หมู่เลือด ABO
ถ้าพ่อมีเลือดกรุ๊ป AB แม่มีเลือดกรุ๊ป O ลูกเกิดมาจะมีเลือดเป็น ABO จะมีอาการอย่างไร
ผู้ถาม สุวรรณี/สุรินทร์
ผู้ตอบ นพ.สุรพล อิสรไกรศีล
ถาม
ดิฉันได้ยินหมอที่อนามัยเขาบอกว่า ถ้าสมมติพ่อมีเลือดกรุ๊ป AB แม่มีเลือดกรุ๊ป O ลูกเกิดมาจะมีเลือดเป็น ABO ยังไม่ค่อยเข้าใจเกี่ยวกับเรื่อง ABO เพราะสามีมีเลือดกรุ๊ป AB ดิฉันกรุ๊ป O ลูกดิฉันเกิดเมื่อวันที่ 23 กุมภาพันธ์ 2531 ตอนนี้อายุได้ 1 ขวบกว่า เราจะทราบได้อย่างไรว่าลูกเป็น ABO และมีอาการอย่างไร อยากให้คุณหมอช่วยอธิบายด้วย
ตอบ
หมู่เลือดที่สำคัญในคน คือ ABO โดยอาจมีหมู่เลือดเป็น A B AB หรือ O การที่ลูกจะมีหมู่เลือดชนิดใดขึ้นกับหมู่เลือดของพ่อและแม่ ถ้าเด็กในครรภ์และแม่มีหมู่เลือดไม่ตรงกัน เม็ดเลือดแดงของเด็กซึ่งมีแอนติเจนอย่างใดอย่างหนึ่งของหมู่เลือดซึ่งแม่ไม่มี อาจเล็ดลอดเข้าไปในแม่ และกระตุ้นให้แม่สร้างแอนติบอดีต่อเม็ดเลือดแดงของเด็ก
แอนติบอดีที่เกิดขึ้นจะผ่านรกไปยังเด็กและไปจับกับเม็ดเลือดแดงของเด็ก ทำให้มีการแตกทำลายของเม็ดเลือดแดงของเด็กตั้งแต่อยู่ในครรภ์ ถ้าปฏิกิริยารุนแรงมาก เด็กอาจบวม หัวใจวาย และตายในครรภ์ พวกที่คลอดออกมามีชีวิต อาจมีอาการและมีการแตกของเม็ดเลือดแดงมากน้อยกว่ากัน เด็กจะมีตัวเหลือง ซึ่งถ้าไม่มากจะดีขึ้นและหายได้เอง เพราะแอนติบอดีที่ได้จากแม่หมดอายุ
แต่ถ้าเป็นมาก สารบิลิรูบินที่เกิดอาจไปจับที่สมองได้ ต้องรักษาด้วยการถ่ายเลือด เพื่อกำจัดสารบิลิรูบิน ถ้ารักษาไม่ทันท่วงทีอาจมีความพิการของสมองเกิดขึ้นได้ เด็กที่มีอาการไม่มากหรือมีอาการมากแต่ได้รับการรักษาถูกต้องจะปกติ ความไม่เข้ากันของหมู่เลือดที่พบบ่อย เช่น แม่เป็น O และลูกเป็น A หรือ B ในกรณีของคุณ คุณมีหมู่เลือด O สามีคุณหมู่เลือด AB ลูกอาจมีหมู่เลือดเป็น A หรือ B ดังนั้น จึงอาจมีความผิดปกติดังกล่าวได้ ไม่ทราบว่าลูกของคุณเมื่อแรกคลอดตัวเหลืองหรือไม่ ถ้ามี เป็นมากหรือเปล่า และได้รับการรักษาอย่างไร