เลือดกำเดา
ผู้ถาม ไชยันต์/อุบลราชธานี
ผมมีเลือดกำเดาไหลออกมา แพทย์หูคอจมูกตรวจพบว่ามีรอยแผลนิดหน่อยในรูจมูก ข้างซ้าย ผมอยากทราบวิธีป้องกันว่าควรจะทำอย่างไรครับ
เมื่อ ๔-๕ ปีก่อน ขณะที่เดินหิ้วกระเป๋าเดินทางขึ้นรถไฟเพื่อเดินทางกลับกรุงเทพฯ ได้เกิดเลือดกำเดาไหลออกมาจากรูจมูก ข้างซ้ายเพียงข้างเดียว ผมก็ทำการห้ามเลือดด้วยตนเองโดยวิธีเอานิ้วมือกดจมูกข้างซ้ายเอาไว้พร้อมทั้งเงยหน้าขึ้น ใช้ผ้าเช็ดหน้าชุบน้ำเย็นวางลงที่หน้าผากประมาณ ๕ นาที เลือดก็หยุดไหล งดการเดินทางและสามารถเดินทางไปพบแพทย์หูคอจมูกได้ภายในครึ่งชั่วโมง ในขณะที่เลือดกำเดาไหลออกมานั้นมิได้รู้สึกปวดหรือเป็นไข้แต่อย่างใดเลย รู้สึกสุขภาพเป็นปกติและพร้อมที่จะเดินทาง แพทย์หูคอจมูกตรวจพบว่ามีรอยแผลนิดหน่อยในรูจมูกข้างซ้าย คุณหมอให้ยามากิน ๒-๓ อย่าง ความดันเลือดระหว่าง ๙๐-๑๕๐ ต่อมาผมก็มีเลือดกำเดาไหลอีกหลายครั้ง ผมอยากทราบถึงสาเหตุและวิธีป้องกันว่าควรจะทำอย่างไรครับ
ผู้ตอบ พ.ญ.ฉวีวรรณ บุนนาค
สาเหตุของเลือดกำเดาไหลในผู้ใหญ่ แบ่งได้เป็น สาเหตุเฉพาะที่ คือ โรคภายในจมูกและโพรงหลังจมูก เช่น เนื้องอกกับสาเหตุที่เป็นโรคทั่วไป ได้แก่ ความดันเลือดสูง, โรคเลือด, หลอดเลือดแข็งเปราะ เป็นต้น ในกรณีของคุณ แพทย์ได้ตรวจแล้วสาเหตุเฉพาะที่ที่แพทย์ตรวจพบ คือ รอยแผลในรูจมูกข้างซ้าย ซึ่งคงเป็นตำแหน่งที่เลือดออกและอาจมีหลอดเลือดแข็งเปราะร่วมด้วย ตำแหน่งนี้คงจะเป็นจุดอ่อนของคุณเมื่อไม่ได้ระวัง วันดีคืนดีก็มีเลือดออกมาอีกได้
วิธีป้องกันรักษา คือ อย่าแคะจมูกหรือขยี้จมูกแรงๆ เพราะเส้นเลือดที่แตกออกตรงรอยแผลมักจะอยู่ตื้นกว่าปกติ และผนังของหลอดเลือดมักจะเปราะเมื่อถูกกระทบกระเทือน หรือหิ้วของหนัก หรืออากาศร้อนจัด ก็จะมีเลือดออกได้และควรได้ตรวจเลือดเพื่อหาความผิดปกติอื่นๆ ถ้ามี เช่น ไขมันในเลือดสูง ถ้าพบก็จะได้รักษาเสียด้วย ถ้าเลือดออกบ่อย และแพทย์ตรวจพบตรงจุดนั้นมีหลอดเลือดมาอยู่ที่ผิวของเยื่อบุจมูกชัดเจน ก็อาจรักษาโดยการจี้ด้วยสารเคมี หรือใช้ไฟฟ้าจี้เพื่อให้หลอดเลือดบริเวณนั้นอุดตันไป และภายหลังมีเนื้อเยื่อใหม่ที่แข็งแรงกว่าเดิมเกิดขึ้นก็จะไม่เกิดมีเลือดออกง่ายอีก
