ของฝากวันเด็กบันทึกช่วยจำจากลูก
ในโอกาสที่วันเด็กมาถึงอีกวาระหนึ่ง ผมขอถือโอกาสมอบของขวัญสำหรับพ่อแม่ ผู้ปกครอง ปู่ย่าตายาย ลุงป้าน้าอา พี่ๆ หรือญาติ ตลอดจนผู้ที่เกี่ยวข้องกับ "เด็ก" ทั้งปวง เพื่อนำไปดัดแปลงประพฤติปฏิบัติเพื่อเป็น "ของขวัญ" สำหรับเด็กอันเป็นที่รักต่ออีกทอดหนึ่ง
เด็กน้อยที่ท่านได้อุปการะเลี้ยงดูอบรมมาตั้งแต่ "เท้าเท่าฝาหอย" นั้นมีความรู้สึกนึกคิดต่อท่านอย่างไร อยากจะให้ท่านทำอะไรหรือไม่ทำอะไรบ้าง ท่านผู้ประสงค์ดี "ใครก็ไม่รู้" ท่านหนึ่งเขียนไว้เป็นภาษาต่างประเทศ จึงขอถอดความเพื่อเป็นของขวัญสำหรับผู้ใหญ่ เพื่อว่าอาจจะนำประโยชน์ในการพัฒนาเด็ก อันเป็นทรัพยากรที่มีค่ายิ่งของชาติตามควรแก่อัตภาพดังต่อไปนี้
โปรด
1. อย่าตามใจลูกมาก ลูกรู้ดีว่าลูกไม่ควรจะได้รับทุกสิ่งทุกอย่างที่ลูกขอร้อง ลูกเพียงแต่ทดสอบพลังของพ่อแม่เท่านั้น
2.อย่ากลัวที่จะแน่วแน่กับลูก ลูกชอบเช่นนั้นมากกว่าเพราะมันทำให้ลูกรู้ว่าจุดยืนของลูกอยู่ที่ใด
3. อย่าใช้กำลังกับลูก มันสอนลูกให้นับถือแต่การใช้กำลังเท่านั้น ลูกจะตอบสนองเช่นเดียวกับที่ได้รับการชี้นำมา
4. อย่าโลเล มันทำให้ลูกสับสนและทำให้ลูกพยายามมากขึ้นที่จะหนีทุกสิ่งทุกอย่างเท่าที่จะทำได้
5.อย่าให้สัญญา พ่อแม่บางทีไม่อาจรักษาคำมั่นสัญญาได้ นั้นจะทำให้ลูกเสื่อมศรัทธาต่อพ่อแม่
6. อย่าพลอยอารมณ์เสียไปกับสิ่งไม่ดีที่ลูกพูดหรือลูกทำที่ไม่เป็นที่พอใจของพ่อแม่ แล้วลูกจะพยายามเพื่อ 'ชัยชนะ" ทางอื่น
7.อย่าโมโห เมื่อลูกพูดว่า "ลูกเกลียดพ่อแม่" ลูกไม่ได้หมายความว่าอย่างนั้น แต่ลูกต้องการให้พ่อแม่รู้สึกเสียใจว่า พ่อแม่ได้ทำอะไรต่อลูก
8.อย่าทำให้ลูกรู้สึกว่าเป็นตัวกระจ้อยร่อยกว่าที่ลูกเป็น ลูกจะแกล้งทำตัวว่า "ลูกโตแล้วนะ"
9.อย่าทำอะไรให้ลูกที่ลูกทำเองได้ มันทำให้ลูกรู้สึกว่า เป็น “เด็กทารก" แล้วลูกอาจทำตัวเช่นนั้นไปเรื่อยก็ได้
10.อย่าปล่อยให้ "นิสัยเสีย" ของลูกเป็นที่สนใจของพ่อแม่มากนักมันอาจส่งเสริมให้ลูกทำนิสัยเช่นนั้นต่อไป
11.อย่า "ต่อว่า" ลูกต่อหน้าคนอื่น ลูกจะจดจำได้ดีกว่าหากพ่อแม่จะพูดกับลูกเงียบๆ ตามลำพัง
12. อย่าพยายามที่จะถกเถียงเรื่องความประพฤติของลูกในขณะที่มีการโต้แย้งอย่างรุนแรง ด้วยเหตุผลที่ว่าโสตรับเสียงของลูกไม่ใคร่จะดีในตอนนั้นและความร่วมมือยิ่งเลวเสียด้วย พ่อแม่จะทำอะไรก็ทำตามตามที่ต้องการ แต่ไม่ควรจะพูดอะไรเกี่ยวกับเรื่องนั้นจนกว่าเหตุการณ์นั้นจะผ่านไปซักระยะหนึ่ง
