“หมูเป็นเอดส์”? ชาวบ้านผวาไม่กล้ากิน
ประมาณกลางเดือนสิงหาคมที่ผ่านมานี้ หลายท่านคงเกิดความวิตกกังวลจากข่าวของหนังสือพิมพ์ยักษ์ใหญ่ฉบับหนึ่งของเมืองไทยที่ตีพิมพ์พาดหัวข่าวหน้าหนึ่ง ตัวโต สร้างความไม่สบายอกสบายใจให้เกิดขึ้นกับประชาชนอีกเป็นจำนวนมากที่ไม่ทราบข้อเท็จจริง กรณีของข่าวที่ปรากฏว่า “หมูเป็นเอดส์” จนชาวบ้านหลายคนผวาไม่มีใครกล้านำเนื้อหมูมาปรุงเป็นอาหารกิน
ทั้งนี้สืบเนื่องจากกรณีของชาวบ้าน 3 อำเภอ คือ ที่อำเภอฝาง อำเภอเชียงดาว และกิ่งอำเภอไชยปราการ ซึ่งเป็นพื้นที่ติดต่อกัน ในจังหวัดเชียงใหม่ เกิดวิตกกังวลเกี่ยวกับข่าวลือที่แพร่สะพัดไปทั่วว่า ได้มีชายหนุ่มคนหนึ่งป่วยเป็นโรคเอดส์และได้ฆ่าตัวตาย ก่อนตายได้ใช้เข็มฉีดยาสูบเลือดของตัวเองเข้าไปในตัวหมู ซึ่งเลี้ยงไว้หลายตัว ต่อมาทางบ้านของชายคนดังกล่าวได้นำหมูไปขายให้กับพ่อค้าเพื่อนำไปชำแหละขายต่อ
เมื่อชาวบ้านทราบข่าวนี้จากการบอกเล่าแบบปากต่อปาก แน่นอนว่าย่อมไม่มีใครกล้าซื้อหมูมาบริโภคเพราะกลัวติดเชื้อเอดส์ จึงหันไปบริโภคเนื้อสัตว์ชนิดอื่นแทน ทำให้เกิดความเดือดร้อนแก่พ่อค้าเขียงหมูและเกษตรกรผู้เลี้ยงเพราะหมูขายไม่ออก
อย่างไรก็ดี เพื่อให้ทราบข้อเท็จจริงในเรื่องดังกล่าว ทางคณะกรรมการสาธารณสุขจังหวัดเชียงใหม่ได้ส่งเจ้าหน้าที่สาธารณสุขไปตรวจสอบในพื้นที่ที่ถูกระบุว่า เป็นที่มาของข่าว ผลก็ปรากฏออกมาแน่ชัดว่า เป็นการปล่อยข่าวของพ่อค้าด้วยกันเอง เพื่อแย่งลูกค้าไม่ให้หันไปกินเนื้อหมู ทั้งนี้จะเห็นได้ว่า พ่อค้าจะเอารัดเอาเปรียบชาวบ้านด้วยการนำเอาความรู้เท่าไม่ถึงการณ์มาเป็นเครื่องมือในการทำมาหากินของตัวเอง อย่างในกรณีเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นนี้ วิธีการปล่อยข่าวสามารถทำได้ง่ายมาก เพราะสภาพของสังคมไทยนั้นเอื้ออำนวยให้กับมนุษย์หัวใสพวกนี้เป็นอย่างยิ่ง
สื่อมวลชนเองก็มีส่วนสร้างความหวาดวิตกกังวลให้เกิดขึ้นกับคนทั่วไปได้เหมือนกันในการเสนอข่าวสารต่างๆ จริงอยู่ถึงแม้สื่อมวลชนจะมีหน้าที่เสนอข่าวให้คนทั่วไปได้รับรู้ แต่บนเนื้อหาของข่าวนั้นควรจะมีข้อเท็จจริงอยู่ด้วย ตามความเป็นจริงทางการแพทย์ซึ่งนายแพทย์ประพันธ์ ภานุภาค ผู้อำนวยการโครงการโรคเอดส์ สภากาชาดไทย ได้ยืนยันว่า เชื้อเอชไอวี (HIV.) หรือเชื้อโรคเอดส์ที่พบในคนนั้น เป็นเชื้อไวรัสชนิดหนึ่งซึ่งอยู่ในกลุ่มรีโทรไวรัส (Retrovirus) ซึ่งมีหลายตัว และพบมานานหลายปีแล้วในสัตว์หลายชนิด แต่เชื้อไวรัสเอดส์ที่เกิดขึ้นในคนนั้น เป็นเชื้อโรคที่เพิ่งค้นพบเมื่อไม่กี่ปีมานี้เอง
ปัจจุบันได้มีการค้นพบอีกว่า เชื้อไวรัสเอดส์ที่พบในคนกับเชื้อไวรัสเอดส์ที่พบในสัตว์บางชนิด เช่น ม้า ลิง สุนัข แมว นั้นเป็นคนละตัวกัน ซึ่งจะไม่สามารถทำให้เกิดโรคในคนได้เลย เนื่องจากมีความจำเพาะในการทำให้เกิดโรคในคนหรือสัตว์เท่านั้น ไม่สามารถถ่ายทอดจากคนไปยังสัตว์หรือจากสัตว์มาคนได้เลย ยกเว้นการทดลองโดยฉีดเชื้อโรคเอดส์จากคนเข้าไปยังลิงชิมแปนซีอาจทำให้ลิงชิมแปนซีติดเชื้อเอดส์ได้ แต่ก็ไม่สามารถทำให้ลิงชิมแปนซีเกิดอาการของโรคเอดส์ขึ้น
นายแพทย์ประพันธ์ยังได้กล่าวต่อไปว่า เท่าที่ทราบยังไม่เคยปรากฏว่า มีการพบเชื้อโรคเอดส์ในหมูมาก่อนเลย และถึงแม้ว่าจะมีเชื้อโรคเอดส์ในหมู ก็ไม่สามารถติดต่อมาถึงคนได้ และก็ไม่เคยปรากฏว่าเชื้อโรคเอดส์ของคนถ้านำไปฉีดหมูแล้วจะทำให้หมูติดเอดส์ได้ เชื่อว่าสื่อมวลชนทุกท่านคงหวังจะให้ข่าวของท่านช่วยกันพัฒนาความรู้ ความสามารถของประชาชน แต่ถ้าข่าวนั้นไร้ซึ่งรายละเอียดต่างๆ ที่เป็นความจริง การพัฒนาของประชาชนคงไม่เกิดขึ้น ถ้าหากว่าสื่อมวลชนทำข้อเท็จจริงให้ปรากฏ ก็เท่ากับว่าเป็นการเปิดหูเปิดตาประชาชนให้กว้างขึ้น ไม่ว่าจะด้วยวิธีใดก็ตาม คงจะไม่ผิดหลักจรรยาบรรณใช่ไหมครับ ถ้าหากไม่รู้แล้วไปถามท่านผู้รู้ทั้งหลาย