ถาม : จันทะนี/กรุงเทพฯ
จากข่าวที่กรมอนามัยเตือนว่าผู้ปกครองต้องให้ความสำคัญกับอาหารสำหรับเด็กวัยเรียนโดยต้องได้คุณค่าทางโภชนาการครบทั้ง 5 หมู่ และหลากหลาย รวมถึงเกี่ยวข้องกับปัญหา โรคผิวหนังด้วย
ดิฉันสงสัยว่าปัญหาการกินของเด็กเกี่ยวกับโรคผิวหนังได้อย่างไร
ตอบ : นพ.ประวิตร พิศาลบุตร
ปัญหาทางโภชนาการที่พบบ่อยของเด็กไทยคือ การเบื่ออาหารและเลือกกินอาหาร ไม่ยอมกินผัก อีกทั้งยังชอบกินขนมขบเคี้ยว ขนมหวาน ลูกอม น้ำอัดลม และอาหารไขมันสูง
มีโรคผิวหนังหลายชนิดที่เกี่ยวกับภาวะโภชนาการ ซึ่งอาจเกิดจากการได้สารอาหารมากเกินไป หรือการขาดสารอาหาร เช่น ขาดวิตามินเอทำให้มองไม่เห็นในเวลากลางคืน ผิวและผมแห้ง คันผิวหนัง เล็บเปราะหักง่าย และรูขุมขนหนา
ในทางตรงข้ามหากได้วิตามินเอสูงเกินไป ก็ทำให้ผิวเปลี่ยนสี ผมร่วง ผิวแห้ง และลอก มียารักษาสิวตัวหนึ่งคือยาไอโซเทรทิโอนิน (isotretinoin) ซึ่งเป็นกรดวิตามินเอ ผู้ที่กินยาตัวนี้จะมีผิวและเยื่อบุแห้งและลอกมาก และถ้าผู้หญิงกินแล้วตั้งครรภ์ ทารกจะพิการ
ขาดวิตามินบี 2 ทำให้ริมฝีปาก ช่องคอบวมแดง มุมปากอักเสบ ที่เรียกว่าโรคปากนกกระจอก มีผื่นผิวหนังอักเสบมีขุยที่ใบหน้า คือเป็นโรคเซ็บเดิร์ม (seborrheic dermatitis)
ขาดวิตามินบี 3 หรือไนอะซิน (niacin) ทำให้ผิวไวต่อแสง ผิวหนังอักเสบ และมีผื่นผิวหนังรอบลำคอคล้ายใส่สายสร้อยคอ (casal necklace)
ขาดวิตามินซีทำให้เกิดตุ่มตามผิวหนัง มักเป็นที่ขาและต้นขา เหงือกบวม มีเลือดออกตามไรฟัน ที่เรียกว่าโรคลักปิดลักเปิด
ขาดเหล็กทำให้อ่อนเพลีย เป็นโรคโลหิตจาง อาจพบเล็บโค้งงอเหมือนช้อนได้
ขาดสังกะสีทำให้ผมร่วง เป็นสิว และเกิดดอกเล็บ คือเล็บมีจุดสีขาว การขาดสังกะสียังอาจทำให้ เบื่ออาหาร และสัมพันธ์กับโรคเบื่ออาหารอย่างรุนแรง หรือโรคคลั่งผอม (anorexia nervosa) ที่พบได้ทั่วโลก และแม้ในเมืองไทย
ปัญหาการกินที่พบในวัยรุ่นนั้น มีทั้งที่กินน้อยเกินไป จนถึงขั้นที่เรียกว่าโรคคลั่งผอม หรือ anorexia nervosa ที่จริงแล้วโรคนี้จัดเป็นอาการป่วยทางจิตที่เกี่ยวกับการกินอาหาร ทำให้มีน้ำหนักตัวน้อยกว่าปกติมาก และมีความกังวลย้ำคิดกลัวว่าตัวเองจะอ้วนเกินไป ทำให้ผู้ป่วยกินอาหารน้อยมาก พบบ่อยในวัยรุ่นเพศหญิง แต่ก็พบว่าร้อยละ 10 พบในเพศชาย
พบบ่อยในดารา นักร้อง นางแบบ จนต้องมีการรณรงค์ให้ความรู้ที่ถูกต้องแก่นางแบบว่าจะต้องไม่ผอมจนเกินไป โรคนี้รักษาให้หายได้ยากมาก และสตรีที่เป็นโรคนี้มีอัตราการเสียชีวิตสูงเป็น 9 เท่าของคนปกติ
ในทางตรงข้ามวัยรุ่นบางกลุ่มจะกินมากเกินไปทำให้เป็นโรคอ้วน ซึ่งมีโอกาสเสี่ยงต่อการเกิดโรคผิวหนังสูงขึ้น กล่าวคือคนอ้วนอาจเป็นโรคสะเก็ดเงิน ผิวเป็นผื่นดำ เห็นเป็นปื้นหนาดำที่ต้นคอ มีติ่งเนื้อ โรคอ้วนยังทำให้เกิดโรคติดเชื้อ เช่น สังคัง ติดเชื้อยีสต์ และทำให้ผิวแตกลาย มีกลิ่นตัว ส่วนการกินขนมหวาน มีน้ำตาลสูงทำให้สิวเห่อได้