ผมได้ไปผ่าและถอนฟันกรามซี่ที่คุด แต่ฟันซี่ข้างเคียงปวดและโยก เป็นเพราะอะไร ถ้าปล่อยไว้อย่างนี้โดยไม่ไปหาหมอจะหายเองหรือไม่ครับ และจะมีผลแทรกซ้อนหรือไม่อย่างไร
ผู้ถาม โอภาส/กรุงเทพฯ
ผู้ตอบ ท.พ.ไพฑูรย์ สุริยะวงศ์ไพศาล
ถาม ผมอายุ ๔๐ ปี มีอาการปวดบวมในปาก จึงตัดสินใจไปหาหมอฟัน คุณหมอตรวจและเอกซเรย์ปรากฏว่ามีฟันกรามคุด แต่คุณหมอบอกว่ายังถอนไม่ได้ เพราะอักเสบอยู่ จึงให้ยามากินและนัดไปถอน ใหม่ในอีก ๓ วันต่อมา คุณหมอได้ผ่าและถอนฟันกรามซี่ที่คุดให้ ระหว่างถอนคุณหมอใช้เครื่องมือหลายชิ้นกว่าจะออก หลังจากถอนฟันเสร็จก็ไปรับยากับผู้ช่วยหน้าห้อง ผู้ช่วยบอกว่าประมาณ ๑ สัปดาห์ อาการปวดจะหายและบอกวันนัดครั้งถัดไป ขณะนี้ผมได้ถอนฟันมาประมาณกว่า ๑ สัปดาห์แล้ว แต่ฟันซี่ข้างๆที่ถอนฟันคุดยังปวดอยู่ และโยกนิดๆ ผมไม่อยากกลับไปหาหมอท่านเดิมเท่าไร เพราะยังรู้สึกขยาดกับการถอนฟัน กลัวว่าอาจจะต้องถอนอีกซี่
จึงอยากเรียนถามคุณหมอว่า การที่ฟันซี่ข้างเคียงปวดและโยกเป็นเพราะอะไร ถ้าไปหาหมออีก หมอจะทำอะไรให้ครับ หากปล่อยไว้อย่างนี้เรื่อยๆ โดยไม่ไปหาหมอจะหายเองหรือไม่ครับ และจะมีผลแทรกซ้อนหรือไม่อย่างไร
ตอบ การที่ฟันซี่ที่ติดกับฟันคุดยังปวดและโยก คงจะเนื่องมาจาก ๒ สาเหตุ ได้แก่
๑. ฟันซี่นั้นมีอาการอยู่แล้วก่อนการผ่าฟันคุด เช่น กระดูกส่วนที่อยู่ระหว่างรากฟัน ซี่นั้นกับฟันคุด ถูกทำลายไป เนื่องจากฟันคุดเบียดชนด้านหลังรากฟันซี่นั้นอยู่นานเป็นเวลาไม่น้อยกว่า ๒๐ ปี หรือเกิดการอักเสบเรื้อรังของเนื้อเยื่อที่บริเวณดังกล่าว เนื่องจากไม่สามารถทำความสะอาดได้ดีพอ เมื่อได้รับความกระทบกระเทือนจากการผ่าฟันคุด แม้ไม่มากมายอะไร อาการก็แสดงออกมา หรือโดยนัยเดียวกันเมื่อฟันซี่นั้นมีการผุอยู่ก่อนแล้ว
๒. การกระทบกระเทือนจากการผ่าฟันคุดที่ใช้เวลานาน (ตั้งแต่ ๑ ชั่วโมงขึ้นไป) ซึ่งมักเกิดกับผู้ที่ มีอายุตั้งแต่ ๓๐-๓๕ ปีขึ้นไป เนื่องจากรากฟันมักยึดแน่นกับกระดูกมาก การเอาฟันคุดออกจึงต้องเสียเวลามาก ทำให้เกิดการชอกช้ำของเนื้อเยื่อรวมทั้งฟันในบริเวณข้างเคียงไม่มากก็น้อย
แต่ไม่ว่าจะเป็นกรณีใดๆ คุณก็ควรกลับไปพบหมอคนเดิมอีกที เพื่อประเมินผลและพิจารณาการรักษาต่อไป ถ้าคุณหมอเสนอให้คุณ ถอนอีกซี่ แต่คุณไม่เห็นด้วยค่อยขอเลื่อนการถอนออกไป แล้วจึงลองไปพบหมอท่านอื่น เพื่อขอความเห็น เช่น อาจเป็นการรักษาคลองรากฟัน ร่วมกับการรักษาโรคปริทันต์ หรือทำอย่างหนึ่งอย่างใด หากปล่อยทิ้งไว้ก็เป็นการทุกข์ทรมานเปล่าๆ จะเสียการเสียงานได้ด้วย เพราะอาการปวดรบกวนสมาธิ
ข้อแนะนำสำหรับผู้ที่มีฟันคุดอยู่ คือควรเอาออกเสียแต่เนิ่นๆ อย่ารอจนอายุล่วงเลย ๓๐ ปีไปแล้ว จะทำให้เกิดปัญหาแทรกซ้อน เช่นคุณโอภาสได้