ความสุขของคนเรามีไม่เหมือนกัน บ้างสุขเพราะมีเงิน บ้างสุขเพราะมีลูกหลานพร้อมหน้าพร้อมตา หรือสุขเพราะได้กินอิ่มนอนหลับ แต่ คุณพาฝัน ศุภวานิช คนทำงานบรรณพิภพ สำนักพิมพ์วงกลม มีความสุขกับสุขภาพดี กินอาหารตรงเวลา ขับถ่ายเป็นเวลา และได้ออกกำลังกาย ซึ่งเจ้าตัวบอกว่าแค่นี้ชีวิตก็มีความสุขมากๆ แล้ว
เริ่มใส่ใจสุขภาพ
จากเด็กเรียนที่ไม่ค่อยสนใจการออกกำลังกายเท่าใดนัก แม้แต่จักรยานก็เพิ่งมาหัดขี่ตอนโต จุดเปลี่ยนของชีวิตที่เริ่มจากการได้รู้จักโยคะ ในปี พ.ศ.๒๕๓๙ โดยมีครูญี่ปุ่นมาสอนโยคะใกล้ที่ทำงาน จึงได้เริ่มต้นฝึกโยคะ แต่ไม่มีความต่อเนื่อง ประมาณปี พ.ศ.๒๕๔๑-๒๕๔๒ เริ่มวิ่งออกกำลังกาย (ชอบวิ่งเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว) โดยพยายามจัดให้ทุกวันมีเวลาไปวิ่ง แต่ไม่ได้เคร่งครัดว่าต้องวิ่งทุกวัน หรือขาดไม่ได้
การออกกำลังกายทำให้คนเรามีชีวิตที่ดี โดยจะรู้สึกหรือสัมผัสได้เอง จึงได้ชวนคนรอบข้างไปวิ่งเพื่อให้มีสุขภาพดีเหมือนกัน
ปัจจุบัน นอกจากการวิ่งแล้ว คุณพาฝันยังได้ออกกำลังกายทางอ้อม ด้วยการขี่จักรยานจากบ้านไปทำงานทุกวัน ที่ชอบขี่จักรยานเพราะสมัยก่อนมีแก๊งขี่จักรยานเสือภูเขา ชอบอารมณ์ที่ค่อยๆ ไป ไม่รีบเร่ง เดี๋ยวนี้กรุงเทพฯ เริ่มมีเลนจักรยานบ้างแล้ว ถึงจะไม่ค่อยมีประสิทธิภาพ แต่คิดว่าน่าจะช่วยกันทำให้กรุงเทพฯ เป็นเมืองจักรยาน ถ้าคนขี่กันมากๆ กรุงเทพฯ ก็น่าจะสนใจ แล้วถึงที่สุดมันก็ดีกะตัวเราเองด้วย ประหยัดและได้ออกแรงปั่น
การดูแลสุขภาพในแต่ละวัน
หลายคนที่ใช้ชีวิตท่ามกลางสังคมเมืองที่วุ่นวาย และเร่งรีบ แต่ทุกเช้าคุณพาฝันจะตื่นขึ้นมาด้วยความกระปรี้กระเปร่าและเริ่มต้นด้วยการฝึกโยคะพอฝึกโยคะเสร็จก็ล้างจมูก กลั้วคอ ต่อด้วยนั่งภาวนาประมาณ ๔๐-๖๐ นาที แล้วแต่จะมีเวลาเหลือมากน้อยแค่ไหน อาบน้ำแต่งตัว กินอาหารเช้า (เป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้) จากนั้นก็เดินทางไปทำงานด้วยรถจักรยาน ซึ่งใช้เวลาเพียง ๑๕ นาทีเท่านั้นก็ถึงที่ทำงานแล้ว
หลังเลิกงานตอนเย็นจะขี่จักรยานไปที่สวนลุมพินีเพื่อวิ่งออกกำลังกายประมาณ ๓๐-๔๕ นาที หลังจากวิ่งก็ไปเล่นโรเลอร์สเก็ต (เพิ่งหัดเล่นได้ไม่นาน) เล่นจนถึง ๓ ทุ่มครึ่ง ถ้าเหนื่อยก็เลิกเร็ว กลับบ้านก็อาบน้ำ เอางานมาทำเล็กน้อย เสร็จแล้วก็ภาวนาและนอน โดยจะนอนไม่เกิน ๔-๕ ทุ่ม
คุณพาฝันบอกว่าทุกครั้งที่วิ่งออกกำลังกายจะทำสมาธิไปด้วย คืออยู่กับตัวเอง อยู่กับลมหายใจ ถ้าวิ่งแล้วคิดสารพัดเรื่องจะทำให้เหนื่อยล้า เพราะไม่ได้เป็นการวิ่งด้วยเท้าแต่กลายเป็นวิ่งด้วยหัวและสมอง...
