เดชา ศิริภัทร มูลนิธิข้าวขวัญ
นมตำเลีย
ดอกไม้งามอย่างพอเพียง
ในบรรดาดอกไม้หลายสิบชนิดที่คอลัมน์นี้นำเสนอมาแล้ว ดูเหมือนจะไม่มีชนิดใดที่มี ชื่อแปลกเหมือนดอกไม้ที่จะนำเสนอในครั้งนี้ เลย รวมทั้งยังมีคุณลักษณะพิเศษเป็นดอกไม้ขนาดเล็กแต่ไม่เล็กเกินไป หรืออาจจะเรียกได้ว่ามีขนาด "พอเพียง" อีกด้วย นับว่ามีความทันสมัยเหมาะกับยุคนี้เป็นอย่าง ยิ่ง ดอกไม้ชนิดนี้มีนามว่า "นมตำเลีย"
นมตำเลียมีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Hoya ovalifolia & Wight Arn อยู่ในวงศ์ Asclepiadaceae เป็นไม้เถาขนาดเล็ก ในธรรมชาติมักอาศัยอยู่บนต้นไม้ ทุกส่วนของลำต้นมียางสีขาว
ใบ เป็นใบเดี่ยวออกเป็นคู่ๆ ตามข้อเถา ใบหนาผิวมัน ขอบใบเรียบ รูปใบคล้ายหัวใจ กว้างยาวราว ๖ เซนติเมตร
ดอก ออกเป็นช่อตามง่ามใบ แต่ละช่อประกอบด้วยดอกย่อยมากมาย แต่ละดอกประกอบด้วยกลีบด้านนอก ๕ กลีบ และกลีบเล็กอีก ๕ กลีบทาบติดกับกลีบด้านนอก กลีบดอกเต่งตึงเป็นมันคล้ายทำด้วยเทียน หรือขี้ผึ้ง ดอกมีกลิ่นหอม
ผล นมตำเลีย มีผลเป็นฝัก ผิวของฝักมีขนอ่อนปกคลุม
นมตำเลียที่นิยมปลูกเป็นไม้ประดับปัจจุบันมีหลาย พันธุ์ แต่ละพันธุ์มีลักษณะดอกและสีดอกแตกต่างกันออกไป เช่น สีแดง ชมพู เหลือง และขาว เป็นต้น
ชื่อที่ใช้เรียกนอกจากนมตำเลียแล้ว ก็มี นมตำเรีย นมมาเลีย(ภาคกลาง) เนื้อมะตอม(ภาคเหนือ) ภาษาอังกฤษเรียก WAX PLANT
นมตำเลียชอบที่ร่ม มีความชื้นและแสงสว่างพอ ประมาณ ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด ตอน หรือปักชำ
นมตำเลียมีขนาดเล็กเหมาะสำหรับปลูกในกระถาง แขวน ปลูกไม่ยาก รูปทรงลำต้น ใบ และดอก กะทัดรัด งดงาม น่ารัก ไม่ฉูดฉาดหรูหรา หรืออาจจะเรียกว่า "งามอย่างพอเพียง" ได้
นอกจากนี้ ยางจากลำต้นยังนำไปปรุงเป็นยาขับปัสสาวะได้ด้วย