แพทย์แผนจีน
การแบ่งประเภทมะเร็งตามหลักการเปี้ยนเจิ้งของแพทย์แผนจีน
สภาพของโรคมะเร็งตามแพทย์แผนจีน แตกต่างกันเนื่องจากสาเหตุ พยาธิสภาพ อาการทางคลินิก ลักษณะชีพจร ลักษณะลิ้น ไม่เหมือนกัน สามารถวิเคราะห์ตามแบบแพทย์จีนดังนี้
๑. พลังตับอุดกั้น (????)
กลไกการเกิดโรค อารมณ์ พลังติดขัด ก้อนเลือดอุดกั้น
อาการสำคัญ
หงุดหงิดง่าย โมโหง่าย ปวดแน่นชายโครงในอก เบื่ออาหาร จุกแน่นท้อง อาเจียน-เรอ กลืนลำบากเหมือนมีบ๊วยติดคอ ปวดแน่นเต้านม ประจำเดือนไม่ปกติ บางรายอาเจียนเป็นเลือด ร่วมกับมีก้อน ฝ้าบนลิ้นขาวบาง ตัวลิ้นปกติ ชีพจรตึง
หลักการรักษา
ระบายตับสลายพลังอุดกั้น ปรับกระเพาะอาหารดึงพลังลงล่าง
ตำรับยา เซียว เหย่า ส่าน (???)
๒. เลือดคั่งค้าง (???)
กลไกการเกิดโรค เกิดจากพลังชี่ติดขัด พลังพร่องหรือความเย็นทำให้เลือดเกาะตัว หรือ ความร้อนที่ทำให้เลือดหนืดจับตัว รวมถึงอุบัติเหตุจากภายนอก ทำให้เลือดตกคั่งค้างอยู่ภายในร่างกาย เกิดเป็นก้อนขึ้น
อาการสำคัญ
มีอาการปวด มีตำแหน่งปวดแน่นอน ปวดเหมือนถูกแทง ตัวลิ้นสีม่วง บนลิ้นมีจุดเลือดคั่ง ชีพจรลึก เล็กและฝืด
หลักการรักษา
ทำให้เลือดเดิน สลายอุดกั้น สลายก้อนทำให้ก้อนนิ่ม
ตำรับยา เถาหง ซื่อ อู้ ทัง (?????) หรือเสวี่ย-ฝู่-จวู๋-ยวี้ทัง (?????)
๓. ความชื้นสะสมเสมหะเกาะตัว (????)
กลไกการเกิดโรค มักเกิดกับอวัยวะ ปอด ม้าม ไต ได้รับการกระทบ กล่าวคือ ปอดไม่สามารถทำหน้าที่ปรับระบาย ม้ามเสียหน้าที่การลำเลียง ไตไม่สามารถระบายน้ำ เป็นผลให้ของเหลวในร่างกายตกค้างกลายเป็นความชื้น ถ้าความชื้นเข้มข้นขึ้นจะเกิดเป็นเสมหะ เสมหะเกาะตัวจะเป็นก้อนเช่น ต่อมน้ำเหลือง ต่อมไธรอยด์ หรือก้อนที่มีลักษณะหยุ่น
อาการสำคัญ
เบื่ออาหาร ระบบย่อยไม่ดี แน่นในอก ท้องอืด คลื่นไส้อาเจียน คอเหนียว แขนขาหนัก ไอ อาเจียนมีเสมหะ ไอหอบมีเสียงเสมหะ บวม อุจจาระเหลว ตกขาวมาก ฝ้าบนลิ้นหนาเหนียว ตัวลิ้นบวมโตมีร้อยหยักพัน ชีพจรลื่น หรือเนิบช้าและลอยแต่เบาพลัง
หลักการรักษา
บำรุงพลังเสริมม้าม ขับความชื้นสลายเสมหะ
ตำรับยา เซินหลิงไป๋จวู๋ส่าน (?????) ร่วมกับเวินต่านทัง (???)