ตามดู รู้คิด เพื่อ “รู้จัก” ตัวเอง
ในการภาวนาของคุณพาฝันนั้น จะเริ่มจากการนั่งวิปัสสนา โดยพิจารณาดูความคิดของตนเอง ทบทวนสิ่งที่เกิดขึ้นในวันนี้ เป็นการเฝ้าจิตอธิฐานในสิ่งที่ตนเองกระทำ ว่าจะมีชีวิตอยู่ไปเพื่อทำอะไร ใช้ชีวิตอย่างไร เหมือนเป็นเจตจำนงในการมีชีวิตของตนเอง
คือตื่นขึ้นมาต้องมีความสุขที่จะลุกขึ้นมาทำอะไร รู้สึกดีใจที่ตนเองได้อยู่ รู้สึกขอบคุณร่างกาย วันนี้จะใช้ชีวิตอย่างไร ความตั้งใจในแต่ละวัน เช่น จะอ่อนโยนกับคนอื่น ไม่ขู่เข็ญ ไม่ฉุนเฉียว จะไม่ทำให้รู้สึกไม่ดี หากทำบรรยากาศให้ดี คนรอบข้างก็จะเย็นไปด้วย
นั่งสมาธิ ตามดู รู้คิด และรู้จักตัวเอง ก็เหมือนเป็นการคุยกับตัวเองก่อน ขอบคุณที่เรามีชีวิตอยู่ วันนี้ทำอะไรมาบ้าง มีเรื่องดีหรือไม่ดี คล้ายๆ กับการเขียนไดอารีและถ้ามีเหตุการณ์ที่ทำให้มีความสุข ก็จะเก็บสิ่งเหล่านี้ไว้เป็นกำลัง เป็นพลังต่อไป
คุณพาฝันบอกว่าเคยเป็นคนใจร้อน แต่หลังจากตามดู รู้จักตัวเองแล้ว มีสติและใจเย็นมากขึ้น สามารถควบคุมความคิด ควบคุมการกระทำของตนเองได้ ทำให้มีความสุข และทำให้รู้ว่าความสุขไม่ใช่เรื่องหายาก ความสุขอยู่ที่ลมหายใจ ความสุขอยู่ที่ตัวเราเอง
เคล็ดลับการดูแลสุขภาพ
เริ่มออกกำลังกาย แนะนำให้เดินก่อนอันดับแรก เดินต่อเนื่องกัน วันละ ๒๐-๓๐ นาที ประมาณ ๒-๔ สัปดาห์ ก็จะเริ่มเห็นความเปลี่ยนแปลงของตนเอง ระบบย่อยอาหารดีขึ้น ขับถ่ายดี หากใครนอนไม่หลับก็จะหลับสบายขึ้น
ร่างกายของผู้สูงอายุต้องการพลังงานลดลง ดังนั้นควรลดอาหารจำพวกข้าวแป้ง และเพิ่มผัก ผลไม้ให้มากขึ้นกว่าเดิม ซึ่งจะได้วิตามินและเกลือแร่จากผักและผลไม้ หลีกเลี่ยงปัญหาภาวะอ้วนลงพุง
อารมณ์ ความรู้สึก การได้อยู่ใกล้ชิดคนที่คิดดี ทำดี พูดดี จะทำให้เราได้รับแต่สิ่งดีๆ เข้ามา อารมณ์เราก็จะดีตามไปด้วย หากอยู่ใกล้กับคนคิดในด้านลบ ก็จะได้รับกระแสที่ไม่ดีจากคนที่คิดลบ
สถานที่ออกกำลังกาย คุณพาฝันชอบไปออกกำลังกายตามสวนสาธารณะ เพราะได้สัมผัสกับธรรมชาติ อีกทั้งไม่ต้องเสียค่าสมาชิกหรือค่าบริการตามฟิตเนส
การหาความสุขและสุขภาพดีของแต่ละคนแตกต่างกัน อยู่ที่ว่าจะเลือกชนิดไหน เช่น ชนิดที่ไม่ต้องเสียเงิน ได้สุขภาพดีและมีความสุข หรือจะลงทุนเสียเงินไปซื้อบริการสุขภาพตามฟิตเนสต่างๆ สำหรับคุณพาฝันแล้วชีวิตนี้ไม่ต้องการอะไรมาก... แค่มีความสุขกับปัจจุบันที่เป็นอยู่ก็ “เพียงพอ และพอเพียง” แล้ว