13.อย่าพยายาม "เทศนา" ลูก พ่อแม่จะประหลาดใจมากที่รู้ว่าลูกทราบดีว่าอะไรควรไม่ควร
14.อย่าทำให้ลูกรู้สึกว่า ข้อผิดพลาดที่ทำไปเป็นบาป ลูกต้องเรียนรู้จากการทำผิดพลาดโดยปราศจากความรู้สึกที่ว่าลูกไม่มีดี
15. อย่าพร่ำเพรื่อ หากพ่อแม่ทำอย่างนั้นลูกจะปกป้องตัวเองด้วย การทำหูทวนลม
16.อย่าบังคับให้ลูกอธิบายความประพฤติผิดของลูก ลูกไม่รู้จริงๆ ว่า ทำไมลูกจึงทำอย่างนั้นลงไป
17.อย่าปกป้องลูกจากผลพวงที่ตามมา ลูกต้องการจะเรียนรู้จากประสบการณ์ของตนเองบ้าง
18.อย่าลืมว่าลูกรักและชอบใช้การทดลอง ลูกเรียนรู้จากมัน โปรดกรุณาตามให้ทันด้วย
19.อย่าให้ความสนใจมากเกินไปกับการเจ็บป่วยเล็กๆ น้อยๆ ของลูก ลูกอาจเรียนรู้ที่จะใช้ “สุขภาพเลว" เป็นเครื่องกระตุ้นความสนใจ
20.อย่าห้ามลูกเมื่อลูกถามด้วย “คำถามซื่อๆ" หากพ่อแม่ทำอย่างนั้นลูกจะหยุดถามแล้วไปหาคำตอบที่ใดที่หนึ่ง
21.อย่าตอบ “ชุ่ยๆ" กับคำถามเชยๆ ลูกเพียงแต่ต้องการให้พ่อแม่ยุ่งๆ กับลูกเท่านั้น
22.อย่าบังอาจคิดว่า มันเป็นการเสียศักดิ์ศรีของพ่อแม่ที่กล่าวคำขอโทษต่อลูก คำขอโทษอย่างตรงไปตรงมาทำให้ลูกมีความอบอุ่นกับพ่อแม่
23.อย่าบังอาจแนะนำว่า พ่อแม่ดีเยี่ยมจนไม่มีที่ติ เพราะจะทำให้ลูกรู้ว่ามันมากเกินไปที่จะอยู่ด้วย
24.อย่ากังวลใจว่า มีเวลาน้อยที่ “เรา" จะอยู่ด้วยกัน แต่ทว่า “เราอยู่กันอย่างไร" นั้นสำคัญกว่า
25.อย่าปล่อยให้ความกลัวของลูกปลุกความกังวลของพ่อแม่ แล้วจะทำให้ลูกยิ่งขลาด จงแสดงความกล้าให้ลูกเห็น
26.อย่าลืมว่า ลูกไม่สามารถ “พัฒนา" หากปราศจากความเข้าอกเข้าใจและกำลังใจอย่างมหาศาล แต่ลูกเห็นจะไม่ต้องบอกพ่อแม่เช่นนั้นใช่ไหมล่ะ
กรุณากระทำต่อลูกเหมือนทำกับเพื่อน แล้วลูกจะเป็น “เพื่อน" ของพ่อแม่ด้วย โปรดจำไว้ว่าลูกเรียนรู้จาก “แม่แบบ" มากกว่าจาก “คำตำหนิ”
กรุณาอ่านทบทวนความข้างต้นหลายๆ เที่ยว ทบทวนอย่างน้อยสัปดาห์ละครั้งแล้วลองปฏิบัติดู ขอให้ทุกท่านจงโชคดี นึกว่า “เพื่อลูก" ก็แล้วกัน
รักลูกลูกพร้อมรัก ตอบสนอง
ดุลูกลูกจักครอง โหดได้
ชมลูกลูกจักปอง จิตมั่น คงแฮ
เป็น “แบบดี" กว่าใช้ “ติซ้ำ" ลูกเรียน
* เรียบเรียงจาก Unknow :A Memorandum from your child.The whole pendiatrician catalog. Volume 2 ,Mc Millan JA,Stockman III JA and Oski FA, Editors, WB Saunders CO.< Philadelphia, 1979 , pp. 456-7