหน้าแข้งจะถูกมาก ต่อไปก็ที่แขนหรือไหล่ ถ้าถูกบุ้งเข้าแล้วจะคันมาก แถมปวดแสบปวดร้อนอย่าบอกใครเชียว ยาหม่องหรือยาประเภทร้อนๆ ไม่มีทางจะดับพิษมันได้ ถ้าทิ้งไว้จะกลายเป็นตุ่มน้ำเหลือง พอตุ่มแตกก็จะเกิดแผลเป็นด่างไปเป็นปี
ผู้เขียนเคยโดนมาแล้วสมัยเมื่อหนุ่มๆ ขึ้นเก็บผลไม้ไม่ทันเห็น ข้อศอกไปถูกมันเข้า ทั้งคันทั้งปวดทรมานยิ่งนัก ใครว่ายาอะไรดีเอามาทาทั้งนั้น ก็ไม่ยอมหาย ขนมันตำติดไม่ยอมออก มือไปถูกเข้าจะเสียวแปล๊บๆ เหมือนมีเสี้ยนเล็กๆ หลายอันตำอยู่ ต่อมาก็พองเป็นแผลเป็นมาจนทุกวันนี้
แต่เดี๋ยวนี้ ถ้าสัมผัสตัวบุ้งจะไม่ตกใจเลย เพราะเจอยาดีและหาง่ายเข้าแล้ว คือใบตำลึงนี่เอง แก้พิษบุ้งได้ชะงัดนัก ทดลองมาสามครั้งแล้วได้ผลทั้งสามครั้ง หายทันทีที่ทาเสร็จ เรื่องเกิดขึ้นเมื่อกลางปีนี่เอง
วันนั้นผู้เขียนได้เดินเข้าไปในพงไม้เตี้ยๆ เดินผ่านไปได้เล็กน้อย รู้สึกปวดแสงปวดร้อนหน้าแข้ง คิดว่าคงถูกใบไม้ใบหญ้าบาดเอา ประเดี๋ยวคงหายไปเอง เสร็จธุระแล้วก็เอาน้ำล้างเอาผ้าเช็ดจนแห้ง ความปวดร้อนก็ไม่หายและยิ่งทวีมากขึ้น และคันมากขึ้นด้วย แน่ใจว่าไม่ใช่ถูกใบไม้แน่ๆ เดาเอาว่าต้องถูกบุ้งเข้าแล้ว รีบเดินเข้าถ้ำจะอายาหม่องมาทา
ในขณะนั้นเกิดนึกขึ้นได้ว่า เคยอ่านพบที่ใดไม่ทราบว่าถ้าถูกบุ้งขนให้เอาใบตำลึงขยี้ใบเอาน้ำเขียวๆ ทาบริเวณที่คันให้ทั่ว ผู้เขียนแม้ไม่เชื่อว่าใบตำลึงจะแก้พิษบุ้งได้ แต่ก็มีความเชื่อว่าถึงจะรักษาพิษบุ้งไม่ได้ก็ไม่เป็นอันตรายต่อผิวหนังแน่ เพราะใบตำลึงใช้ต้มและลวกกินได้อยู่แล้ว อีกทั้งการหาก็ง่ายมีขึ้นเองอยู่ทั่วไป
จึงไปเด็ดเอาใบตำลึงแก่มาสองสามใบ เอาขยี้ลงไปที่แผลซึ่งกำลังคันปวดแสบปวดร้อนอยู่นั่นแหละ มีน้ำเป็นยางเขียวๆ ออกมา รู้สึกเย็นดี ชั่วระยะเพียงสองสามนาทีที่ขยี้เสร็จก็หายปวดแสบปวดร้อนทันที ช่างน่าอัศจรรย์นัก เคยใช้ยาหม่องทายิ่งพากันร้อนใหญ่ แล้วก็ไม่หายด้วย
ต่อมาเมื่อไม่นานนี้ก็ไปถูกเข้าอีกก็ใช้ตำรับเดิมแล้วก็หาย ครั้งที่สามคือวันนี้ ก่อนที่จะเขียนเรื่องนี้ส่งมา ได้ถูกบุ้งเข้าอีก พอเอาตำลึงขยี้ทาแล้วเกิดเมตตาขึ้นว่า ชาวไร่ชาวนา หรือผู้คนที่อยู่ตามชนบท แม้ไม่ทำไร่ทำนาเข้าป่าเข้าดง ก็อาจจะมีต้นไม้หรือสวนอยู่ในบ้าน
เมื่อมีต้นไม้ไม่ว่าเล็กหรือใหญ่ก็ย่อมจะมีตัวบุ้งเกาะอยู่ตามต้นหรือใบไม้บ้าง เมื่อมีอาการคันควรสันนิษฐานไว้ก่อน อาจจะถูกขนบุ้งเข้าแล้ว โดยเฉพาะเด็กที่ซนๆ ควรแนะนำให้ป้องกันเอง ด้วยการเอาใบตำลึงขยี้ทาเพื่อดับพิษเสียก่อน