การทำงานของตับอ่อน
ชีวิตทุกชีวิตต้องกินอาหาร ถ้าไม่มีการแปรรูปอาหารให้อยู่ในสภาพที่กินได้ ทุกชีวิตก็จะอดตาย ฉันใดก็ฉันนั้น อาหารที่กินเข้าไปแล้ว ถ้าไม่มีการย่อยและเผาผลาญเอาพลังงานมาใช้ ร่างกายก็จะไม่ได้รับสารอาหารที่ให้พลังงาน อวัยวะที่ช่วยในการย่อยหรือเผาผลาญสารอาหาร ก็คือ ต่อมที่ใหญ่ที่สุดในร่างกาย เรียกว่า ตับอ่อน (pancreas)
ตับอ่อนเป็นต่อม 2 ต่อมที่รวมอยู่ในต่อมเดียวกัน ต่อมที่ช่วยในการย่อยเรียกว่า “ต่อมมีท่อ” (exocrine gland) ซึ่งประกอบด้วยกลุ่มเซลล์อะซินัสที่สร้างสารที่มีฤทธิ์เป็นด่างส่งเข้าไปในลำไส้เพื่อต้านฤทธิ์ของกรดในกระเพาะอาหาร นอกจากนี้ยังสร้างน้ำย่อย ได้แก่ เอนไซม์ทริปซินสำหรับย่อยโปรตีน, เอนไซม์อะมีเลสสำหรับย่อยแป้ง และเอนไซม์ไลเปสสำหรับย่อยไขมัน
ส่วนต่อมอีกต่อมหนึ่งที่มีความสำคัญในการช่วยเผาผลาญสารอาหารเรียกว่า “ต่อมไร้ท่อ” (endocrine gland) ประกอบด้วยกลุ่มเซลล์ไอสะเลต ซึ่งทำหน้าที่เป็นเหมือนโรงงานในการผลิตฮอร์โมนอินซูลินส่งเข้าไปในเลือดเพื่อเผาผลาญ และควบคุมระดับน้ำตาลในร่างกาย ถ้าโรงงานพวกนี้เกิดขัดข้องเนื่องจากกรรมพันธุ์ การกินอาหารหวานมากๆ การกินยาบางอย่าง เป็นโรคบางชนิด (เช่น ตับอ่อนอักเสบเรื้อรัง มะเร็งตับอ่อน คอพอกเป็นพิษ) ก็จะทำให้เป็นโรคเบาหวาน เนื่องจากน้ำตาลไม่ได้ถูกนำไปใช้คั่งอยู่ในเลือดและอวัยวะต่างๆ และถูกขับออกมาพร้อมกับปัสสาวะ