ยาที่ใช้กับคนสามารถนำไปใช้กับสัตว์ได้หรือไม่ และถ้าได้จะให้ผลเหมือนที่ใช้กับคนหรือไม่
ถาม
ผมมีปัญหาอยากเรียนถามดังนี้ครับ
1. ยาที่ใช้กับคนสามารถนำไปใช้กับสัตว์ได้หรือไม่ครับ ถ้าได้จะใช้ได้ผลเหมือนคนหรือไม่
2. ยาที่ใช้ทารักษาโรคผิวหนังที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรียกับที่ใช้ทารักษาโรคผิวแห้งที่เกิดจากเชื้อราสามารถนำมาผสมกันใช้ทาในกรณีที่ไม่ทราบว่าเกิดจากเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อราได้หรือไม่ ผลการรักษาจะเป็นอย่างไร และถ้าผสมกับยาทารักษาโรคที่เกิดจากเชื้อไวรัสได้หรือไม่
3. อยากทราบว่ายาที่ใช้ทาฆ่าเชื้อโรค ใส่แผลสดที่มีฤทธิ์เหมือนทิงเจอร์ไอโอดีน แต่ทาแผลแล้วไม่แสบมีชื่อว่าอะไร ราคาประมาณเท่าไร (ทราบว่าขึ้นต้นชื่อด้วยทิงเจอร์เหมือนกัน)
4. ยาที่ได้จากสมุนไพรเมื่อใช้ไปนานๆ จะมีการดื้อยาเกิดขึ้นเหมือนกับยาปฏิชีวนะหรือไม่
5. ยาปฏิชีวนะเมื่อนำไปใช้ในสัตว์จะมีการดื้อยาเกิดขึ้นเหมือนใช้กับคนหรือไม่
6. นอกจากยาปฏิชีวนะแล้ว ยังมียาอย่างอื่นที่มีการดื้อยาเหมือนยาปฏิชีวนะอีกหรือไม่
7. ยาที่ใช้รักษาสายตาสั้นให้เป็นปกติมีหรือไม่ ชื่ออะไร หาซื้อได้ที่ไหน ราคาเท่าไหร่
ลิขิต/กรุงเทพฯ
ตอบ
1. ใช้ได้ ผลในการรักษาได้ผลเหมือนกับในคน เช่น ยาแก้ท้องเสียของคนพวกซัลฟากัวนีดีนเป็นยาฆ่าเชื้อที่ทำให้เกิดท้องเสีย เวลาสัตว์ท้องเสียก็บดผสมอาหารให้กินได้ สำคัญอยู่ที่ต้องคำนวณขนาดยาตามน้ำหนัก อาจเทียบน้ำหนักสัตว์กับเด็กเล็กว่าหนักประมาณกี่กิโลกรัม ยาจะได้ไม่เกินขนาดและไม่เกิดเป็นพิษจากยาหรือเหลือค้างสะสมในร่างกายสัตว์
2. โดยปกติแล้วแพทย์นิยมใช้ยาเดี่ยวๆชนิดใดชนิดหนึ่งในการรักษา เพราะจะได้ผลในการรักษาได้ดีกว่าการใช้สูตรผสมหรือยาหลายๆชนิดรวมกัน ปกติแล้วกรณีที่เป็นโรคผิวหนังเกิดจากเชื้อแบคทีเรีย เมื่อให้ยาปฏิชีวนะและให้กินยาร่วมด้วย อาการที่เป็นแผลฝีหนองก็จะหายไปได้ภายใน 1-2 อาทิตย์ ถ้าทายาแล้วอาการไม่ดีขึ้นและยิ่งลามมากขึ้น ก็แสดงว่ายาไม่ถูกกับเชื้อที่เป็น ก็ให้เปลี่ยนยาเป็นยาแก้เชื้อรา ยกเว้นแต่กรณีที่ไม่ทราบสาเหตุจริงๆ หรือใช้ยาทั้งสองชนิดแล้วไม่ได้ผลเท่าที่ควรก็อาจเป็นการติดเชื้อแบบผสม ซึ่งการใช้ยาหลายชนิดปนกัน ก็มีโอกาสทำให้แผลหายเร็วขึ้น
3. ยาทาแผลสด แผลเปื่อย หรือแผลเรื้อรังที่ได้ผลดีมาก สำหรับฆ่าเชื้อแบคทีเรียและเชื้อรา ชนิดทาแล้วไม่แสบมีชื่อว่า เบตาดีน โซลูชั่น (Betadine solution) ขนาด 15 ม.ล. ราคา 15 บาท ขนาด 30 ม.ล. ราคา 25 บาท
4. ไม่เป็น แต่มีข้อต้องระวังอย่าใส่ยาเกินขนาด เพราะอาจเกิดพิษของยาได้
5. มีโอกาสทำให้ดื้อยาได้เหมือนกัน
6. ไม่มี เพราะคำว่าดื้อยา หมายถึง เชื้อโรคที่ถูกยาปฏิชีวนะฆ่าตายไม่หมด เนื่องจากทานยาไม่ครบขนาดหรือไม่ติดต่อกัน 7-10 วัน ทำให้เชื้อวิวัฒนาการตัวเองให้ทนต่อยาที่ใช้ เชื้อจึงเกิดการชินยา เมื่อมาใช้ยาเก่ารักษาในครั้งต่อไปก็ไม่หาย
7. ปกติไม่มี เพราะสายตาสั้นเกิดจากความผิดปกติของกระบอกตา การทานยาจึงไม่ได้ผล ต้องป้องกันโดยการไม่อ่านหนังสือในที่แสงสว่างไม่พอ ในรถยนต์ หรือรถประจำทาง และพักผ่อนสายตาบ้าง อย่าใช้สายตามากและติดต่อกันเป็นเวลานานๆ คนที่เริ่มจะมีความผิดปกติทางสายตา เช่น นัยน์ตาแห้ง หรือมองกลางคืนไม่ชัด เนื่องจากขาดวิตามินเอ ก็ให้ทานวิตามินเอ 25,000 หน่วยต่อวัน หรือน้ำมันตับปลา (Cod liver oil) ครั้งละ 1-2 เม็ด วันละ 3 ครั้ง ก็จะช่วยได้บ้าง แต่ถ้าสายตาสั้นเกินกว่า 100 ( +1 ) และมองไม่ชัดแล้ว ทานยาไปก็ไม่ได้ผล
ภก.ชลาพันธ์ เทพพรชัย