ดีซ่าน
ถาม : พนา/กรุงเทพฯ
ผมอายุ ๓๐ ปี สูง ๑๖๐ เซนติเมตร หนัก ๕๗ กิโลกรัม ปกติร่างกายแข็งแรง ระยะหลังมีอาการตาเหลืองผิดปกติ เบื่ออาหาร น้ำหนักลด อ่อนเพลีย ความดันครั้งสุดท้ายที่วัดได้คือ ๑๐๐/๗๐ ซึ่งอาการแบบนี้ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน เพื่อนๆ บอกว่าอาการแบบนี้คล้ายโรคดีซ่าน ทำให้รู้สึกตกใจมาก คิดมาก ทำให้ไม่สบายใจด้วย
ขอถามปัญหาดังนี้
๑. อาการที่เล่ามา เกี่ยวกับโรคดีซ่านหรือไม่ ถ้าไม่ใช่ แล้วเป็นอะไร
๒. อาการโรคดีซ่าน ถ้าไม่รีบรักษา ต่อไปจะมีผลกระทบต่อร่างกายอย่างไรบ้าง
๓. ถ้าเป็นโรคดีซ่านจริงๆ ควรปฏิบัติตัวอย่างไร และรักษาด้วยวิธีใด มีอาหารอะไรที่ต้องงดบ้าง
๔. โรคนี้มีทางรักษาให้หายขาดหรือไม่ อย่างไร
ตอบ : นพ.ธเนศ พัวพรพงษ์
อาการดีซ่าน เป็นคำที่หมายถึงการที่ร่างกายมีภาวะตัวเหลือง ตาเหลือง ที่เกิดจากการมีสารบิลิรูบิน มากผิดปกติ ซึ่งอาจเกิดจากการไม่สามารถขับสารนี้ได้ (เช่น โรคของตับ โรคทางเดินน้ำดี) หรือเกิดจากโรคที่ทำให้มีสารนี้มากเกินไป (เช่น เม็ดเลือดแดงแตก)
ลักษณะที่สังเกตเห็นได้คือ จะมีตัวเหลือง ตาเหลือง ปัสสาวะเหลืองเข้ม ถ้าเกิดจากการอุดตันทางเดินน้ำดี อาจมีเรื่องของคันตาม ตัว มีอุจจาระซีด ขาว เทา ไม่ได้มีสีเหลืองแบบปกติ แต่อาจเกิดจากอย่างอื่นได้ (เช่น เลือดจาง โรคเลือดบางชนิด) หรือถ้าเหลืองที่ตัว แต่ตาไม่เหลือง อาจเกิดจากการกินอาหาร พวกผลไม้สีเหลืองมากเกินไป (เช่น มะละกอ ฟักทอง) ได้
นั่นคือ บางครั้งอาจต้องมีการ ตรวจร่างกาย และตรวจเลือด จึงจะบอกได้ว่าเหลืองจากดีซ่าน หรือไม่ใช่
ถ้าเป็นดีซ่านและไม่รักษา ก็จะอันตรายตามสาเหตุของโรค เช่น อันตรายจากโรคเลือด โรคตับ อาจให้การทำงานของตับเสีย เลือดไม่แข็งตัว
การปฏิบัติตัวเท่าที่ทำได้คือ พักผ่อนมากๆ ดื่มน้ำมากๆ ไปพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุ
การรักษาขึ้นกับสาเหตุ ในบาง โรคสามารถรักษาหายขาดได้