กลัวเคลือบฟันสึก
ผู้ถาม สุธารัตน์/กรุงเทพฯ
แปรงฟันบ่อยมาก คือ จะแปรงทุกครั้งหลังอาหาร ตั้งแต่เช้าตื่นนอนหลังอาหารเช้า กลางวัน และเย็นค่ะ อยากทราบว่าจะเป็นการทำให้เคลือบฟันสึกหรือเปล่าค่ะ
ดิฉันมีปัญหาเกี่ยวกับฟันค่ะ คือ ดิฉันมีเคลือบฟันไม่แข็งแรง ต้องไปหาทันตแพทย์เป็นประจำทุกๆ ๒-๓ เดือน คือ ฟันของดิฉันผุเกือบทุกซี่เลยค่ะ แต่อุดฟันเรียบร้อยหมดทุกซี่แล้ว ดิฉันจะแปรงฟันบ่อยมาก คือ จะแปรงทุกครั้งหลังอาหาร ตั้งแต่เช้าตื่นนอน หลังอาหารเช้า-กลางวัน และเย็นค่ะ ปัญหาที่ดิฉันจะเรียนปรึกษา มีดังนี้
๑. การแปรงฟันบ่อยๆ จะทำให้เคลือบฟันสึกไหมค่ะ
๒. การอมน้ำเกลือทุกครั้งหลังอาหารก่อนแปรงฟันมีผลดีหรือไม่
๓. เวลาตอนกลางวันต้องกินข้าวที่โรงเรียน (ดิฉันเป็นนักเรียน) ไม่สามารถแปรงฟันหลังอาหารได้ ควรทำอย่างไรค่ะที่จะไม่ให้ฟันผุ
๔. การกินขนมพวกมันฝรั่งทอด ถั่วทอด กินแล้วแปรงฟันจะทำให้ฟันผุไหมค่ะ
๕. การแปรงฟันใช้ยาสีฟันมากๆ จะมีผลดีไหมค่ะ
ขอความกรุณาคุณหมอช่วยตอบด้วยนะคะ
ผู้ตอบ ท.พ.ไพฑูรย์ สุริยะวงศ์ไพศาล
๑. การแปรงฟันบ่อย ๆ จะทำให้เคลือบฟันหลุดหรือไม่ มีปัจจัยที่เกี่ยวข้อง ดังนี้
ก. ถ้าบ่อย ๆ หมายถึง ทุก ๔ ชั่วโมง หรือวันละ ๖-๘ ครั้ง โดยใช้แปรงขนแข็ง ๆ และแปรงแรงๆ ฟันก็จะสึกได้ แต่ถ้าแปรงแค่ ๓ เวลาหลังอาหาร และก่อนนอน โดยใช้แปรงขนอ่อนแปรงเบาๆ อย่างถูกวิธี ฟันก็ไม่สึกครับ
ข. ยาสีฟันที่ใช้ ถ้าเป็นชนิดผง จะทำให้ฟันสึกเร็ว เพราะผงขัดในยาสีฟันชนิดนี้มีความหยาบกว่า ชนิดครีม
ค. วิธีแปรงฟันและแรงที่ใช้การแปรงบริเวณคอฟัน เป็นจุดที่ต้องระมัดระวังมากที่สุด ถ้าแปรงโดยการลากแปรงไป-มา แบบขัดๆ จะทำให้เหงือกร่น และฟันสึกได้ง่าย ควรแปรงด้วยการขยับขนแปรงโยกไปมา (หัวแปรงไม่เคลื่อนที่ แต่เคลื่อนไหว) และเอียงแนวขนแปรงทำมุม ๔๕ องศา กับขอบเหงือกแล้วจึงปัดขนแปรงไปทางด้านบดเคี้ยวจะไม่ทำให้ฟันสึก
๒. การอมน้ำเกลือมีผลดี ช่วยลดแบคทีเรียในช่องปากได้บ้าง ให้อมก่อนนอนหลังแปรงฟัน ครั้งละ ๑-๒ นาที ก็พอ โดยผสมเกลือ ๑ ช้อนชา กับน้ำ ๒๕๐ มล. พอมีรสเค็มนิดหน่อย การอมน้ำยาฟลูออไรด์ก็เป็นอีกวิธีหนึ่งช่วยให้เคลือบฟันแข็งแรง โดยอม ๑ นาที เช้า และก่อนนอน
๓. ถ้าแปรงฟันหลังอาหารไม่สะดวกตอนอยู่โรงเรียน ก็ควรกินผลไม้ เช่น ฝรั่งกรอบๆ อ้อย หลังอาหาร (ไม่จิ้มน้ำตาล) แล้วบ้วนปาก ๒-๓ ครั้งทันที อย่ากินขนมกรอบๆ หรือน้ำหวาน
๔. กินอะไรก็ได้ ถ้ากินแล้วให้รีบแปรงฟันให้สะอาดจริงๆ ฟันก็จะไม่ผุ
๕. ใช้ยาสีฟันมากๆ สิ้นเปลืองโดยใช่เหตุ แต่ละครั้งที่แปรงฟันให้บีบยาสีฟันออกมาราวๆ ๑ ใน ๓ ของความยาวหัวแปรงสีฟันก็พอ ที่สำคัญต้องแปรงให้ถูกวิธีและนานพอคือประมาณ ๓-๕ นาที