ถาม : โยธิน/สุรินทร์
การผ่าตัดมะเร็งต่อมลูกหมากในปัจจุบัน มีความปลอดภัยมากน้อยแค่ไหน ผู้ชายอายุเท่าไหร่ถึงมีโอกาสเสี่ยงที่จะเป็นโรคนี้
ตอบ : นพ.ไชยยงค์ นวลยง
ปัจจุบันพบว่าอุบัติการณ์ของมะเร็งต่อมลูกหมากมีมากขึ้น การเจาะเลือดเพื่อหาสารบ่งชี้มะเร็งต่อมลูกหมาก หรือที่เรียกว่า PSA นั้น สามารถช่วยให้ตรวจพบมะเร็งได้ในระยะเริ่มต้น ซึ่งยังมีโอกาสรักษาหายขาดได้ โดยวิธีผ่าตัดเอาต่อมลูกหมากออกหรือการฉายรังสีรักษา
ผู้ป่วยที่อายุน้อยกว่า ๗๐ ปี หรือยังมีสุขภาพแข็งแรง การผ่าตัดเพื่อเอาต่อมลูกหมากออกทั้งหมด ถือเป็นวิธีการรักษาที่ดี มีประสิทธิภาพ และมีโอกาสหายจากมะเร็งได้สูง
สำหรับการรักษามะเร็งต่อมลูกหมากในปัจจุบันใช้การผ่าตัดด้วยกล้อง โดยเจาะผ่านช่องท้อง เพราะช่วยลดอาการเจ็บแผลหลังผ่าตัดลงไปมาก เนื่องจากแผลผ่าตัดเป็นแผลเจาะรู ระยะเวลาฟื้นตัวหลังผ่าตัดสั้นลง หรือถ้าเป็นการรักษาทันยุค จะใช้หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด ซึ่งวิธีนี้ได้รับความนิยมมากขึ้น เนื่องจากเป็นภาพ ๓ มิติ มีความแม่นยำในการผ่าตัดสูงมาก
ทั้งนี้ แพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญในการผ่าตัดด้วยหุ่นยนต์ จะช่วยให้ผู้ป่วยกลั้นปัสสาวะได้ดี และคงสมรรถภาพทางเพศไว้ได้ดีกว่า เนื่องจากขณะผ่าตัด สามารถเห็นภาพขยายของท่อปัสสาวะและใยเส้นประสาทที่เกี่ยวข้องกับการแข็งตัวของอวัยวะเพศได้ชัดเจนกว่า
สำหรับมะเร็งต่อมลูกหมากในระยะเริ่มต้น อาจจะไม่มีอาการ แต่ถ้ามีความผิดปกติเกี่ยวกับระบบปัสสาวะ เช่น ปัสสาวะบ่อยโดยเฉพาะเวลากลางคืน ปัสสาวะลำบาก มีอาการปวดเวลาปัสสาวะ มีเลือดในน้ำเชื้อหรือปัสสาวะ ซึ่งอาการเหล่านี้จะเกิดในผู้ป่วยที่ต่อมลูกหมากโตหรือต่อมลูกหมากอักเสบ และอาจจะเป็นโรคมะเร็งต่อมลูกหมากหากไม่ได้รับการตรวจวินิจฉัย
ดังนั้น ผู้ชายไทยอายุมากกว่า ๕๐ ปีขึ้นไป จึงควรได้รับการตรวจมะเร็งต่อมลูกหมากประจำปี แม้ไม่มีอาการผิดปกติใดๆ ก็ตาม และหากพบว่าเป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก โดยเฉพาะในระยะเริ่มต้น การผ่าตัดในปัจจุบันสามารถช่วยรักษาผู้ป่วยได้อย่างมีประสิทธิภาพมากกว่าวิธีผ่าตัดทั่วไป ทำให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตดีขึ้นและเจ็บตัวน้อยลง