" You see only what you look for; you recognise only what you know."
Merril C. Sosman
จำได้ไหมครับว่าผมเคยเขียนบางส่วนของ ประโยคนี้ในเล่าสู่กันฟังเรื่องเอกซเรย์ อันนี้คือประโยคเต็ม.
ผมขอแยกออกเป็น 2 ส่วนนะครับ You see only what you look for หมายความว่า แพทย์ จะส่งตรวจเอกซเรย์เมื่อต้องการค้นหาพยาธิสภาพบางอย่างเท่านั้นเช่น ต้องการดูว่ากระดูกหักหรือไม่? ดูว่าหัวใจ ปอดเป็นอย่างไร? เป็นต้น. ดังนั้นแพทย์จึงไม่ส่งตรวจถ้าไม่มีเหตุจำเป็น กรณีที่พบบ่อยคืออุบัติเหตุที่ศีรษะ หากแพทย์ตรวจร่างกายแล้วพบว่าปกติก็จะให้สังเกตอาการ ถ้ามีความเปลี่ยนแปลงของระบบประสาทส่วนกลาง ถึงจะส่งตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมอง.
ประโยคหลังของคำคมที่ว่า You recognise only what you know อันนี้เป็นส่วนของแพทย์โดยตรง มีความหมายว่า แพทย์จะเห็นก็ต่อเมื่อรู้จัก สิ่งนั้น กล่าวคือถ้าแพทย์ไม่รู้ว่าภาวะลมในช่องเยื่อหุ้มปอดจะเห็นจากฟิล์มเอกซเรย์อย่างไร เมื่อเห็นลักษณะนั้นในฟิล์มเอกซเรย์แพทย์ก็จะไม่ทราบว่าคืออะไร.
สรุปว่าถ้าจะส่งตรวจอะไรก็ตาม แพทย์ต้องมีเหตุผลว่าจะส่งตรวจเพื่ออะไร ที่สำคัญต้องมีความรู้ว่าความผิดปกติที่ตรวจพบแสดงอะไร.
สำหรับน้องๆ นักเรียนแพทย์ที่ไม่รู้ว่าจะเริ่มต้นจากจุดไหน ผู้เขียนแนะนำว่าให้เริ่มจากความปกตินั่นคือศึกษาให้แจ่มแจ้งว่าเอกซเรย์ปกติเป็นอย่างไร เมื่อเห็นสิ่งที่ผิดเพี้ยนไปจะได้รู้ว่ามันผิดปกติผมว่าเริ่มจากตรงนี้น่าจะดีที่สุดครับ.
ธีรวัฒน์ บูระวัฒน์ พ.บ.,โรงพยาบาลท่าแซะ, จังหวัดชุมพร
E-mail : [email protected] [3]