ฟังดูแล้ว คล้ายเอาเรื่อง "ขี้ผง" มาพูด
ใช่! ก็เรื่องขี้ผงน่ะซีครับ
อย่างคิดว่าเป็นเรื่อง "ขี้ผง" อย่างคุณคิด เพราะบางครั้งเรื่องขี้ผง (เข้าตา) ถ้าเกิดกับคุณ คุณเองนั่นแหละจะรู้สึก
เข้าที่ช่องไหน พอว่า ถ้าเข้าตาละก็เดือดร้อนทุกที
ทำไมต้องมีขี้ผงเข้าตา?
ถามแบบนี้ใครๆ ก็ตอบได้ ถามทำไม? ใครจะไปรู้ล่วงหน้าว่า ผงจะเข้าตา? ทุกครั้งล้วนไม่รู้ตัวทั้งสิ้น
ทำไง ถึงจะไม่ให้ผงเข้าตา?
ก็นอนหลับตาซะซีครับ ตราบใดที่มีชีวิตปฏิบัติกิจประจำวัน แม้จะอยู่ในห้องทำงานที่ปิดมิดชิด มีเครื่องปรับอากาศอย่างดีราคาแพง ผงยังดันเข้าตาจนได้ มันปลิวเข้ามาตามช่องลมที่พ่นออกมา นอนเล่นอยู่กับบ้าด้วยความเพลิดเพลิน ผงจากฝ้าเพดานหล่นเข้าตา ร้ายยิ่งกว่านั้น ขี้จิ้งจกหล่นใส่ตา ยังมี....เรื่องจริง เหมือนถูกหวยเลขท้าย นั่นอาจจะเป็นคำตอบแบบกำปั้นทุบดินอันหนึ่ง
มีวิธีเดียว คือ พยายามป้องกันหรือระวังอย่าให้ผงเข้าตาได้เป็นวิธีการที่ดีที่สุด กล่าวแบบเดียวกับโรคอื่นๆ คือ .. กันไว้ดีกว่าแก้!
ก่อนจะหาวิธีป้องกัน ควรจะทราบล่วงหน้าพอรู้ตัวว่า "ผง" ที่จะเข้าตา หรือใช้อีกภาษาได้แก่ "สิ่งแปลกปลอม" นั้น น่าจะเป็นอย่างไรบ้าง เสียก่อน อันได้แก่... ขี้เลื่อย, ขี้แกลบ, ปีกแมลง, เศษแก้ว, เศษเหล็ก, เขม่าถ่าน ฯลฯ นอกเหนือจากนี้ไม่ค่อยพบเพราะอาจจะละลายไปกับน้ำตา หรือหลุดออกเสียก่อนขณะกระพริบตา กลอกตาไปมาเองได้
แต่สิ่งดังกล่าวข้างต้นมีโอกาสฝังติดกับเยื่อตาขาว หรือกระจกตาดำได้ง่ายมาก เพราะเป็นสิ่งแปลกปลอมที่มีความแหลมคมอยู่ในตัว ทำให้ติดได้แนบแน่นและอยู่นาน จนบางชนิดเอาออกค่อนข้างยาก เป็นต้นว่า เศษเหล็ก เศษแก้ว และเสี้ยนไม้เล็กๆ ฯลฯ
การป้องกันล่วงหน้า ตาไม่บอดเอ๊ย ตาไม่มีผงเข้า ควรจะพยายามได้ดังนี้
ก. พยายามเลี่ยงต่อการเดินผ่านบริเวณที่กำลังมีฝุ่น, เศษผง, เศษกระดาษกำลังล่วงลอยฟุ้งอยู่ บางครั้ง ตัวเราอาจจะมองไม่เห็น เศษฝุ่น, ผง ที่กำลังลอยไปมาขณะนั้นชัดเจน
ข. การไม่พยายามเดินสวนทางกับทิศที่กำลังมีลมพายุพัด มิฉะนั้นเท่ากับว่ากำลังเดินทางสวนปะทะกับฝุ่นและผงโดยตรง โอกาสที่จะมีสิ่งสกปรกแปลกปลอมปลิวเข้าตาตลอดเวลา พลาดนิดเดียวได้เรื่อง
ค. การปัดกวาดบ้าน โดยเฉพาะปัดกวาดบริเวณเพดาน หรือข้างฝาบ้านสูงกว่าระดับสายตา ควรหาแว่นตากันลมกันแดดที่ไม่เกี่ยวกับสายตา (เท่าที่ท่านมีหรือพอจะหาได้ขณะนั้น) มาส่วนใส่กันขี้ผงล่วงหล่นใส่ตาไว้ก่อน พอจะช่วยปะทะไว้ได้บ้างไม่มากก็น้อยดีกว่าเงยหน้าตาเปล่าจ้องมองอยากไย่ปลายไม้กวาดปัดไปปัดมาบนเพดานโอกาสที่เศษผงหรือตัวแมลงหล่นใส่ตามีมากมายเหลือเกิน พอดีพอร้านเลยปัดกวาดไม่เสร็จเพราะเศษผงล่วงเข้าตาเสียก่อน
ง. จะออกนอกบ้าน ถ้ามีพาหนะที่เป็นรถเครื่อง รถมอเตอร์ไซค์ ควรจะสวมแว่นกันลมกันแดดขณะขับขี่ หรือหมวกกันน็อคที่มีกะจังกันลมช่วยได้มาก นอกจากกันลมกันฝุ่น กันพวกแมลงอีกด้วย
พวกขี่รถมอเตอร์ไซด์ เวลาพลบค่ำ หรือหัวค่ำไม่มาก เป็นระยะที่แมลงกำลังออกบินทั่วไป โอกาสที่แลงเหล่านั้นจะเข้าตาได้ง่าย หรือร้ายยิ่งกว่านั้น บินสวนทางกับรถที่ท่านขี่ปะทะแก้วตาอย่างรุนแรง มีผลทำให้ รถเป๋ตกข้างทางไม่เป็นท่าเอาได้... ปวดลูกตาด้วยยังเจ็บตัว และเสียเงินซ่อมรถอีกแน่ะ!
จ. อย่าพยายาม ยืนหรือหันหน้าสวนทิศทางลม ใต้กองไฟที่กำลังสุมอยู่ ขี้เขม่าเถ้าถ่านปลิวเข้าตาได้
ฉ. อย่าพยายาม ยืนดูหรือเข้าไปใกล้บริเวณที่กำลังมี การรื้อถอน, ก่อสร้าง หรือการกระทำที่ทำให้เกิดฟุ้งกระจายของฝุ่น, ผง, เศษขยะใดๆ
ถ้าท่านพยายาม เลี่ยงต่อการที่จะเกิดผงเข้าตาดังกล่าวไม่ได้ ให้พยายามระมัดระวังตาของท่านตลอดเวลา ด้วยการเอามือป้องหันไว้ให้มากที่สุดเท่าที่จะปฏิบัติได้
บางคน ทั้งที่มิได้อยู่ในภาวะดังกล่าวข้างต้นสักข้อ ยังมีแมลงเข้าตาจนได้
มีคนไข้มาหาผมคนหนึ่ง ตาซ้ายแดง บวม ปวดมาก เลยถามไปโดนอะไรมา เขาบอกว่า นั่งรับประทานอาหารเลี้ยงกับเพื่อนในร้านอาหาร อยู่ดีๆ (โอเพนแอร์) แมลงอะไรไม่ทราบบินเข้าชนตาโป๊ะเลย คันๆ แสบๆ ขยี้อยู่ตลอดเวลา วันรุ่งขึ้นตอนเช้าขี้ตาเต็ม บวม แดง ปวดแสบปวดร้อน มาหา
นั่นก็เป็นสาเหตุสุดวิสัยที่อาจเกิดขึ้นได้ทุกนาที โดยมิได้คาดคิด
ถึงอย่างไร ก็ควรมีจิตสำนึกไว้ว่า พยายามกันไม่ให้อะไรเข้าตา เท่าที่จะทำได้ไว้ก่อน เข้าทำนองที่ว่า... "กันไว้ดีกว่าเขี่ย"
ปัญหาอยู่ที่ว่า.....ถ้าผงเข้าตาแล้วจะทำอย่างไร? อันนี้ซิครับที่กำลังจะแนะนำ และทำเท่าที่พอทำได้ก็คือ
1. ถ้ารู้สึกผงเข้าตาหรือมีอะไรเข้าไปในตาขณะทำงานอย่างใดอย่างหนึ่งที่กล่าวมาข้างต้น ให้กระพริบตาถี่ๆ ยกเปลือกตาบนขึ้นลงจากเยื่อตาไปมาสลับกันหลายๆ ครั้ง ผงอาจจะหลุดไปได้เอง หรือถ้าเป็นแมลงอาจหลุดออกมาได้
อย่าขยี้ตาเด็ดขาด เพราะยิ่งขยี้ตา ยิ่งเคืองตา ตาดำอาจถลอกยิ่งปวด น้ำตาจะไหลมาก ตลอดเวลา
ถ้าจะล้าง ควรใช้นำสะอาดล้างได้ โดยกลอกตาไปมาในน้ำสะอาดหรือน้ำยาล้างตาบอริก (Boric 3%)หรือน้ำยาล้างตาที่มีขายชนิดพอเชื่อถือได้ตามร้านขายยา
2. ทำแล้วไม่รูสึกหายเคือง ลองให้เพื่อนหรือญาติช่วยเปิดตาดู ว่ามีผงหรือแมลงติดอยู่ในตาหรือเหล่า ต้องใช้ไฟฉายส่อง มิฉะนั้นจะมองยาก
♦ ตำแหน่งต่างๆที่สิ่งแปลกปลอมชอบติดในตา
3. เปิดตาดูแล้วเอาไฟส่อง มองเท่าไรก็ไม่เห็น ให้ผู้นั้นเหลือบขึ้นบนเพดานหรือขึ้นฟ้า เพื่อมองขี้ผงส่วนเยื่อด้านล้าง ถ้าไม่พบให้เขามองลงด้านล่างมองพื้นดิน เอามือยกเปลือกตาบนขึ้นไปทางบนชิดคิ้ว เพื่อมองหาผงด้านบนเยื่อตาขาว
ขณะเดียวกันก็พยายามให้เหลือบลูกตาไปทางซ้าย-ขวา ดูให้ถนัดๆ ว่ามันอยู่ตรงไหนกันแน่?
