มองเห็นภาพซ้อนและแพ้แสง
ผู้ถาม คุณนิตยา/พิษณุโลก
มองเห็นภาพซ้อน และมีอาการแพ้แสง ตอนกลางคืนมองเห็นได้ดีกว่าตอนกลางวัน คุณหมอที่ตรวจบอกว่าเป็นอาการโฟกัสเสื่อม เนื่องจากได้รับความกระทบกระเทือน หายยาก ต้องใช้เวลา ไม่มีวิธีแก้ไข ดิฉันขอคำแนะนำจากคุณหมอเพิ่มเติมด้วยค่ะ
เมื่อวันที่ ๑๒ มกราคม ๒๕๔๐ สามีของดิฉันขี่รถจักรยานยนต์แล้ว ถูกรถบรรทุก ๖ ล้อเฉี่ยวชน ได้รับบาดเจ็บรุนแรงมาก ดิฉันมีคำถามที่จะขอรบกวนคุณหมอให้คำชี้แนะ ดังนี้ สามีจะมองเห็นภาพซ้อน และมีอาการแพ้แสง ตอนกลางคืนมองเห็นได้ดีกว่าตอนกลางวัน คุณหมอที่ตรวจบอกว่าเป็นอาการโฟกัสเสื่อม เนื่องจากได้รับความกระทบกระเทือน หายยาก ต้องใช้เวลา ไม่มีวิธีแก้ไข คุณหมอให้ยาวิตามิน Vita Cap มากิน ดิฉันขอคำแนะนำจากคุณหมอเพิ่มเติมด้วยค่ะ
ผู้ตอบ น.พ.สุรพงษ์ ดวงรัตน์
การได้รับอุบัติเหตุโดย รถชน รถเฉี่ยว หรือรถคว่ำ และอื่นๆ มีผลทำให้เกิดอันตรายได้หลายประการ ตั้งแต่ถลอกปอกเปิก กระดูกหัก กะโหลกแตก สมองเละแตกกระจายแล้วตายในที่สุด กรณีที่ภาวะเห็นภาพซ้อน ถือว่าเป็นปรากฏการณ์ แล้วอุบัติเหตุที่พบได้บ่อย โดยเฉพาะส่วนศีรษะถูกกระแทกอย่างปานกลางหรือรุนแรงมีผลทำให้ประสาทที่ทอดมาบังคับการทำงานของกล้ามเนื้อการเปิด ปิดตาและการกลอกตา การเพ่งมองวัตถุ จะเสื่อมสภาพลดน้อยถอยลงไปตามความรุนแรง ทั้งนี้เป็นเพราะมีการอักเสบ หรือถูกกด หรือตัดขาด ขาดเลือดมาหล่อเลี้ยงนับตั้งแต่ศูนย์ต้นคอของประสาทแต่ละเส้นที่ฝังตัวอยู่ในสมอง เรื่อยไปจนถึงส่วนปลายประสาทเส้นต่างๆ ที่แยกย้ายไปบังคับกล้ามเนื้อการกลอกตาแต่ละมัด เส้นประสาทดังกล่าวที่มีผลกระทบบ่อยได้แก่ประสาทสมองเส้นที่ ๓ เส้นที่ ๔ และเส้นที่ ๖ อุบัติเหตุที่เกิดบริเวณศีรษะจากการขี่จักรยานยนต์ จะไม่พ้นเป็นเส้นประสาททั้ง ๓ ทำให้ผู้ป่วยเห็นภาพซ้อนทันที หรือภายหลังฟื้นจากภาวะสลบหมดความรู้สึก ภาพซ้อนอาจเป็นแบบภาพคู่เคียงกันหรือแบบสูงต่ำ และแบบสูงต่ำแนวเฉียง อาการดังกล่าวจะทำให้ผู้ป่วยรำคาญมาก มองภาพลำบากต้องปรับภาพให้มาทับกันด้วยการเอียงหน้า เอียงศีรษะตลอดเวลาเมื่อยคอ ปวดตา ปวดศีรษะ หงุดหงิด
การแก้ไขอาการเหล่านี้ อาจไม่ต้องทำอะไร เพียงเฝ้าสังเกตการณ์เปลี่ยนแปลงอาการดูไปก่อนประมาณ ๓-๔ อาทิตย์ หรืออาจเป็นเดือนๆ อาจจะค่อยๆ ฟื้นคืนตัวกลับคืนดีเป็นปกติได้ ส่วนจะช้าหรือเร็วแล้วแต่ความรุนแรงที่ประสาทส่วนเส้นนั้นๆได้รับ ระหว่างนี้อาจให้วิตามินกินไปเรื่อยๆก็ได้ คือ Vita Cap ตามที่สามีคุณกำลังได้รับอยู่ จนกระทั่ง ๖-๘ เดือน ถ้าอาการไม่ดีขึ้นหรือดีขึ้นเพียงเล็กน้อย คงต้องช่วยด้วยการผ่าตัด ขยับกล้ามเนื้อใหม่ให้สมดุลกับการเห็นภาพซ้อนจะลดน้อยลงหรือแทบไม่มี
ส่วนอีกปัญหา คือ แพ้แสงแดด อาการนี้อาจจะมีผลต่อเนื่องมาจากอัมพาตเส้นประสาทเส้นใดเส้นหนึ่ง ในสามเส้นดังกล่าวแล้ว เกิดภาพซ้อน การมองแสงแดดจะมีอาการมาก เพราะการปรับภาพด้อยอยู่แล้ว แต่เข้าที่ร่มหรือที่มืด จะรู้สึกสบายนั่นอันหนึ่งละ อีกอันที่น่านึกถึง คือ ตาเริ่มมีต้อกระจกชนิด “ต้อตามวัย” เผอิญไม่ได้แจ้งไปในจดหมายว่า สามีอายุเท่าไร ถ้า ๕๐ กว่าหรือ ๕๐ กว่ามีทางเป็นไปได้สูงที่จะกล่าวว่า “ต้อกระจก” เคาะประตูบ้านสามีคุณแล้ว
ต้อกระจกในระยะเริ่มต้น การปรับภาพจะด้อยลงไปคือตามัว หรือมองภาพไม่ชัดเมื่อออกแดด หรือโดนแสงไฟส่องตาตรง ๆ เช่น การขับรถกลางคืนสวนทางกับรถที่วิ่งสวนมา ดวงไฟจะไม่ชัดตาพร่า ตรงข้ามถ้าอยู่ในร่มหรือมีแสงสลัว การปรับภาพจะไม่เครียดมากการเห็นภาพจะชัดขึ้นกว่าเดิมเล็กน้อย ผู้ป่วยจะบอกว่าสบายตา คราวหน้าพาสามีคุณไปตรวจกับหมอคนเดิม ถามคุณหมอดูว่ามีต้อกระจกหรือยัง เชื่อว่าหมอคงไม่รังเกียจที่จะบอก