ว่านรักษาโรค
เมื่อพูดถึง “ว่าน” ทุกคนต้องรู้ว่า ว่าน ก็คือ จำพวกอยู่ยงคงกระพัน เสน่ห์เมตตามหานิยม ป้องกันไสยศาสตร์ต่าง ๆ แต่ว่านก็มีโอสถสาร (ตัวยา) เหมือนกัน เช่น ว่านดังต่อไปนี้
1. ว่านการบูรเลือด
แก้ดานเลือดดานลม โดยเอาหัวมาฝนเข้ากับน้ำปูนใสหรือน้ำสุราก็ได้
หญิงที่อยู่ไฟ เมื่อคลอดลูกใหม่ ๆ จะต้มกิน หรือดองเหล้าก็ได้ ไล่โลหิตร้ายออก บำรุงหัวใจ ทำให้มดลูกแห้งเข้าอู่เร็วขึ้น
หญิงสาวกินทำให้ผิวพรรณผ่องใส
2. ว่านหนอนตายหยาก
ทุบหัวว่านให้ละเอียด คั้นเอาน้ำมาผสมกับน้ำสระผมแก้เหา
กากของหัวที่ทุบ และคั้นเอาน้ำออกแล้ว เป็นยาฆ่าหนอนทุกชนิดให้ตายได้
หัวว่านนี้ จะเอามาต้มกับยาฉุน รมริดสีดวงทวารหนัก จะทำให้หัวแห้งฝ่อ
หากเป็นโรคผิวหนัง เอาไปต้มกิน
ถ้าในบ้านของท่านมีหนอนขึ้นที่ไหกะปิ น้ำปลา ปลาร้า ฯลฯ เอาว่านนี้ทุบให้พอแหลก แล้วเอาไปใส่ไว้ที่ปากไหหนอนจะตายหมด
3. ว่านหอมแดง
เป็นยาขับลมในลำไส้
เป็นหวัดคัดจมูก ต้มน้ำร้อนและทุบว่านหอมแดงนี้ใส่ลงไป ทำกระโจม สูดเอาไอเข้าทางจมูก ก็พอจะบรรเทาหวัดลงได้
หรือจะเอาหัวมันทาแก้กลาก เกลื้อน ก็ได้
4. ว่านเสน่ห์จันทน์ดำ (เต่าเกียดหรือเต่าเขียด)
หัวของว่านนี้มีรสขมเผ็ดร้อน และกลิ่นหอมฉุน แก้ตับหรือปอดพิการ
แต่ถ้านำหัวนี้ไปต้ม กินแก้เด็กพลัดตกหกล้ม
5. ว่านเสือนั่งร่ม
เม็ดและกาบใบ เผาให้ไหม้เป็นถ่าน แล้วเอามาละลายในน้ำมะพร้าว ทาแก้พุพองผื่นคันต่าง ๆ
หัวว่านตำเข้าด้วยกันกับน้ำสุรา เกลื่อนฝีเพื่อถอนพิษฝี
6. ว่านสายรุ้ง
หมอโบราณเรา นิยมเอาว่านนี้ไปเข้ากับตัวยาชนิดอื่น แก้ปวดท้อง แก้บิด
เอาเนื้อว่านนี้ตำให้ละเอียด ปิดที่แผลสดซึ่งเลือดกำลังออก เลือดจะหยุด
7. ว่านสามพันตึง
เอามีดฝานหัวว่านเป็นแผ่น ๆ นำไปดองกับเหล้าแก้ปวดเมื่อย ไตพิการ ปัสสาวะขุ่นขัน แดง หรือเหลือง
8. ว่านรางนาก
ตำหัวว่านนี้ให้แหลก ผสมกับน้ำสุรา พอกบริเวณที่เคล็ด ขัด ยอก เมื่อย ตลอดทั้งข้าเท้าแพลง ก็ใช้ได้
9. ว่านร่อนทอง
ใช้แก้พิษทั้งปวง และพิษแมลงสัตว์กัดต่อย
เป็นยาสมานธาตุ คุมธาตุ แก้ท้องเสีย แก้โรคลำไส้ของเด็ก
หากผสมกับว่านกีบแรด จะแก้บิด และมูกเลือด
10. ว่านม้าห้อ
แก้โรคริดสีดวงทวาร โดยเอามาเคี้ยวกินกับน้ำ
หากกินเป็นประจำจะทำให้สุขภาพแข็งแรง
11. ว่านพญาเท้าเอวกายสิทธิ์
ฝนทา แก้พิษสัตว์กัดต่อย ขบ ยัก ใช้น้ำมะนาวหรือน้ำซาวข้าวเป็นกระสาย โดยเอาว่านนี้ฝนเข้าด้วยกันกับน้ำกระสาย แล้วเอาไปปิดที่แผล
หากปวดฟันหรือเป็นรำมะนาด ให้ใช้สุราเป็นกระสาย ฝนแล้วทาบริเวณที่ปวด ก็จะบรรเทาเบาบางลง
12. ว่านนางคำ
แก้ปวดบวมตามร่ายกาย ใช้ตำพอกแก้ฟกซ้ำ เคล็ด ขัด โดยใช้น้ำสุราเป็นกระสาย
และยังใช้ทำสีย้อมผ้ากับเขียนรูปได้อีกด้วย
13. ว่านน้ำ
ว่านน้ำนี้มีประโยชน์ทางยามากมาย ทั้งราก หัว และใบ เอามาทำยาได้ทั้งนั้น เช่น
ใบว่านสด ๆ ตำพอกที่ขมับแก้ปวดหัว ปวดกล้ามปวดข้อ
ถ้าเอาไปตำรวมกับใบชุมเห็ดเทศ ใช้แก้โรคผิวหนังต่าง ๆ ได้
รากว่านน้ำแก้ปวดท้อง กินมากไม่ได้ ตำราหมอโบราณมีว่านน้ำแทรกอยู่อย่างมากมาย
14. ว่านทิพย์เนตร
เอาหัวและรากมาล้างให้สะอาด แล้วปอกเปลือกเอาแต่เนื้อในมาโขลกตำในภาชนะที่สะอาด เมื่อแหลดดีแล้ว นำมาใส่ผ้าขาวบาง ๆ คั้นเอาแต่น้ำ ผสมเข้าด้วยกันกับน้ำนมคน หรือน้ำฝนที่สะอาด บีบน้ำยานี้ลงในตาที่เจ็บ ขุ่น มัว หรือระคายเคือง ตลอดทั้งริดสีดวงตาด้วย