ยาสีฟัน คุณรู้จักแล้ว...จริงหรือ
บ่อยครั้งที่ผมมักจะถูกผู้ป่วยถามว่าจะใช้ยาสีฟันยี่ห้ออะไรดี ยาสีฟันอย่างไหนแปรงแล้วจะทำให้ฟันขาวขึ้น อย่างไหนป้องกันฟันผุได้ดีกว่ากัน ฯลฯ ผมเลยขอถือโอกาสคุยกับท่านผู้อ่านถึงเรื่องยาสีฟันกันในครั้งนี้เลยนะครับ
ยาสีฟันดูเหมือนจะเป็นของจำเป็นในชีวิตประจำวันของคนเราในยุคปัจจุบัน โดยเฉพาะคนในเมืองที่ต้องมีการติดต่อพูดจากับคนอื่นอยู่ตลอดเวลา ยาสีฟันเป็นเครื่องช่วยให้การแปรงฟันสะอาดขึ้น ทำให้รู้สึกสบายปาก หอมสดชื่น บางคนทนแปรงฟันกับแปรงเปล่าๆ ไม่ได้ บอกว่ารู้สึกคลื่นไส้ บางคนยาสีฟันหมดเลยถือโอกาสไม่แปรงฟันซะเลย
ในเมืองไทยเรามียาสีฟันอยู่เกือบ 20 ยี่ห้อ แต่ละยี่ห้อก็มีการแต่งกลิ่นแต่งรสให้ถูกใจผู้ใช้และชวนให้อยากแปรงฟัน บางยี่ห้อก็มีการผสมสารเพิ่มเติมบางอย่างเพื่อให้มีคุณภาพดียิ่งขึ้น อย่างไรก็ตาม ยาสีฟันโดยส่วนใหญ่จะมีส่วนประกอบหลักๆ ที่คล้ายคลึงกัน ซึ่งได้แก่
1. สารขัด เป็นสารที่ช่วยขัดสิ่งสกปรก คราบสี แผ่นคราบจุลินทรีย์ (ที่พวกเราเคยได้ยินทางโทรทัศน์ว่า พลัค (plaque) ไงล่ะครับ) บนตัวฟัน ทำให้ฟันสะอาด สารขัดที่ดีไม่ควรหยาบจนเกินไป เพราะจะทำให้ผิวเคลือบฟันสึกได้ง่าย และทำให้เสียวฟันได้ ยาสีฟันชนิดครีมหรือชนิดใสที่บรรจุในหลอดจะมีสารขัดที่ละเอียดกว่าชนิดผง การทำงานของสารขัดขึ้นกับวิธีแปรงฟันด้วย ถ้าเราแปรงฟันถูกวิธี แปรงครบหมดทุกซี่ทุกด้านสารขัดก็จะทำหน้าที่ทำความสะอาดฟันได้เต็มที่เกือบทุกซอกทุกมุม
2. สารที่ทำให้เกิดฟอง ช่วยทำให้เศษอาหารและความสกปรกต่างๆ หลุดง่ายขึ้น ทำให้เกิดความเพลิดเพลินสนุกสนานในการแปรงฟัน แม้ว่าสารที่ทำให้เกิดฟองจะไม่ได้เป็นตัวหลักในการทำความสะอาด แต่เป็นตัวทำให้ผู้ใช้นิยมชมชอบ เพราะรู้สึกว่าได้แปรงฟันอย่างแท้จริง
3. สารปรุงแต่งกลิ่นรส ทำให้เกิดความรู้สึกเย็นซ่าและเอร็ดอร่อยในการแปรงฟัน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ยาสีฟันสำหรับเด็กจะใส่สีใส่รสชาติต่างๆ ให้เด็กนิยม เด็กบางคนติดใจในรสชาติยาสีฟันจึงชอบแปรงฟันมาก พอจะแปรงฟันก็ดูดยาสีฟันจ๊วบๆ อร่อยไปเลย
4. ฟลูออไรด์ ปัจจุบันมีการพิสูจน์กันค่อนข้างแน่นอนว่า ถ้าเติมฟลูออไรด์ในอัตราส่วนที่เหมาะสมจะเป็นประโยชน์ในการช่วยป้องกันฟันผุ ตามมาตรฐานของคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข ระบุให้มีฟลูออไรด์ในยาสีฟันในปริมาณ 900-1,100 ส่วนในล้านส่วน เป็นปริมาณที่พอเหมาะ
แม้ว่ายาสีฟันจะมีประโยชน์ต่อการดูแลสุขภาพช่องปาก แต่เราก็ไม่มีความจำเป็นจะต้องใช้ยาสีฟันครั้งละมากๆ เพราะนอกจากจะไม่มีประโยชน์มากขึ้นแล้ว ยังเป็นการสิ้นเปลืองไปเปล่าๆ โดยไม่จำเป็น ยิ่งถ้าเป็นในเด็กเล็กๆ ที่เพิ่งหัดแปรงฟันและยังควบคุมการกลืนไม่ได้ดี ยิ่งจะต้องระมัดระวังไม่ใช้ยาสีฟันมากเกินไป เพราะถ้าเด็กกลืนยาสีฟันมากๆอาจเป็นผลเสียได้ ปกติมีข้อแนะนำว่า ควรบีบยาสีฟันให้เด็กขนาดเท่า 1 เมล็ดถั่วเขียวเท่านั้นก็พอแล้วครับ
การเลือกซื้อยาสีฟัน คงเลือกได้ตามรสนิยมของตัวเอง เพราะยาสีฟันในท้องตลาดปัจจุบันก็มีคุณภาพใกล้เคียงกันอยู่แล้ว สำหรับยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ในปริมาณที่พอเหมาะจะมีประโยชน์มากกว่ายาสีฟันที่ไม่ผสมฟลูออไรด์
ขอให้คุณผู้อ่านทุกท่านสนุกสนานกับการแปรงฟันด้วยยาสีฟันทุกเช้า และก่อนนอนนะครับ