วิตามินซีกับไข้หวัด
ผู้ถาม สุชาดี/กรุงเทพฯ
ดิฉันอ่านพบในหนังสือว่าวิตามินซีจะช่วยป้องกันไข้หวัดได้ หรือทำให้ไข้หวัดหายเร็วขึ้น ไม่ทราบว่าข้อเท็จจริงเป็นยังไงคะ และหากกินมากๆ จะมีผลเสียหรือไม่
ดิฉันอ่านเจอในหนังสือบอกว่าในต่างประเทศได้ทำการวิจัยออกมาว่าวิตามินซีจะช่วยป้องกันไข้หวัดได้หรือทำให้ไข้หวัดหายเร็วขึ้น ไม่ทราบว่าข้อเท็จจริงเป็นยังไงคะ และหากกินมากๆ จะมีผลเสียหรือไม่ ถ้าจริงจะได้ให้ญาติผู้ใหญ่ที่บ้านและเด็กๆ ที่บ้านกินบ้าง เพราะเด็กๆ จะเป็นหวัดกันบ่อยมาก กรุณาชี้แจงด้วยนะคะ
ผู้ตอบ น.พ.ประกอบ ผู้วิบูลย์สุข
วิตามินซี (หรือ ascorbic acid) เป็นสารที่มีตามธรรมชาติ ถ้าหากขาดจะทำให้เกิดโรคเลือดออกตามไรฟัน (Scurvy) ซึ่งปัจจุบันพบได้น้อยแล้ว ทั้งนี้เพราะอาหารสำเร็จรูป ขนม และเครื่องดื่มหลายชนิดผสมวิตามินซีเข้าไปด้วย ดังนั้นในวันๆ หนึ่ง เราจึงได้วิตามินซีเข้าไปโดยไม่รู้ตัวเป็นจำนวนไม่น้อย เพิ่มเติมจากวิตามินซีในอาหารตามธรรมชาติที่เรากินเข้าไป
เรื่องที่ว่าวิตามินซีใช้ป้องกันไข้หวัดนั้น เกิดจากการวิจัยของนักเภสัชวิทยาผู้มีชื่อเสียงมากท่านหนึ่งทำไว้เมื่อ ๒๐ ปีที่แล้ว ซึ่งพบว่า การได้รับวิตามินซีวันละ ๑-๓ กรัมจะช่วยป้องกันไข้หวัดได้ หรือหากได้รับขนาดสูงขึ้นไปถึง ๑๕ กรัมต่อวันจะรักษาไข้หวัดได้ด้วย แต่การวิจัยเรื่องนี้มีนักวิจัยท่านอื่นๆ ทำการวิจัยซ้ำอีก เพื่อพิสูจน์ยืนยันกลับไม่มีใครสามารถสรุปได้ว่า วิตามินซีป้องกันไข้หวัดได้จริงหรือไม่
อย่างไรก็ตามคนเราก็ต้องการวิตามินซีทุกวัน เพื่อใช้ในการทำงานตามปกติของร่างกาย ปริมาณวิตามินซีที่ผู้ใหญ่แต่ละคนต้องได้รับต่อวัน คือ ๖๐ มิลลิกรัม (๑,๐๐๐ มิลลิกรัมเท่ากับ ๑ กรัม) หากได้รับสูงเกินขนาด เช่น เกิน ๑ กรัมต่อวัน อาจทำให้เกิดผลข้างเคียงได้ เช่น ท้องเดิน ปั่นป่วนท้อง เกิดนิ่วในทางเดินปัสสาวะ กระดูกบาง น้ำตาลในเลือดสูง รวมทั้งอาจทำให้ภูมิต้านทานต่อเชื้อแบคทีเรียตกต่ำลงไปด้วย ยิ่งไปกว่านั้นหากได้รับวิตามินซีในขนดสูงเป็นเวลานานๆ แล้วหยุดบริโภคทันทีอาจทำให้เกิดเลือดออกตามไรฟันหรือฟันโยกได้ ดังนั้นหากผู้ใดบริโภควิตามินซีในขนาดสูงเป็นเวลานานๆ เวลาหยุดจึงไม่ควรหยุดทันที ต้องค่อยๆ ลดขนาดลงทีละน้อย คำแนะนำต่อคำถามที่คุณสุชาดีถามมาคือให้ใช้ทางสายกลางครับ คือหากต้องการได้รับวิตามินซีในขนาดสูง (เผื่อไว้ว่าอาจจะป้องกันไข้หวัดได้บ้าง) แหล่งของวิตามินซีที่แนะนำ คือ วิตามินซีจากแหล่งธรรมชาติ คือ ในผักผลไม้ครับ เพราะมีโอกาสน้อยที่จะบริโภควิตามินซีจนเกินขนาด และข้อดีอีกประการหนึ่ง คือ เชื่อว่าวิตามินซีจากธรรมชาติให้ประสิทธิภาพดีกว่าวิตามินสังเคราะห์
วิตามินซีจะพบมากในผักโขม ดอกขี้เหล็ก พริกหยวกแดง พริกชี้ฟ้าเขียว พริกหวาน ยอดสะเดา บร็อคโคลี่ มะระขี้นก มะกอก มะปราง ฝรั่ง และผลไม้รสเปรี้ยวอื่น ๆ