ทำไมคนอายุมากถึงเวียนศีรษะ
ถาม : สมัคร/กรุงเทพฯ
สงสัยว่าทำไมคนอายุมาก 50 ปีขึ้นไป ชอบบ่นว่าเวียนหัว ลมขึ้น และจะรักษาอย่างไร แนะนำอย่างไร คุณยายที่บ้านพอไปฉีดยา 1 เข็มก็จะหายไป 1 เดือน แล้วต้องไปฉีดทุกเดือน ขอความกรุณาคุณหมอช่วยตอบด้วย
ตอบ
มีหลายปัจจัยครับ
1.หลอดเลือดจะค่อยๆ ตีบขึ้นตามอายุครับ มากน้อยไม่เท่ากัน ขึ้นกับโรคประจำตัวอื่น (เช่น ไขมัน ในเลือด เบาหวาน ความดัน การสูบบุหรี่ เป็นต้น) ธรรมชาติของแต่ละคน โดยมักเริ่มตีบตั้งแต่อายุประมาณ 45-50 ปีขึ้นไป การที่หลอดเลือดตีบก็ทำให้เลือดไปสมองได้ลำบากกว่าปกติ น้อยกว่าปกติ
2.ผู้สูงอายุมักมีปัญหาเรื่องการนอนโดยมักนอนหลับไม่สนิท หลับๆ ตื่นๆ หรือหลับยาก ซึ่งทำให้พักผ่อนไม่พอ ทำให้เวียนง่ายครับ
3.อาการเครียดหรือซึมเศร้า พบได้บ่อยในผู้สูงอายุซึ่งทำให้เสริมปัญหาแบบข้อ ๒ (นอนไม่หลับ)
4.สภาพแวดล้อมอื่นๆ เช่น เสียงดัง อากาศร้อน ก็ทำให้เวียนง่าย เนื่องจากสมองค่อยๆ เสื่อมสภาพลง
ความทนทานต่อภาวะต่างๆ รอบตัวจะไม่เหมือนก่อนๆ
สาเหตุอื่นๆ ก็ยังมีครับ เช่น ยาบางตัวที่กินประจำก็อาจเป็นสาเหตุได้ ความเจ็บป่วยมีไข้ หรืออะไรก็ตามที่ทำให้ร่างกายอ่อนแอลงกว่าปกติ ล้วนทำให้เวียนได้ครับ
การฉีดยา ถ้าเป็นยาแก้เวียน อาจช่วยได้บ้างแต่ก็แค่ 1-2 วันเท่านั้น ที่ดีนานๆ เป็นเดือน มักเกิดจากการแก้ไขต้นเหตุและจากจิตใจครับ โดยเฉพาะคนรุ่นก่อนๆ จะมีความเชื่อในยาฉีดมาก โรคอะไรก็ ตามขอให้ฉีดยาเถอะ หายทั้งนั้น ซึ่งในทางการแพทย์นั้น ความเชื่อเหล่านี้ทำให้ดีขึ้นได้เองจริง (placebo) แต่ถือเป็นแนวทางและค่านิยมที่ไม่ถูกต้อง เป็นหน้าที่ของแพทย์ทุกคนที่ควรอธิบายให้คนไข้ฟังด้วยเหตุผล แม้ว่าในผู้สูงอายุนั้น จะเปลี่ยนความคิดได้ยากหน่อย แต่ก็ต้องลองดู เพื่อให้ค่านิยมเรื่องยาฉีดนี้ค่อยๆ หายไป อย่างน้อยก็เป็นส่วนหนึ่งในการยกมาตรฐานความรู้ของคนไข้ในเมืองไทยและลดการใช้ยาโดยไม่จำเป็นครับ