โยคะกับความอ้วน (๔)
เราได้คุยกันไปถึงวิธีของโยคะสำหรับจัดการกับความอ้วนอย่างเป็นองค์รวม ตั้งแต่เรื่องของการมีทัศนคติที่ถูกต้อง เรื่องของการเข้าใจกลไกระบบย่อยอาหารของตนเอง โดยพิถีพิถันกับการเคี้ยว ตลอดจนเรื่องของการให้ความใส่ใจต่อระบบย่อยอาหารและการดูดซึม คราวนี้เรามาดูวิธีจัดการความอ้วน ตามทัศนคติของตำรา Yoga for Common Ailments ซึ่งกล่าวไว้ว่า
วิธีลดน้ำหนักส่วนเกินนั้นง่ายนิดเดียว กินน้อยลงและออกกำลังกายให้มากขึ้น คนที่อ้วนมาแต่เด็กหรือคนที่ พบว่าตัวเองเป็นคนอ้วนง่าย อาจจะพบว่าการลดน้ำหนักส่วนเกินของตนเป็นเรื่องยาก แต่ก็อยากชี้ให้เห็นว่า หากมีความพยายาม ผลสำเร็จก็จะตามมาอย่างแน่นอน เป็นคณิตศาสตร์ที่ไม่ซับซ้อนเลย คือ นำเข้าพลังงาน (อาหาร) อย่าให้เกินไปกว่าพลังงานที่เราใช้ ทั้งใช้ไปในการทำงาน ใช้ ไปในกิจวัตรประจำวัน และใช้ไปในการออกกำลังกาย มีคนเพียงส่วนน้อยเท่านั้นที่อ้วนเพราะความผิดปกติของฮอร์โมน ในกรณีนั้นจำเป็นต้องปรึกษาแพทย์และใช้ยาช่วย
อาหารที่แคลอรีต่ำ กากใยสูง เหมาะสำหรับการลดน้ำหนัก แต่การจะหันมากินอาหารที่ว่าให้ได้อย่างสม่ำเสมอ ก็ใช่ว่าจะเป็นเรื่องง่าย เนื่องเพราะเราเคยชินกับการกิน มากนั่นเอง การกินมากเกิดจากจิตที่โหยหาความสุขจากการกิน ประเด็นนี้โยคะช่วยได้ โยคะช่วยควบคุมนิสัยการกิน เพราะโยคะช่วยให้ผู้ฝึกมีจิตใจที่เข้มแข็งขึ้น เทคนิคการผ่อนคลายของโยคะก็ช่วยผ่อนคลายจิตใจ ผ่อนคลายความอยากอาหาร
เมื่อใจอยากกิน บอกตัวเองว่า "เอาละ เจ้าร่างกาย ฉันกำลังจะกิน แต่จะรีบไปไหน? ค่อยๆ ช้าๆ กินอาหารด้วยความปีต" สูดลมหายใจเข้าลึก ผ่อนลมหายใจออกยาว ๕ รอบ แล้วจึงค่อยๆ เริ่มกินทีละคำๆ ดื่มด่ำในรสชาติอย่าง พินิจพิจารณา
ระหว่างที่กิน คอยบอกตัวเองว่า "การกินอาหารนี้ ทำให้ฉันมีความสุข โดยเฉพาะในส่วนลึกที่จิตของฉันมันแอบพอใจอย่างเงียบๆ ดังนั้น ฉันจะกินช้าๆ รับรู้สภาวะ จิตของฉันที่กำลังพึงพอใจ ฉันจะไม่กินโดยเร็ว"
นอกจากการปฏิบัติตัวดังที่ได้กล่าวมาแล้ว การฝึกท่าอาสนะก็เป็นการดูแลร่างกายที่เหมาะสำหรับคนอ้วน เพราะท่าอาสนะนั้นละมุนละไม นุ่มนวล ป้องกันความเหนื่อยล้าจากการทำ ป้องกันการบาดเจ็บ ทั้งไม่สร้างภาระ ให้กับการทำงานของหัวใจ คนอ้วนทำท่าอาสนะได้ทุกท่า ตราบที่ไม่รู้สึกว่ามันยากเกินกว่าที่ตนทำได้
