ภาวะเศรษฐกิจในยุคปัจจุบัน ทำให้มีโรงงานและสถานประกอบการหลายแห่งต้องปิดตัวลง ทำให้คนจำนวนมากต้องตกงาน ที่ยังมีงานทำอยู่ก็ต้องเหน็ดเหนื่อยกับค่าครองชีพที่พุ่งสูงขึ้น สภาพสังคมอยู่ในสภาวะล่อแหลม เสี่ยงต่อการเกิดปัญหาฆ่าตัวตาย ยาเสพติด และลักวิ่งชิงปล้น
กรมสุขภาพจิตจึงออกกลเม็ดช่วยคนไทย "ตรวจเช็กสุขภาพจิต กู้วิกฤติด้วยอาร์คิว(RQ)"
RQ คืออะไร.....
RQ(Resilience Quotient) เป็นศักยภาพทางอารมณ์และจิตใจในการปรับตัว และฟื้นตัวภายหลังเหตุการณ์วิกฤติ หรือสถานการณ์ที่ก่อให้เกิดความยากลำบาก อันเป็นคุณสมบัติหนึ่งที่จะช่วยให้บุคคลผ่านพ้นปัญหาอุปสรรค และดำเนินชีวิตได้อย่างมีความสุข
RQ จึงเป็นพลังสุขภาพจิตที่มีความจำเป็นอย่างยิ่ง ในสถานการณ์ที่คนเราต้องการพลังสุขภาพจิตมากกว่าภาวะทั่วไป โดยพลังสุขภาพจิตนี้จะนำพาให้เราก้าวผ่านไปได้
RQ สร้างได้อย่างไร.....
กรมสุขภาพจิตได้แนะนำหลักคิดสู่ RQ ไว้สั้นๆ เพียง 3 คำคือ ฉันเป็น ฉันมี ฉันทำได้ (I am, I have, I can) คือ ฉันเป็นคนอดทนเข้มแข็ง พึ่งตัวเองได้ ฉันมีกำลังใจ มีคนรักและห่วงใย ฉันทำสิ่งที่เป็นประโยชน์อื่นๆ ได้
โดยใช้เทคนิค 4 ปรับ 3 เติม เพิ่ม RQ ดังนี้
4 ปรับ คือ ปรับอารมณ์ ปรับความคิด ปรับการกระทำ ปรับเป้าหมาย
3 เติม คือ เติมศรัทธา เติมมิตร เติมจิตใจให้กว้าง
คนที่มี RQ เป็นคนอย่างไร.....
ศักยภาพทางสุขภาพจิต RQ จะแสดงออกได้โดยแบ่งเป็น 5 ระดับ กล่าวคือ
ระดับพื้นฐาน คือ เมื่อเผชิญวิกฤติยังสามารถดำรงความสงบสมดุลทางอารมณ์ สุขภาพ และคุณภาพชีวิตไว้ได้
ระดับที่สอง คือ เมื่อพบปัญหาสามารถลุกขึ้นมาจัดการปัญหา แสดงออกถึงการเป็นคนที่มุ่งแก้ปัญหามากกว่าติดอยู่ในกับดักของอารมณ์และความรู้สึก
ระดับที่สาม แม้ในยามที่มีความทุกข์ แต่ก็ยังมีความรู้สึกว่าตนมีคุณค่า มีความมั่นใจ และมีมุมมองต่อตนเองในเชิงบวก
ระดับที่สี่ มีทักษะการจัดการทางอารมณ์ที่จะฟื้นตัวได้เร็ว หายจากความเศร้าเสียใจได้เร็ว
ระดับที่ห้า เป็นระดับสูงสุด ความสามารถหรือพรสวรรค์ที่จะเปลี่ยนโชคร้ายให้กลายเป็นดี หรือเปลี่ยนวิกฤติให้เป็นโอกาสได้อย่างน่าทึ่ง