๔. พิษร้อนสะสมภายใน (????)
กลไกการเกิดโรค มักเกิดจาก ปัจจัยก่อโรคร้อนมากจนเกินไป หรือพลังตับอุดกั้นจนเกิดเป็นไฟ พิษร้อนสะสมตัว เสมหะความร้อน ผสมปนเปเข้าด้วยกัน ทำให้พิษร้อนในตัวก่อตัวจนเกิดก้อนในที่สุด
อาการสำคัญ
นอกจากพบมีก้อนแล้ว ยังมีอาการไข้ คอแห้ง ปากแห้ง ชอบเครื่องดื่มเย็นๆ อุจจาระแห้งสีเหลืองเข้ม ตัวลิ้นแดงหรือค่อนไปทางสีม่วง มีจุดเลือดออก ฝ้าบนลิ้นสีเหลืองแห้ง ชีพจรตึง เร็ว หรือลื่นเร็ว
หลักการรักษา
ขับพิษขับร้อน ทำให้เลือดเดินสลายการอุดกั้นของเลือด
ตำรับยา ผู่จี้เซียวตู๋หยิน (?????)
๕. ยินพร่องเกิดร้อนภายใน (????)
กลไกการเกิดโรค สาเหตุมักเกิดจากร่างกายอ่อนแอ อารมณ์ถูกกระตุ้นบ่อย ใช้สมองมาก นอนหลับไม่พอทำให้ยินของตับและไตพร่อง เกิดความร้อนภายใน ความร้อนที่อบอยู่ภายในนานๆวันเข้าทำให้เกิดการติดขัด ทำให้เลือดไม่ไหลเวียน อวัยวะภายในจั้งฝู่ทำงานผิดปกติ เส้นลมปราณติดขัด นานเข้าก็เกิดก้อน
อาการสำคัญ
ผู้ป่วยมักมีอาการหงุดหงิด นอนไม่หลับ ฝันมาก คอแห้ง แต่ดื่มน้ำไม่มาก มีไข้หลังเที่ยงวัน ร้อนฝ่ามือ ฝ่าเท้าและหน้าอก เหงื่อออกมาก (เหงื่อออกขณะนอนหลับกลางคืน) อุจจาระแห้งสีเข้ม ตัวลิ้นแดง ฝ้าบนลิ้นน้อยหรือสีเหลืองบางๆ ชีพจรเล็กเร็ว
หลักการรักษา
เสริมยินขับร้อน ขับพิษสลายก้อน
ตำรับยา อี่ก้วนเจียน (???) หรือต้าปู่หยวนเจียน (????)
๖. เลือดและพลังพร่อง (????)
กลไกการเกิดโรค เกิดจากร่างกายอ่อนแอ หรือป่วยไข้เรื้อรังสูญเสียสารจิง พลังชี่ ในที่สุดทำให้ยินหยางเลือดพลังพร่อง
อาการสำคัญ
สีหน้าขาวซีด ร่างกายซูบผอมอ่อนแรง ใจสั่นหายใจสั้น เวลาเคลื่อนไหวเหงื่อจะออกมาก กินอาหารไม่อร่อย ตัวลิ้นชมพูซีด ฝ้าบนลิ้นขาวซีด ฝ้าบนลิ้นขาวชีพจรลึกเล็กและพร่องอ่อนแรง
หลักการรักษา
เสริมพลัง บำรุงเลือด
ตำรับยา เหรินเซินหย่างหยงทัง (?????) หรือปา-เจวิน-ทัง (???)
สรุปหลักการรักษามะเร็ง
๑. วิธีการขับร้อนขับพิษ (?????)
