ถาม : อยากทราบวิธีการเขี่ยสิ่งแปลกปลอมที่กระจกตาที่ถูกต้อง และมีข้อควรระวังอะไรบ้าง
สมาชิก
ตอบ : ขั้นตอนการเขี่ยเศษสิ่งแปลกปลอมที่เยื่อบุตา หรือผิวกระจกตา (ภาพที่ 1) มีดังนี้คือ
1. หยอดยาชาหยอดตาในตาข้างที่มีสิ่งแปลกปลอมอยู่ รอยาชาออกฤทธิ์ประมาณ 2-3 นาที.
2. ใช้ไม้พันสำลีเล็ก (cotton bud) เขี่ยผงออกจากตา ถ้าเศษผงมีหลายชิ้น ให้ล้างตา ถ้าเป็นเศษแก้วหรือวัสดุที่ฝังลงไปในเนื้อให้ใช้ forceps คีบออก.
3. เศษผงที่ติดผิวกระจกตา ใช้เข็มฉีดยาขนาดเล็กเขี่ยออก โดยควรหงายปลายเข็มขึ้น ให้วางด้านข้างของมือที่จะเขี่ยให้มั่นคง ถ้าเป็นวัตถุที่ฝังลงไป ในเนื้อกระจกตา เช่น เศษกระจก เศษไม้ ให้คีบออกด้วย forceps เล็กๆ.
4. ให้ยา antibiotic หยอดตา 3-5 วัน ถ้ามี ผิวกระจกตาถลอกและไม่มีลักษณะของการติดเชื้อให้ป้าย antibiotic eye ointment แล้วปิดตาแน่น และนัดตรวจในวันรุ่งขึ้นจนกว่าผิวกระจกตาจะปิดหมด.
5. กรณีที่เป็นเศษเหล็กฝังในกระจกตา เมื่อผ่านไป 2-3 ชั่วโมงจะเริ่มเกิดสนิมเป็นวงสีน้ำตาล (rust ring) ซึ่งสามารถเขี่ยออกด้วยเข็มเบอร์เล็กสุด หรือใช้หัวกรอสำหรับขัดสนิมก็ได้.
ข้อควรระวัง
1. ถ้าเป็นสิ่งแปลกปลอมที่ติดบนกระจกตาและอยู่ลึกมาก การเขี่ยออกอาจทำให้กระจกตาทะลุได้ ควรส่งให้จักษุแพทย์ดูแลต่อ.
2. หลังการเขี่ยผงที่กระจกตาทุกครั้ง ควรนัดผู้ป่วยมาตรวจซ้ำในวันรุ่งขึ้น เพื่อตรวจหาภาวะแทรกซ้อน เช่น การติดเชื้อ กระจกตาทะลุ และดู การหายของแผล.
ศักดิ์ชัย วงศกิตติรักษ์ พ.บ. จักษุแพทย์ คณะแพทยศาสตร์, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์