ทุกอย่างย่อมมีทั้งด้านดีและด้านเสีย การทำความเข้าใจทั้งสองด้านย่อมทำให้สามารถแก้ไขและป้องกันเหตุการณ์ต่าง ๆ ได้ทันท่วงที ยาก็เช่นเดียวกัน หากเรารู้แต่ด้านดี โดยไม่รู้ด้านเสีย (ด้านอันตราย) ย่อมเกิดโทษมากกว่าคุณ
หากท่านผู้อ่านต้องการถามปัญหาเรื่องยาผ่านคอลัมน์นี้ โปรดวงเล็บมุมซอง “108 ปัญหายา” ทางนิตยาสารจะทยอยนำคำตอบข้อสงสัยของท่านลางตีพิมพ์ในหน้านี้
ยาขยัน
ผมมีปัญหาบางอย่างที่จะขอถามคือ
เดิมทีเดียวผู้ใช้แรงงานมักนิยมใช้ยาขยันกันเป็นจำนวนมาก ต่อมาได้มีการห้ามขาย ทางร้านค้าจึงนำยาอื่นมาขายแทน ทางจังหวัดของผมซึงส่วนใหญ่มีอาชีพทำสวนมะพร้าว ก็ได้ใช้ยาซึ่งทำให้ทำงานได้มากขึ้นที่ชาวบ้านเรียกว่า ยาหืด และผมได้ไปพบที่จังหวัดเชียงใหม่บริเวณ อ.หางดง เรียกว่า ยาอี ซึ่งความจริงแล้ว คือยา เอฟีดรีน (Ephedrine HCI) ซึ่งนิยมใช้ทั้งเม็ดเล็กและเม็ดใหญ่คือขนาด 30 และ 60 มิลลิกรัม ผมอยากทราบว่าถ้ามีการใช้เป็นเวลานาน ๆ จะมีผลต่อร่างกายอย่างไรบ้าง
สำหรบผมเคยเจอฤทธิ์ของยาเอฟีดรีน เมื่อปี 2525 ผมคัดจมูกจึงใช้ยา เอฟีดรีน ขนาด 30 มิลลิกรัม 1 เม็ด ผลที่ปรากฏออกมาในเวลาไม่นานนัก มีอาการมึนงง วิงเวียนศีรษะ ใจสั่น (เริ่มจากหายคัดจมูกก่อนและมีอาการอื่นตามมา) ทำให้ผมนึกถึงอาการที่เคยเป็นอย่างนี้เมื่อ 6 ปีมาแล้ว และทำให้ผมเลิกกินยาชุดแก้ไข้หวัดซึ่งตอนนั้นผมไม่ทราบว่าอาการเช่นนั้นเกิดจากสาเหตุใด แต่อาการหรือฤทธิ์ของยาจะรุนแรงมากกว่านี้ผมเข้าใจว่าตัวเองจะเป็นบ้า เพราะสมองมึนงงอย่างมาก หัวใจเต้นแรงมาก และประสาทที่รับความรู้สึกปรวนแปรไป คือ แม่ผมให้กินยาหอมผสมน้ำอุ่น ซึ่งความจริงแล้วร้อนค่อนข้างมาก แต่ประสาทจะไม่รับรู้เลย ซึ่งความจริงน่าจะรับรู้ตั้งแต่เริ่มกระทบริมฝีปาก แต่นี่ไม่ใช่เช่นนั้น จะรู้สึกร้อนมากจนต้องรีบพ่นออกมาแทบไม่ทัน และทำให้ผมเลิกกินยาชุดตั้งแต่นั้นมา และผมก็เพิ่มทราบว่าเป็นฤทธิ์ของยาเอฟีดรีน ซึ่งผมในยาชุดแก้ไข้หวัดอาการที่ได้กินยาเข้าไปเพื่อแก้อาการคัดจมูก
ผมคิดว่ายานี้คงมีผลต่อผู้ใช้ในระยะนาน ๆ แน่ ๆ แม้แต่ผมเองซึ่งใช้เพียงครั้งเดียวเท่านั้นยังรู้สึกย่ำแย่ รับรองได้ว่าจะไม่ใช้อีก ผมจึงของความกรุณาช่วยตอบให้ทราบด้วย ถ้าอาจเป็นอันตรายต่อร่างกายอย่างกมากก็ควรให้ทางราชการได้ควบคุมการใช้ยานี้ด้วย
ป.ล. ชาวบ้านนิยมซื้อยานี้เป็นจำนวนมาก โดยจะซื้อครั้งละ 50-100 เม็ด เพราะว่าราคาถูกมากและไปพบว่าตามร้านขายยาได้บรรจุใส่เตรียมไว้อย่างมากมายแทบทุกร้าน
สมบัติ/สมุทรสงคราม
ตอบ
อาการตามที่คุณสมบัติเล่ามาแจ่มแจ้งดีมากจนไม่ต้องเพิ่มเติม
เอฟีดรีน เป็นยาอันตรายตามกฎหมาย ร้านขายยาไม่น่าปฏิบัติแบบนี้ เพราะเป็นการกระทำที่ก่อให้เกิดการใช้ยาผิด ๆ และเกิดการติดยาเป็นปัญหาอย่างยิ่งต่อสังคม
อนึ่ง ผู้ตอบขอให้ข้อสังเกตเกี่ยวกับ ยาม้า ยาขยัน ดังต่อไปนี้
พระราชบัญญัติวัตถุที่ออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาท พ.ศ.2518
มาตรา 13 ห้ามมิให้ผู้ผลิต ขาย ฯลฯ ซึ่งวัตถุออกฤทธิ์ประเภทที่ 2 (ยาม้า ยาขยัน เป็นวัตถุออกฤทธิ์ประเภทที่ 2)
โดยยกเว้นตามมาตรา 15 ให้แพทย์ ทันตแพทย์ และสัตวแพทย์ ขายให้คนไข้ของตนได้
มาตรา 89 ผู้ใดฝ่าฝืนมาตรา 13 ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่ ห้าปีถึงยี่สิบปี และปรับตั้งแต่หนึ่งแสนบาทถึงห้าแสนบาท
ใครรู้เห็นหรือพบว่ามีการผลิต การขายยาม้า ยาขยัน (นอกจากแพทย์ ฯลฯ) ขอได้โปรดแจ้งเจ้าหน้าที่ตำรวจหรือกระทรวงสาธารณสุขได้ดำเนินการตามกฎหมายจะเป็นบุญคุณแก่ชาติบ้านเมืองเป็นอย่างยิ่ง
เภสัชกร พิสิฐ วงศ์วัฒนะ