คนบ้าวิ่ง
กีฬา กีฬา เป็นยาวิเศษ
แก้กองกิเลศ ทำคนให้เป็นคน ........
เนื้อเพลงท่อนหนึ่งของเพลงกราวกีฬา........ถือว่าเป็นวรรคทองของเพลงนี้ทีเดียว และได้แน่นอนหากได้พินิจพิเคราะห์ความหมายในเนื้อเพลงจะเห็นได้ว่าผู้แต่งได้ใช้ถ้อยคำที่เรียบง่ายและแฝงไปด้วยความเป็นจริงอย่างแน่นอนที่สุดที่ปฏิเสธไม่ได้
ยาวิเศษ ในยุคของสังคมที่รีบเร่ง ยุคของการสื่อสารที่ไร้พรมแดน ยุคแห่งความกระด้างทางจิตใจของมนุษย์ที่มองเห็นกันและกันเป็นเพียงวัตถุ มนุษย์ในยุคนี้ได้แสวงหาเครื่องอำนวยความสะดวกให้ชีวิตมากมาย ซึ่งล้วนแล้วแต่จะเกินความจำเป็นไปทั้งสิ้น คนส่วนใหญ่ก็พึงปรารถนาจะให้ตัวเองมีชีวิตที่ยืนยาวขึ้น จึงได้เที่ยวแสะแสวงหาเครื่องทุ่นแรงต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นยาอายุวัฒนะขนานต่างๆ โดยกระแสสังคมที่ทำให้เกิดความเชื่อที่ว่า “ อาหารเสริม “ ที่ราคาแพงลิ่ว เป็น “ ยาวิเศษ “ หากแต่ไม่ปรับเปลี่ยนวิถีแห่งการดำเนินชีวิตของตน โดยใช้หลักการพื้นฐานง่าย ๆ คือ “ การออกกำลังกาย “ อย่างสม่ำเสมอเท่านั้น ปัจจัยที่เป็นอุปสรรคและได้ยินมาอยู่บ่อยครั้งคือ เงื่อนไขของเวลาที่ไม่เอื้ออำนวย แต่โดยแท้จริงแล้วนี่คือคำแก้ตัวที่ฟังดูเหมือนจะมีเหตุผลมากที่สุด
แก้กองกิเลศ กิเลศที่กองอยู่เบื้องหน้าดูมันช่างล่อให้มนุษย์ เข้าไปติดกับ หรือตกลงไปในหลุมพรางของชีวิต คนแล้วคนเล่า วิถีหนึ่งที่จะสามารถจัดระเบียบชีวิตให้ตนเอง ฝึกความมีวินัยในตนเองอันเป็นหนทางที่จะขจัดกิเลศที่กองอยู่ให้พ้นไปได้คือ “ การออกกำลังกาย “
พื้นฐานของการเล่นกีฬาทุกชนิดได้มาจาการฝึกฝนทักษะพื้นฐานจาก “ การวิ่ง “ เป็นการอุ่นเครื่องให้กับร่างกายทั้งก่อนการซ้อมและก่อนลงแข่งขัน หากจะเปรียบเทียบต้นทุนในการเล่นกีฬาแต่ละชนิด
“ การวิ่ง “ จัดว่ามีต้นทุนต่ำสุด อุปกรณ์ที่จำเป็นต้องมี คือ “ รองเท้า “ เท่านั้น ส่วนอุปกรณ์เสริมอย่างอื่นอาจจะเป็นชุดที่สวบงามซึ่งก็ไม่มีความสำคัญมากนัก รองเท้า เพียง ๑ คู่ กับสถานที่ซึ่งก็ไม่จำกัดว่าจะเป็นท้องทุ่ง ริมบาทวิถี ในสวนหย่อม ในโรงยิม ถนนในหมู่บ้าน ล้วนแต่วิ่งได้ทั้งสิ้น
เมื่อ “ การวิ่ง “ สามารถทำได้ง่ายดายเช่นนี้ จริงหรือไม่ที่มันจะมีประโยชน์อเนกอนันต์อย่างที่คนเล่าขานกันมา
แน่นอนครับ “ การวิ่ง “ โดยลำพังมีประโยชน์มากมายแต่จะมีคนบางกลุ่มที่มองไม่เห็นคุณค่า และยังกลับมีความคิดว่าการวิ่งมาก ๆ จะกลับมีโทษ เช่น ทำให้โรคข้อเข่าเสื่อม น่องใหญ่ขึ้น การที่มีความคิดเช่นนี้นับเป็นการปิดกั้นทำลายโอกาสของตนอย่างน่าเสียดายยิ่ง การนำเหตุผลเพียงน้อยนิดที่เกิดขึ้นกับคนบางคนหรือบางกลุ่มเท่านั้นมาเบียดบังประโยชน์ส่วนใหญ่ที่จะได้รับ นับว่ายังไม่ถูกต้องนัก ลองมาดูกันครับว่า “ การวิ่ง “ ที่ทำอย่างถูกต้องแล้วจะได้ประโยชน์อะไรบ้าง
ประโยชน์ทางกาย
การวิ่งถูกต้องอย่างสม่ำสมอ โดยเฉลี่ยสัปดาห์ละ ๔ วัน วันละ ๒๐ นาที ด้วยความเร็วแบบเหยาะ ๆจะช่วยให้
* ร่างกายมีความแข็งแรงโดยเฉพาะในส่วนของกล้ามเนื้อและความยืดหยุ่นของปอด
* หุ่นที่เพรียวบางดูสมส่วน โดยเฉพาะเรื่องของการเผาผลาญปริมาณไขมันส่วนเกินที่สะสมใต้ผิวหนัง ถ้าเปรียบเทียบกับการออกกำลังกายโดยวิธีอื่นในระยะเวลาที่เท่ากัน การวิ่งจะให้การเผาผลาญพลังงานดีที่สุด
* การเพิ่มสมรรถภาพให้กับการทำงานของหัวใจมีการสำรองมากขึ้นช่วยลดอัตราการเสี่ยงของการเกิดโรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดไปเลี้ยง หรือแม้แต่กระทั่งคนที่เป็น โรคหลอดเลือดไปเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจอุดตัน แต่ยังอยู่ในสภาพที่พอจะออกกำลังกายได้มีตัวอย่างให้เห็นมากมายที่เกิดขึ้นกับคนเหล่านี้ เมื่อกลับมาจากการฟื้นฟูสภาพของร่างกายด้วยการออกวิ่งเป็นกิจวัตร ผลที่ได้คือ ปริมาณยาที่กินอยู่สามารถลดลงได้และที่หัวใจเองปรากฏมีหลอดเลือดฝอยใหม่เกิดขึ้นมากมายเพื่อชดเชยนำเลือดเข้าไปเลี้ยงส่วนที่เคยขาดเลือดมาก่อน
* คนที่วิ่งสม่ำเสมอนั้น ปริมาณของไขมันในกระแสเลือด ( HDL ) เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญอันจะช่วยดักจับปริมาณ โคเลสเตอรอลให้ลดลงได้
* ผิวพรรณเปล่งปลั่งขึ้นเนื่องจากการวิ่งเป็นการกระตุ้นระบบการไหลเวียนของโลหิตให้สูบฉีดไปเลี้ยงอวัยวะส่วนปลายได้มากขึ้น เซลล์ผิวหนังเป็นอีกอวัยวะหนึ่งที่ได้รับประโยชน์จากสิ่งนี้ อันจะมีผลต่อเนื่องไปถึงการชะลอความเสื่อมของผิวเมื่อเวลาผ่านไปริ้วรอยเหี่ยวย่นของผิวอันบ่งบอกถึงความชราภาพที่จะมาเยือนจึงถูกสกัดกั้นไว้
* ระบบไขข้อต่าง ๆ ของร่างกายซึ่งเป็นระบบที่ถูกโรคภัยต่าง ๆ รุมเร้ามากที่สุดเมื่อย่างเข้าสู่วัยชรา ได้ถูกกระตุ้นให้มีการทำงานอย่างมีประสิทธิภาพและด้วยน้ำหนักตัวที่ลดลงด้วย ระบบข้อเข่าข้อสันหลัง ที่ทำงานแบกรับน้ำหนักอยู่จึงทำงานน้อยลงเป็นผลให้ความเสื่อมมีน้อยลง
ประโยชน์ทางจิตใจ คนที่วิ่งได้จนถึงที่ระดับหนึ่งซึ่งต้องวิ่งได้นานพอร่างกายจะผลิตสารเคมี ซึ่งผมขอเรียกว่า “ สานปีติสุข “ ( endorphine ) มีฤทธิ์ทำให้ร่างกายผ่อนคลาย จิตใจเบิกบาน บรรเทาความเมื่อล้า ส่งผลให้เป็นผู้มีสุขภาพจิตแจ่มใสอยู่ตลอดเวลา ด้วยเหตุผลข้อนี้เองจะมีคนกลุ่มหนึ่งซึ่งติดการวิ่งราวกับติดสารเสพติด หากวันใดไม่ได้วิ่งวันนั้นชีวิตจะเหมือนขาดสิ่งหนึ่งสิ่งใดไป
ประโยชน์ทางสังคม การวิ่งเพียงลำพังคนเดียว อาจจะทำได้แต่ไม่มีความสุขมากนัก เมื่อเราได้ออกวิ่งตามสถานที่ใด ๆ เป็นประจำมักจะมีเพื่อนร่วมทางที่พบประกันบ่อยเข้าจนกลายเป็นสังคมใหม่ขึ้น เป็นที่แลกเปลี่ยนความคิด พูดคุยกันในเรื่องราวต่าง ๆ บางแห่งมีปริมาณคนมากจนกลายเป็นชมรมไป
( ยังมีต่อ )