Baxter NN, et al. Association of Colonoscopy and Death From Colorectal Cancer. Ann Intern Med 2009; 150:1-8.
ที่ผ่านมายังไม่มีหลักฐานจากการวิจัยแบบ randomized trial ที่พิสูจน์ว่าการตรวจ colonoscopy เพื่อคัดกรองมะเร็งลำไส้นั้น ช่วยทำให้คนรอดชีวิตมากขึ้นเท่าใด ล่าสุดนักวิจัยชาวแคนาดาได้ศึกษา population-based case-control study เพื่อดูความสัมพันธ์ดังกล่าว กลุ่ม case เป็นผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่ที่เสียชีวิต มีอายุระหว่าง 52-90 ปี จำนวน 10292 คน และจับคู่เทียบกับกลุ่มควบคุมที่มีอายุ เพศ ที่อยู่อาศัย เศรษฐฐานะแบบเดียวกันจำนวน 51460 คน (case : control = 1 : 5) จากนั้นตรวจสอบประวัติการตรวจ colonoscopy ของแต่ละคน และวิเคราะห์ความสัมพันธ์โดยสถิติ conditional logistic regression.
ผลการศึกษาพบว่ากลุ่ม case 719 คน (ร้อยละ 7) และกลุ่มควบคุม 5,031 คน (ร้อยละ 9.8) เคย ตรวจ colonoscopy และพบว่าการตรวจ colono scopy ช่วยลดการตายจากมะเร็งลำไส้ใหญ่ได้ แต่ลดเฉพาะที่ลำไส้ใหญ่ข้างซ้าย (OR 0.33, 95% CI 0.57, 0.69) แต่ว่าไม่ลดที่ลำไส้ใหญ่ข้างขวา(OR 0.99, 0.86, 1.14).
สรุปว่าการตรวจ colonoscopy ลดการตายจากมะเร็งลำไส้ข้างซ้ายข้างเดียว.
เหตุผลที่ผลต่อลำไส้ใหญ่ทั้งสองข้างไม่เหมือนกันนั้น อาจเพราะว่าการศึกษานี้รวมเฉพาะที่ตรวจ caecum และอาจเป็นเพราะการเตรียมลำไส้ให้ผู้ป่วยยังไม่ดีพอโดยเฉพาะลำไส้ข้างขวาจึงมีการบดบัง กล้องทำให้เห็นไม่ชัดเจน อีกประเด็นหนึ่งอาจเป็นเพราะมะเร็งของลำไส้ข้างขวามักโตเร็วและรุนแรงมากกว่าทำให้เสียชีวิตได้มากกว่า.
วิชัย เอกพลากร พ.บ., Ph.D.
รองศาสตราจารย์, ศูนย์เวชศาสตร์ชุมชน, คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี,
มหาวิทยาลัยมหิดล