Q : อยากเรียนว่าแนวทางการประเมินว่าเด็กเล็กๆ มองเห็นเป็นปกติหรือไม่ ต้องทำอย่างไรบ้างคะ.
จิตรลดา ตาธรรมา
A : การประเมินการมองเห็นในเด็กเล็ก วิธีที่เหมาะสมที่สุดคงเป็นการตรวจด้านพฤติกรรม ซึ่งแบ่งตามช่วงอายุต่างๆดังนี้
สำหรับเด็กอายุแรกเกิดจนถึง 3 เดือน ใช้วิธี ให้มองหน้าคนคุ้นเคยหรือหน้าแม่
วิธีทดสอบ ให้แม่นั่งคุกเข่าที่ปลายเท้าเด็ก ชะโงกหน้าเหนือหน้าเด็ก โดยเอามือยันพื้นคร่อม ตัวเด็ก ให้หน้าแม่ห่างจากหน้าอกเด็กประมาณ 50 ซม. โยกตัวไปทางซ้ายให้สุดแล้วเรียกเด็กจนหันหน้ามามองจึงหยุดเรียก จากนั้นโยกตัวไปทางขวาช้าๆ โดยไม่ต้องส่งเสียงเรียก ถ้าเด็กมองตาม แสดงว่ามองเห็น.
สำหรับเด็กอายุ 3 เดือนถึง 1 ปี ใช้ลูกมะนาว หรือปิงปองทาสีแดง
วิธีทดสอบ จับเด็กนั่งบนพื้น เอามะนาว หรือปิงปองทาสีแดงเคาะกับพื้นเพื่อให้เด็กมองก่อน แล้วจึงกลิ้งไปมาเบาๆ ที่พื้นถ้าเด็กมองตาม หรือขยับตัวตามไปจับ แสดงว่ามองเห็น.
สำหรับเด็กอายุ 1-2 ปี ใช้เหรียญบาทขนาดใหญ่ หรือเหรียญ 5 บาท
วิธีทดสอบ จับเด็กนั่งบนพื้น ปั่นเหรียญ ตรงหน้าเด็ก ห่างจากตัวเด็กประมาณ 2 ศอก ให้เด็กมองแล้วกลิ้งเหรียญเบาๆ ไปข้างๆ ถ้าเด็กมองตาม หรือไปเก็บเหรียญได้ แสดงว่ามองเห็น.
สำหรับเด็กอายุ 2 ปีขึ้น ไปใช้รูปภาพ
วิธีทดสอบ หารูปภาพที่มีขนาดใหญ่ และรายละเอียดไม่มากนักเช่น รูปภาพขนาดสัตว์ตัวโตขนาดภาพเท่ารูปโปสการ์ด หรือรูปในหนังสือ ก. ไก่ ชูให้เด็กดูเพื่อเลื่อนภาพไปมา ถ้าเด็กมองตามภาพหรือส่งเสียง แสดงว่ามองเห็น.
ศักดิ์ชัย วงศกิตติรักษ์ พ.บ.
จักษุแพทย์ คณะแพทยศาสตร์
มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์