ถาม : มนัส/กรุงเทพฯ
ปัจจุบันอายุ 40 ปี เป็นสถาปนิก สายตาสั้น 600 กว่า มีความคิดที่จะใส่คอนแทกเลนส์ แต่ก็ติดปัญหาการทำงานและการเดินทางที่จะต้องสัมผัสกับฝุ่นละอองจำนวนมากทุกวัน
เคยปรึกษากับร้านตัดแว่นที่คุ้นเคยกัน บอกว่าถ้าใส่คอนแทกเลนส์แล้วจะต้องสัมผัสกับสภาพแวดล้อมที่มีฝุ่นละอองมากๆ อาจเสี่ยงตาบอดจากเชื้อโรคชนิดหนึ่ง ซึ่งไม่แน่ใจว่าชื่ออะไร ต้องการทราบว่ามีเชื้อโรคอะไรที่เกี่ยวข้องกับคอนแทกเลนส์และทำให้ตาบอด
ตอบ : พญ.พนิดา โกสียรักษ์วงศ์
คอนแทกเลนส์เป็นอุปกรณ์ช่วยแก้ไขปัญหาสายตาสั้น อีกทั้งเหมาะสำหรับบางกลุ่มอาชีพที่ไม่สะดวกใส่แว่นตา แต่ใส่คอนแทกเลนส์ช่วยได้ ซึ่งถือเป็นข้อดีอย่างหนึ่ง... ข้อเสียก็มีเหมือนกัน
กรณีของคุณเป็นสถาปนิก นอกจากนั่งทำงานในห้องแอร์แล้ว ยังมีช่วงเวลาที่จะต้องออกไปดูสถานที่ก่อสร้างจริง ปกคลุมด้วยฝุ่นละอองจำนวนมากย่อมส่งผลกับการใส่คอนแทกเลนส์อย่างแน่นอน และถ้าไม่รำคาญจนเกินไปการใส่แว่นน่าจะปลอดภัยมากกว่า
การใส่คอนแทกเลนส์ของบางคนก็อาจเกิดปัญหาแทรกซ้อนตามมาได้ กรณีของเชื้ออะแคนทะมีบา ที่ไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า เชื้อตัวนี้ทนอยู่ได้นานในสิ่งแวดล้อมทุกรูปแบบ และมีฤทธิ์ทำลายดวงตาได้ ดังนั้น ผู้ที่ใส่คอนแทกเลนส์จะต้องระมัดระวังให้มากเป็นพิเศษ เพราะเชื้อตัวนี้เป็นสาเหตุสำคัญของกระจกตาอักเสบ หากติดเชื้อจะทำให้ปวดตามาก สู้แสงไม่ได้ กระจกตาขุ่น ฝ้า เกิดแผลอักเสบที่กระจกตา การรักษาต้องให้จักษุแพทย์ทำการตรวจวินิจฉัยอย่างละเอียดก่อนใช้ยาฆ่าเชื้อหยอดตาที่แพทย์จัดให้ โดยต้องหยอดตาบ่อยๆ เป็นเวลานานหลายเดือนหรือเป็นปี พร้อมเฝ้าติดตามดูอาการอย่างต่อเนื่อง
บางคนดวงตาไม่ตอบสนองต่อยาหยอดตา เชื้ออาจลุกลามไปทั่วกระจกตา มีอาการอักเสบมาก จักษุแพทย์จะทำการผ่าตัดเปลี่ยนกระจกตาให้ แต่ก็สามารถกลับมามีเชื้อชนิดนี้ได้อีก เนื่องจากนำกระจกตาส่วนที่มีรอยโรคออก แต่ส่วนที่ดูว่าใสยังอาจมีเชื้ออยู่
ผู้ที่ใส่คอนแทกเลนส์จะต้องระมัดระวังและทำความสะอาดล้างคอนแทกเลนส์ให้ถูกวิธี เพราะมีโอกาสที่เชื้อจะเข้าสู่ดวงตาได้ง่ายมาก ผู้ที่มีอาการเปลือกตาอักเสบ ตาแห้ง เป็นโรคภูมิแพ้ ไม่ควรใส่คอนแทกเลนส์ สำหรับผู้ที่ไม่มีเวลาทำความสะอาดล้างเลนส์ ไม่แนะนำให้ใส่คอนแทกเลนส์จะปลอดภัยกว่า และถ้าคอนแทกเลนส์หล่นลงพื้นอย่านำมาใช้อีก เพราะเสี่ยงกับการติดเชื้อได้
การดูแลรักษาความสะอาดเลนส์เป็นเรื่องที่สำคัญมาก เช่นเดียวกับการใส่ ควรศึกษารายละเอียดและปฏิบัติตามคำแนะนำของจักษุแพทย์อย่างเคร่งครัด มิฉะนั้นอาจทำให้เกิดปัญหาแทรกซ้อนจากการใส่คอนแทกเลนส์ได้ ฉะนั้นก่อนตัดสินใจใส่คอนแทกเลนส์ จะต้องให้จักษุแพทย์ตรวจตาให้ละเอียด เพื่อหาความผิดปกติหรือความเสี่ยง ซึ่งจะช่วยให้เลือกชนิดและขนาดของคอนแทกเลนส์ได้เหมาะกับดวงตา
เมื่อคิดจะใส่คอนแทกเลนส์ ก็ต้องรู้วิธีที่จะดูแลรักษาคอนแทกเลนส์ ล้างมือฟอกสบู่ให้สะอาด ก่อนทำความสะอาดคอนแทกเลนส์ด้วยน้ำยาล้างคอนแทกเลนส์ และขัดถูคอนแทกเลนส์ทั้ง 2 ด้าน พร้อมขัดถูตลับแช่เลนส์ทุกครั้งก่อนแช่ และเปลี่ยนน้ำยาแช่เลนส์ทุกวัน รุ่งเช้าก่อนใส่คอนแทกเลนส์จะต้องล้างน้ำยาแช่คอนแทกเลนส์ออกด้วยน้ำเกลือสะอาดปราศจากเชื้อแบบขวดเล็กสุดให้หมดขวดในครั้งเดียว ซึ่งจะส่งผลดีกว่าการใช้น้ำเกลือขวดใหญ่แต่มีผลเสียจากเชื้อโรคในอากาศอาจเข้าไปเจริญเติบโตในขวดน้ำเกลือได้