พิษร้อนเป็นสาเหตุหนึ่งของมะเร็ง ขณะเดียวกันผู้ป่วยที่มีลักษณะพิษร้อนแสดงออก เช่น มีไข้ คอแห้ง ท้องผูก ปัสสาวะเข้ม ตัวลิ้นแดง ฝ้าบนลิ้นเหลือง ชีพจรเร็ว ฯลฯ ควรใช้วิธีขับพิษขับร้อน
๒. วิธีการขับเคลื่อนเลือดสลายเลือดอุดกั้น (?????)
เลือดอุดกั้นก่อตัวเป็นก้อนเป็นสาเหตุหนึ่งของการเกิดมะเร็ง ทางคลินิก ผู้ป่วยจะมีอาการปวดเฉพาะที่ ปวดเหมือนเข็มแทง ผิวหนังคล้ำเคลื่อนติดขัด สีหน้าดำคล้ำ ผิวหนังแห้งเป็นสะเก็ด ตัวลิ้นสีม่วงมีจุดเลือด ชีพจรตึงเล็กและฝืด
๓. วิธีการเสริมพยุงเจิ้งชี่ รักษาพื้นฐานของร่างกาย (?????)
เลือดพลังเป็นวัตถุพื้นฐานของร่างกาย แพทย์จีนให้ความสำคัญกับการบำรุงเลือดเสริมพลังชี่ เพราะยังเป็นการเสริมภูมิคุ้มกันร่างกาย สร้างภาวะแวดล้อมที่สมดุลภายในร่างกายเพื่อควบคุมเซลล์มะเร็ง จึงถือว่าเป็นวิธีการที่สำคัญยิ่งวิธีหนึ่งในการรักษามะเร็ง
๔. วิธีการสลายทำให้ก้อนนิ่ม (?????)
ก้อนที่แข็ง (?) ก้อนที่นิ่ม (?)
ชนิดแข็งทำให้นิ่ม (??) ชนิดนิ่มทำให้สลาย (??)
เป็นหลักการสำคัญในการสลายก้อนมะเร็ง
๕. วิธีการสลายเสมหะกระจายการเกาะตัว (????)
เสมหะมีหลายรูปแบบ เช่น
มะเร็งปอด-การไอที่มีเสมหะออกมา(??)
มะเร็งหลอดอาหาร-การอาเจียนที่มีเสมหะปนของของเหลว (??)
ก้อนที่ผิวหนัง ไม่แดงไม่ร้อน เรียกว่า ก้อนเสมหะ (??)
ต่อมน้ำเหลืองที่ใหญ่ เรียกว่า ถานเหอ (??)
ของเหลวที่ตกค้างในทรวงอก เยื่อหุ้มหัวใจ เรียกว่า ถานหยิ่น (??)
ก้อนเนื้อที่นุ่มรวมกับมีเลือดอุดกั้น เรียกว่า ถานยวี (?? )
อาการทางคลินิก ถ้าจะมีอาการแน่นอึดอัดในอก เสมหะมาก ฝ้าบนลิ้นเหนียว เรียกว่า เสมหะชื้น (??)
เสมหะ ลักษณะเหนียวมาก ใช้การสลาย (??)
การก่อตัวเป็นก้อน (เหนียวน้อย) ใช้การกระจาย (??)
๖. วิธีการปรับพลังกระจายก้อน (?????)
มักใช้กรณีที่เกิดจากความเย็นเกาะตัว เป็นก้อนซึ่งพบได้น้อยทางคลินิก ผู้ป่วยมักมีใบหน้าขาวซีดแขนขาเย็นกลัวหนาว รวมถึงก้อนเนื้อที่ไม่ใช้มะเร็งไม่แดง ไม่ร้อน ไม่เจ็บ ผู้ป่วยประเภทนี้ควรใช้วิธีการใช้ความอุ่นไปกระจายก้อน
อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยมะเร็งมักมีภาวะซับซ้อนจึงต้องพิจารณาหลายๆ ปัจจัยซึ่งมักจะเกิดร่วมกันเสมอ