ถาม : อยากเรียนถามว่ามีเด็กมีปัญหาทางสายตา ต้องการการวัดสายตาเพื่อตัดแว่นตา สามารถแนะนำให้ไปวัดสายตาประกอบแว่นตามร้านแว่นตาได้เลยหรือไม่.
พิมมาดา( สมาชิก)
ตอบ : ปัญหาสายตาผิดปกติในเด็กอาจแบ่งออกเป็น สายตาสั้น (myopia) สายตายาว (hyperopia) หรือสายตาเอียง (astigmatism) ซึ่งสามารถแก้ไขได้โดยการวัดระดับความผิดปกติของสายตาและตัดแว่นตา. นอกจากเพื่อให้เด็กสามารถมองเห็นภาพได้ชัดเจนขึ้น ยังช่วยป้องกันการเกิดภาวะตาขี้เกียจ (amblyopia) ซึ่งเกิดจากประสาทตาของเด็กขาดการพัฒนาที่เหมาะสมในช่วงอายุ 8-10 ปีแรก ทำให้เมื่อเด็กโตขึ้นแม้จะมีการแก้ไขสายตาก็จะไม่สามารถมองเห็นได้เท่าคนปกติ.
ปัญหาในการวัดสายตาในเด็กต่างจากผู้ใหญ่ คือเด็กทุกคนมีการเพ่งของตา (accommodation) สูงกว่าผู้ใหญ่มาก ดังนั้นก่อนการวัดระดับสายตาผิดปกติในเด็กทุกครั้ง ต้องมีการหยอดยาลดการเพ่งของตาก่อนเสมอ เพื่อให้ได้ค่าระดับสายตาผิดปกติที่ถูกต้องแล้วจึงตัดแว่นตาที่ถูกต้องให้เด็ก ซึ่งตามร้านแว่นตาไม่สามารถใช้ยาขยายม่านตาในการวัดแว่นตาให้เด็กได้. ดังนั้นในผู้ป่วยเด็กทุกรายโดยเฉพาะในเด็กอายุต่ำกว่า 15 ปีลงมา หากสงสัยว่ามีปัญหาสายตาผิดปกติ ต้องมารับการตรวจระดับสายตาผิดปกติกับจักษุแพทย์เสมอ หรืออาจพบจักษุแพทย์เด็กโดยเฉพาะ เพื่อให้เด็กได้รับแว่นตาที่ถูกต้อง ซึ่งนอกจากจะทำให้เด็กมองเห็นภาพชัดเจน ยังป้องกันปัญหาสายตาขี้เกียจซึ่งจะติดตัวเด็กนั้นไปตลอดชีวิตได้อีกด้วย.
เด็กที่มีปัญหาต่างๆ ดังต่อไปนี้ สมควรมาพบจักษุแพทย์เพื่อตรวจวัดระดับสายตา เพื่อให้การรักษาที่เหมาะสมในเวลาที่ถูกต้อง ได้แก่ เด็กที่มองกระดานไม่ชัด ชอบดูโทรทัศน์ใกล้ หยีตามอง เอียงคอมอง ปวดตาหรือศีรษะเวลาใช้สายตา ตาสั่น ตาเขเข้าหรือเขออก เป็นดาวน์ซินโดรม หรือมีปัญหาจอประสาทตาในทารกคลอดก่อนกำหนด. ผู้ปกครองควรนำมาพบจักษุแพทย์เด็กเพื่อให้การตรวจวินิจฉัย และพิจารณาให้แว่นตาที่ถูกต้องแก่เด็กต่อไป.
ศักดิ์ชัย วงศกิตติรักษ์ พ.บ.
จักษุแพทย์, ศูนย์จักษุกุมาร, สถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี