เที่ยว – ไม่ได้เที่ยว
“คุณหมอครับ ยางวดนี้ของคุณหมอไม่ทราบว่าอ่อนไปหรือเปล่าครับ กินไปได้ผลอยู่ไม่กี่วัน ก็กลับเป็นอีกแล้ว”
เมื่อ 2 สัปดาห์ก่อนชายหนุ่มมาพบหมอด้วยเรื่องหนองไหล (ออกจากท่อปัสสาวะ) หมอวินิจฉัยว่าเป็นโรคหนองใน (โกโนเรีย หรือจีซี) ก็ให้ยาไปกิน หนองแห้งหายไปอยู่สัปดาห์กว่าๆ 2 วันมานี้ผู้ป่วยก็สังเกตว่าอาการเก่ากำเริบอีก
“ระยะนี้คุณไปเที่ยวอีกหรือเปล่า” หมอถาม
“ตั้งแต่เป็นโรคคราวที่แล้ว ไม่ได้เที่ยวเลยครับ” ผู้ป่วยตอบ
“คุณแต่งงานหรือยัง” หมอถาม เผื่อผู้ป่วยติดโรคจากภรรยาก็ได้
“ยังครับ”
การที่ผู้ป่วยมีอาการกำเริบขึ้นใหม่ อาจเป็นไปได้ 2 ทาง ทางหนึ่ง คือ เชื้อดื้อยา อีกทางหนึ่ง คือ ไปติดเชื้อมาใหม่ ถ้าเชื้อดื้อยา ก็น่าจะใช้ยาไม่ได้ผลตั้งแต่แรก คือ กินไปแล้วอาการหนองไหลก็ไม่น่าจะแห้งหายได้สนิท อีกประการหนึ่ง คราวที่แล้วหมอก็ได้จัดยาชนิดดีที่โอกาสเชื้อจะดื้อมีน้อยเต็มที่ หมอจึงเชื่อว่าผู้ป่วยน่าจะติดเชื้อมาใหม่เป็นแน่
แต่คำตอบที่ได้จากชายหนุ่ม ก็ทำให้หมอชักไม่แน่ใจว่าจะเป็นเพราะดื้อยา หรือติดเชื้อใหม่กันแน่
“เอายังงี้ดีกว่า ในระยะนี้คุณได้ยุ่งเกี่ยวกับผู้หญิงคนไหนบ้างหรือเปล่า” เมื่อจนใจจริงๆ ก็ต้องใช้ไม้นี้เพราะไม่แน่ว่าชายหนุ่มอาจมีเพศสัมพันธ์กับหญิงที่ไม่ได้ประกอบอาชีพพิเศษก็ได้ ชายหนุ่มอ้ำอึ้งอยู่ครู่หนึ่ง จึงพูดเสียงอ่อยว่า “ก็ยุ่งกับแฟน ไม่ทราบว่าจะเกี่ยวกับโรคที่เป็นด้วยหรือครับ”
หมอรู้สึกว่าได้หลุดพ้นจากทางตัน และตระหนักในทันทีว่า คำว่า “เที่ยว” ของหมอ กับคำว่า “เที่ยว” ของชาวบ้านนั้น มันคนละความหมายกัน หมอตั้งใจจะถามว่า ได้ยุ่งกับผู้หญิง (ที่ไม่ใช่ภรรยา) หรือไม่
แต่ผู้ป่วยหมายถึง การเที่ยวกลางคืน การเที่ยวผู้หญิง หรือร่วมเพศกับหญิงประกอบอาชีพพิเศษ (โสเภณี หมอนวด) ดังนั้น “ไม่ได้เที่ยว” จึงมิได้หมายความว่า ไม่ได้ไปยุ่งเกี่ยวกับหญิงอื่น (ที่ไม่ใช่ภรรยา) ซึ่งอาจเป็นแฟนจริงๆ (ที่คิดจะแต่งด้วย แต่ยังไม่พร้อมที่จะแต่ง) หรือแฟนเล่นๆ (ที่คบกันโดยไม่มีพันธะที่จะแต่งงาน) ก็ได้
เหตุที่หมอต้องซักไซ้แบบนี้อย่าเข้าใจว่าหมอซอกแซกไม่เข้าเรื่อง แต่เป็นสิ่งจำเป็นในการวินิจฉัยและรักษาโรคประเภทนี้ เพราะโรคหนองในที่จัดเป็นกามโรคชนิดหนึ่งนี้ ติดต่อทางกามหรือเพศสัมพันธ์
“การที่ยุ่งเกี่ยวกับแฟนอีก ก็ช่วยบอกว่า คุณได้ติดเชื้อมาใหม่อีกครั้ง” หมออธิบายต่อ “อันนี้ไม่ได้หมายความว่า แฟนคุณไปติดเชื้อมาจากชายอื่นหรอกนะ ที่แท้เขาอาจติดเชื้อจากคุณเมื่อคุณเป็นโรคเมื่อคราวที่แล้วก็ได้ แต่ก็เป็นเรื่องแปลก ที่ผู้หญิงส่วนใหญ่เมื่อติดเชื้อหนองในแล้วจะไม่มีอาการผิดปกติแต่อย่างใด แต่จะเป็นเหมือนรังโรคที่คอยแพร่เชื้อให้คนอื่น เมื่อคุณกินยาหายไปครั้งหนึ่งแล้ว ไปยุ่งกับเขาอีก ก็จะติดเชื้อตัวเดิมที่คุณแพร่ให้เขานั่นแหละกลับคืนมาอีก”
ในการรักษากามโรค จำเป็นต้องรักษาผู้ป่วยพร้อมๆกับคู่นอนด้วย เพื่อทำลายแหล่งเชื้อโรคที่อาจแพร่กลับไปกลับมาระหว่างคู่นอนได้