สรรพคุณสมุนไพร
ผู้ถาม : อรรถากร/แพร่
ฟ้าทะลายโจร ทองพันชั่ง มะตูมอ่อน เป็นต้น สมุนไพรเหล่านี้มีความสำคัญต่อชีวิตคนเราอย่างไร
สมุนไพรที่จะยกตัวอย่างต่อไปนี้มีความสำคัญต่อชีวิตประจำวันของคนเราอย่างไรบ้าง เช่น ฟ้าทะลายโจร ทองพันชั่ง มะตูมอ่อน ว่านห่างจระเข้ (ก้านใหญ่) เหงือกปลาหมอ เม็ดแมงลัก ขี้เหล็ก
ผู้ตอบ : กองบรรณาธิการ
สมุนไพรที่ถามมานี้คงไม่ใช่มีความสำคัญต่อชีวิตประจำวันทีเดียว จะสำคัญต่อเมื่อเรามีความจำเป็นขณะนั้นเพียงใด เช่น ใช้เป็นยารักษาโรคเจ็บป่วยเล็กๆ น้อยๆ ดังเช่น สมุนไพรที่คุณกล่าวถึง อาทิ
เหงือกปลาหมอ : ใช้ใบสดและต้นสด 3-4 กำมือ สับเป็นท่อน ต้มอาบแก้คัน
เม็ดแมงลัก : นำมาแช่น้ำแล้วดื่มจะช่วยให้การขับถ่ายดีขึ้น แก้อาการท้องผูก
ขี้เหล็ก : ใบอ่อน 4-5 กำมือหรือแก่น 3-4 ชิ้น ต้มกับน้ำ 1½ ถ้วยแก้ว ใส่เกลือเล็กน้อย ตื่นตอนเช้าก่อนอาหาร
ว่านหางจระเข้ : ตัดใบตามขวางตรงใกล้ๆ กับลำต้น แขวนให้น้ำยางไหลลงภาชนะที่รองรับ เก็บรวมกันแล้วไปทำให้แห้ง โดยตากหรือใช้ความร้อนอ่อนๆ
ขนาดที่ใช้
- แก้ปวดท้อง 10-30 มิลลิกรัม
- เป็นยาระบาย 60-200 มิลลิกรัม
- เป็นยาถ่าย 300-1,000 มิลลิกรัม
นอกจากนี้ยังนำใบสดมาหั่นบางๆ ตามขวางวางบนแผลที่เกิดจากไฟไหม้หรือแผลน้ำร้อนลวกหรือใช้น้ำคั้นจากใบสดทางบริเวณที่ถูกลวกได้
มะตูม : ใช้ผลที่โตเต็มที่ แต่ยังไม่สุก หั่นบางๆ ตากแห้ง 2-3 ชิ้น ชงกับน้ำเดือด ความเข้มข้น 1 ต่อ 10 ดื่มแทนชา รักษาโรคท้องเดินและโรคลำไส้เรื้อรังในเด็กได้ผลดี
ทองพันชั่ง : ใช้ใบสดตำผสมกับเหล้า แล้วบีบเอาน้ำมาทาแก้เกลื้อน หรืออาจจะใช้ส่วนของรากป่น แช่แอลกอฮอล์ทิ้งไว้ 1 สัปดาห์ แล้วเอาน้ำมาทาก็ได้
ฟ้าทะลายโจร :
- ความดันโลหิตสูง : ใช้ใบ 5-7 ใบ ชงน้ำกินวันละหลายๆ แก้ว
- แก้บาดแผลไหม้ น้ำร้อนลวก : ใช้ใบแห้งบดเป็นผงละเอียด ผสมน้ำมันพืชทา หรือใช้ใบสดต้มเอาน้ำที่ต้มทิ้งไว้จนเย็นแล้วนำมาชะล้างบาดแผล