ประเทศไทยต้องตั้งคำถามใหม่จึงจะมีความสุข
คำถามที่ผู้คนแห่งยุคสมัยถามกันกำหนดความเป็นไปในสังคม ในสมัยพุทธกาล ผู้คนแถวแม่น้ำคงคาตั้งคำถามว่า "ความจริงคืออะไร ความดีคืออะไร" มีปัญญาชนพยายามตอบคำถามนี้กัน จึงเกิดสำนักอาจารย์ใหญ่ๆ หรือสำนักคิดที่สำคัญๆ เกิดขึ้น ท่ามกลางบรรยากาศเช่นนั้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงผุดบังเกิดขึ้นเป็นปัญญาชนที่องอาจ เปี่ยมด้วยวิมุติสุข มีอนุสาสนียปาฏิหาริย์ พูดจามีเสน่ห์จับใจผู้คน ดึงดูดความสนใจ และศรัทธาของมหาชนโดยรวดเร็ว และคำสอนของพระพุทธองค์เกี่ยวกับความจริงและความดีก็ยังมีเสน่ห์จับใจผู้คนมาจนถึงทุกวันนี้ และกำลังขยายตัวในอัสดงคตประเทศ
คำถามของยุคสมัยนี้ คือ "ทำอย่างไรจะรวย"
เมื่อคำถามเป็นอย่างนี้ มนุษย์ก็พากันมีพฤติกรรมทางลบต่างๆ เช่น เล่นการพนัน เล่นหุ้น ลักขโมย แย่งชิง คอร์รัปชัน เอารัดเอาเปรียบ ทำลายสิ่งแวดล้อม ทำลายชุมชน ทำลายวัฒนธรรม ทำลายศาสนา หรือทำอย่างไรก็ได้ขอให้ได้เงิน สังคมจะสับสน เสื่อมทราม ขัดแย้ง และรุนแรงมากขึ้นเรื่อยๆ ตราบใดที่ยังไม่เปลี่ยนคำถาม
คำถามใหม่คือ "ความดีคืออะไร"
ถ้าสังคมพยายามตอบคำถามว่าความดีคืออะไร จะค้นพบวิถีชีวิตที่อยู่เย็นเป็นสุข ไม่ต้องเป็นห่วงว่าถ้ามีความดีแล้วจะไม่มีกิน ประเทศไทยอุดมสมบูรณ์พอที่จะหล่อเลี้ยงทุกชีวิตได้อย่างสบายถ้ามีความดี ถ้าถามว่า "ทำอย่างไรจะรวย" จะนำไปสู่การปล้นสะดมในรูปแบบต่างๆ เดือดร้อนทุกหย่อมหญ้าอยู่ร้อนนอนทุกข์กันทั่วไป แก้ความยากจนไม่ได้ เพราะคนส่วนใหญ่ถูกปล้น แต่ถ้าถามว่า "ความดีคืออะไร" จะนำไปสู่ความเมตตากรุณา ความเป็นธรรม วิริยะอุตสาหะ สัมมาชีพ การพึ่งตนเอง การประหยัด การรวมตัวร่วมคิดร่วมทำ การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม เป็นต้น อันจักเป็นไปเพื่อการอยู่ร่วมกัน ความสมดุลและสันติสุข