ถาม : เด็กชายอายุ 9 ปี ฟันน้ำนมด้านล่างคู่หน้ายังไม่หลุด แต่มีฟันขึ้นซ้อนทางด้านหลังอีก 2 ซี่ มี วิธีการรักษาและแนะนำอย่างไร.
จำลอง กิตติธรรมโม พ.บ.
ตอบ : กรณีฟันน้ำนมด้านล่างคู่หน้ายังไม่หลุด และมีฟันขึ้นซ้อนทางด้านหลังอีก 2 ซี่ พิจารณาได้ว่าฟัน 2 ซี่ที่ขึ้นซ้อนเป็นฟันแท้ ด้านล่างคู่หน้า ซึ่งจะ ต้องขึ้นแทนที่ฟันน้ำนม ในตำแหน่งนั้นๆ ซึ่งอยู่ด้านหน้า.
ในกรณีปกติ ลักษณะเช่นนี้จะเกิดเมื่อเด็กอายุประมาณ 6 ปี อย่างช้า 8 ปี มีวิธีพิจารณาคือ
1. ถ้าฟันน้ำนมโยกได้มากเมื่อใช้นิ้วมือโยก ฟันซี่นั้นจะสามารถหลุดไปเองได้ในเวลาไม่นานนักและฟันแท้ก็จะสามารถเข้าสู่ตำแหน่งที่ถูกต้องได้.
2. ถ้าฟันน้ำนมนั้นยังคงแน่น ไม่โยกเลยอาจต้องใช้เวลาอีกนานกว่าจะโยกหรือหลุดไปได้. วิธี ที่ดีที่สุดสำหรับกรณีนี้คือ ควรถอนฟันน้ำนมออกเพื่อให้ฟันแท้เข้าสู่ตำแหน่งที่ถูกต้องได้ไม่ช้าเกินไป.
ในกรณีที่เป็นคำถาม เด็กชายอายุ 9 ปีแล้ว นับเป็นการขึ้นของฟันที่ล่าช้ากว่าปกติค่อนข้างมาก ถ้าเด็กสุขภาพแข็งแรงดี ก็จะเป็นภาวะฟันขึ้นช้า กรณีนี้ถ้าย้อนกลับไปดูฟันน้ำนมควรขึ้นช้าด้วย ซึ่งมีวิธีการรักษาเช่นเดียวกัน.
นอกเหนือจากนี้ จะพบได้ในภาวะที่มีความ ผิดปกติทางพันธุกรรม หรือมีโรคทางระบบซึ่งแพทย์น่าจะเห็นได้. อย่างไรก็ตาม แนะนำให้พบทันตแพทย์เพื่อตรวจอย่างละเอียดแน่นอนอีกครั้ง.
จารุพิมพ์ เกียรติประจักษ์ ท.บ.,ภาควิชาทันตกรรมสำหรับเด็ก คณะทันตแพทยศาสตร์ , มหาวิทยาลัยมหิดล
สุรางค์ เจียมจรรยา พ.บ. ศาสตราจารย์, ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี, มหาวิทยาลัยมหิดล