ถ้ายังไม่เห็นอีก คราวนี้ลองข้อ 4 ดู
4. พลิกเปลือกตาบนดูด้านใน อาจจะซ่อนอยู่และมักจะซ่อนอยู่จริงๆ ซะด้วย เพราะเขาผู้นั้น ขยี้ตาทันทีที่รู้สึกผงเข้าตา มันจึงฝังแน่นกับเยื่อตาด้านในของเปลือกตาบน (ภาพที่ 4)
ข้อสังเกต ในการจะหาผงเข้าตาพอมีแนวทางให้ท่านสังเกตคร่าวๆ ได้ ดังนี้
ก. ถ้าเศษผงเข้าตา มักจะซ่อนอยู่ด้านในของเยื่อตาเปลือกตาบน (ภาพที่ 4) ดังกล่าว เยื่อตาเปลือกล่างไม่ค่อยติด เพราะตื้น ผงหลุดออกได้เองง่าย
ข. ปีกแมลง มักติดบริเวณขอบตาดำด้านบริเวณหัวตาหรือหางตา (เพราะแรงกระพริบตาทำให้ติดอยู่แนวขอบเปลือกตา ดังภาพที่ 2)
ค. ถ้าเป็นเศษเหล็ก เศษปูน แก้ว มักติดบนกระจกตาดำตรงไหนก็ได้ทุกตำแหน่ง ไม่ค่อยติดที่เยื่อตาขาว เพราะมีความแหลมคม ฝังที่กระจกตาดำได้แนบแน่น (ดังภาพที่ 3)
การปฏิบัติพยาบาล :
ถ้าผู้นั้นแน่ใจว่าผงลอยเข้าตาแน่และผู้ตรวจ เปิดดูเห็นชัดๆ อาจช่วยได้ด้วยการใช้สำลีพันปลายไม้จิ้มฟันสะอาดที่คิดว่าปราศจากเชื้อ ลองเช็ดออกเบาๆ อาจหลุดไปได้ ผู้นั้นก็สบายไปเป็นปลิดทิ้ง
ถ้าเขี่ยแล้วผงไม่หลุด ฝังแน่นโดยเฉพาะปีกแมลงหรือเศษเหล็กให้หยุดกระทำใดๆ ทั้งสิ้น พาไปหาจักษุแพทย์ที่ใกล้ที่สุด ด้วยการป้ายยา หรือหยอดยาตาสามัญประจำบ้านไปก่อน แล้วหาผ้าก๊อซสะอาดปิดตาติดปาสเตอร์ไว้ รับประทานยาแก้ปวดไปพลางๆ ถ้าปวด
การที่แนะนำไปให้จักษุแพทย์นั้นก็เพื่อที่ว่า เขามีเครื่องมือในการเอาผงเข้าตาออกครบ และชำนาญกว่าเท่านั้นเอง ที่น่ากลัวก็คือ เศษเหล็กที่กระจกตกดำ เอาออกยากมากและมักออกได้ไม่หมด มีปัญหาตามมาทีหลัง อย่างอื่นไม่เท่าไหร่
จึงเห็นได้ว่า การที่ผงเข้าตาแต่ละครั้ง บางทีก็ง่ายบางครั้งอาจจะยาก โชคดีก็ออกได้เองตามที่แนะนำ ดวงไม่ดีทำไงก็ไม่ออก ต้องหาหมอเท่านั้นเอง
แม้จะเป็นเพียง "เรื่องขี้ผง" ถ้าลงได้เข้าตาแล้วไม่ใช่เรื่องเล็ก เรื่องใหญ่พอควรทีเดียว
สำคัญตรงที่ว่า......ถ้าผงเข้าตา หมอตาล่ะ จะทำไง??......
.....วานคุณช่วยเขี่ยทีได้ไหม