เทคนิคการผ่อนคลายอย่างเร็ว
การจัดการความเครียดเกินนั้น เราอาจทำได้หลายๆเทคนิคประกอบกัน โดยเริ่มตั้งแต่ "การผ่อนคลายแบบทันที" (ฉบับ ๒๔๑), โยคะอาสนะในท่ายืน ๔ ท่า (ฉบับ ๒๔๒-๒๔๓), และต่อด้วย "เทคนิคการผ่อนคลายอย่างเร็ว" ของฉบับนี้ หรือเราอาจแยกฝึก "เทคนิคการผ่อนคลายอย่างเร็ว" เดี่ยวๆก็ได้
"เทคนิคการผ่อนคลายอย่างเร็ว" นี้เรียบง่าย หากแต่มีประสิทธิภาพ ทำให้เราเข้าสู่สภาวะแห่งความผ่อนคลายอย่างได้ผล, รวดเร็ว เราจะรู้สึกได้ถึงความผ่อนคลายทั้งทางกาย คือ คลายจากความเหน็ดเหนื่อย เมื่อยล้า อ่อนเพลีย และทางใจ คือ คลายจากความกังวล ความเครียด ความไม่สบายใจต่างๆ
๑. นอนพักในท่าศพ จัดตำแหน่งของร่างกายให้สบาย ให้รู้สึกผ่อนคลาย นำหมอนมาหนุนศีรษะด้วยก็ได้ ไม่ผิดกติกาแต่อย่างใด ค่อยๆ นำสติมากำหนดรู้อยู่กับลมหายใจ หายใจเข้า-ให้รู้ว่าเรากำลังหายใจเข้า, หายใจออก-ก็รู้ได้ ว่าเรากำลังหายใจออก
๒. ชันเข่าทั้ง ๒ ขึ้น นำมือวางบนหน้าท้อง ตอนนี้เราเพิ่มความกำหนดรู้ มีสติรู้ว่าหน้าท้องของเรานั้นเคลื่อนขึ้นและเคลื่อนลงอยู่ตลอดเวลา
๓. เริ่มหายใจให้สัมพันธ์กับหน้าท้อง กล่าวคือ หายใจเข้า พร้อมๆกับที่หน้าท้องพองขึ้น ลอยขึ้น หายใจออกพร้อมๆกับที่หน้าท้องแฟบลง ยุบลง ฝึกการหายใจให้สัมพันธ์กับหน้าท้อง ๕ รอบ ตลอดเวลาที่ทำ ให้มีสติรู้อยู่ กับลมหายใจ และมีสติรู้อยู่กับการเคลื่อนไหว ของหน้าท้องที่สัมพันธ์กัน ครบ ๕ รอบ แล้วก็พักโดยการกลับไปหายใจตามปกติ
๔. เริ่มหายใจสัมพันธ์กับหน้าท้องอีกครั้งหนึ่ง คราวนี้เราจะเพิ่ม "ความรู้สึก" เข้าด้วย คือ ขณะที่หายใจเข้าให้ลองทำความรู้สึกว่า ตัวของเราเบา เบาจนคล้ายว่าตัวกำลังลอยขึ้นจากพื้น รู้สึกสบาย รู้สึกสดชื่น ขณะเมื่อหายใจออก ก็ให้ทำความรู้สึกว่าตัวของเราหนัก หนักจนเสมือนว่าร่างกายของเรากำลังจมลงๆสู่พื้น ขณะเดียวกัน รู้สึกได้ว่าความเมื่อยล้าอ่อนเพลียค่อยๆสลายไปจากตัวเรา พร้อมๆกันกับที่ความกังวล ความเครียด ก็ค่อยๆสลายไปจากใจเรา ทำเช่นนี้ให้ครบ ๕ รอบ แล้วก็พักด้วยการกลับไปหายใจตามปกติ
ระหว่างปฏิบัติ เราจะพบด้วยว่าลมหายใจของเราค่อยๆสงบลง ลมหายใจของเราจะละเอียดลง เราจะหายใจช้าลง คือใช้เวลาในการหายใจเข้า-ออก แต่ละรอบนานขึ้นๆ