อาหารที่ควรกินหลังผ่าตัด
ผู้ถาม นุชนาฎ/กรุงเทพฯ
ดิฉันได้ผ่าตัดตัดกระเพาะอาหารบางส่วนออก จึงอยากทราบว่าควรจะกินอาหารประเภทไหนจึงจะมีผลดีกับร่างกาย และร่างกายจะดูดซึมอาหารได้เร็ว
ดิฉันเป็นเนื้องอกที่ต่อมน้ำเหลืองในกระเพาะอาหาร ได้รับการผ่าตัดตัดกระเพาะเหลือแค่ประมาณร้อยละ ๓๐ ของเนื้อที่กระเพาะเดิมตามที่คุณหมอแจ้งให้ทราบ ขณะนี้กินอาหารได้เล็กน้อย แต่ต้องกินบ่อยๆ น้ำหนักลดจากเดิมประมาณ ๑๐ กิโลกรัม
ดิฉันอยากทราบว่า ควรจะกินอาหารประเภทไหนจึงจะมีผลดีกับร่างกาย และร่างกายจะดูดซึมอาหารได้เร็ว หรืออาหารประเภทไหนที่ร่างกายไม่ต้องย่อยแต่ดูดซึมได้เลย ขณะนี้ดิฉันกินธาตุเหล็กและวิตามินต่างๆ รวมทั้งฉีดวิตามินบี ๑๒ ตามคำสั่งขิงคุณหมอ ส่วนอาหารประจำวันดิฉันกินตามปกติแต่ลดจำนวนลง ดิฉันไม่ทราบว่าอาหารที่กินเข้าไปจะได้รับประโยชน์กับร่างกายหรือไม่ ขอความกรุณาช่วยตอบให้ด้วยนะคะ
ผู้ตอบ ผศ.ดร.วงสวาท โกศัลวัฒน์
อาการผิดปกติที่มักจะพบได้บ่อยในผู้ที่รับการผ่าตัดตัดกระเพาะอาหารออกบางส่วน คือ อาการที่เราว่า Dumping syndrome ซึ่งเป็นอาการที่อาจเกิดขึ้นเฉียบพลันภายหลังการกินอาหารประมาณ ๑๕-๓๐ นาที หรือมีอาการภายหลังการกินอาหารระยะหนึ่งซึ่งได้แก่ ปวดท้อง แน่นท้อง คลื่นไส้ ท้องเสีย มีอาการใจสั่น หัวใจเต้นเร็ว ความดันโลหิตต่ำ หน้ามือเมื่อเปลี่ยนอิริยาบถ เหงื่อออก อ่อนเพลีย ดังนั้นเพื่อหลีกเลี่ยงอาการดังกล่าว ผู้ป่วยจึงได้รับคำแนะนำให้กินอาหารปริมาณน้อยในแต่ละครั้ง และให้กินบ่อยขึ้น หลีกเลี่ยงอาหารที่ใส่น้ำตาล อาหารรสหวานจัด เครื่องดื่มรสหวาน และหลีกเลี่ยงการดื่มน้ำระหว่างการกินอาหาร
สำหรับอาหารที่เหมาะสมสำหรับผู้ป่วยประเภทนี้ควรเลือกกินอาหารอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูง เป็นอาหารที่ย่อยง่าย หลีกเลี่ยงอาหารที่ต้องเคี้ยวหรือย่อยยาก เลือกวิธีรับประกอบอาหารที่ช่วยทำให้อาหารที่มีลักษณะอ่อนนุ่ม เช่น ต้ม นึ่ง ตุ๋น เลือกกินอาหารประเภทปลา ไข่ และเนื้อไก่ที่ทำให้สุกแล้ว เพราะเป็นอาหารที่ย่อยง่าย ไม่ควรกินอาหารที่ปรุงแบบดิบๆสุกๆ ควรสับเนื้อสัตว์หรือหั่นเนื้อสัตว์ให้มีขนาดเล็กกว่าเดิมแล้วควรเคี่ยวให้เปื่อย เพื่อให้ง่ายต่อการย่อย ผักไม่ควรกินผักสดปริมาณมากในแต่ละครั้ง อาจจำเป็นต้องหันมากินผักต้มมากกว่าผักสด หลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูงเพราะจะทำให้รู้สึกท้องอืดได้ง่าย และควรหลีกเลี่ยงอาหารรสจัด เพื่อไม่ทำให้เกิดการระคายเคืองของกระเพาะอาหาร