...ต้นสนสามใบ ลำต้นตรงสูงชลูดหลายร้อยต้น ขึ้นเรียงรายอยู่บนเนินเขาและทั่วอาณา บริเวณเนื้อที่กว่า ๖๐ ไร่ของโรงพยาบาล ฝั่งโน้นเป็นอาคารแพทย์แผนไทย ฝั่งนี้เป็นอาคารบริการสนับสนุน ขึ้นเนินไปเป็นทางไปสู่อาคารบริการผู้ป่วยนอก...
…ดอกไม้สวยหน้าตาแปลกๆ ต้นเห็ดที่ไม่คุ้นเคยงอกแซมตรงโน้นบ้าง...ตรงนี้บ้าง...นี่เป็นโรงพยาบาลที่มีภูมิทัศน์แปลกตาที่สุดแห่งหนึ่งของประเทศไทย
....ความลาดเอียงของเนินเขา ทำให้อาคารผู้ป่วยนอกขนาด ๑๐ เตียงในป่าสนดูสูงเด่นกว่าปกติ อาคารหลังนี้เป็นแบบแปลนพิเศษที่สถาปนิกเขียนเพื่อสนองโครงการสนับสนุนช่วยเหลือประเทศลาว ในองค์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี สมัยที่พระองค์ท่านไปช่วยสนับสนุนการก่อสร้างโรงพยาบาลโพนฮงเมื่อเกือบ ๑๐ ปีที่แล้ว
อำเภอกัลยาณิวัฒนา เป็นอำเภอน้องใหม่ล่าสุดของจังหวัดเชียงใหม่ (ลำดับที่ ๒๕) อยู่ห่างจากตัวจังหวัดถึง ๑๔๐ กิโลเมตร ตัวอำเภออยู่สูงจากระดับน้ำทะเลโดยเฉลี่ย ๙๖๐ เมตร จึงมีอากาศเย็นสบายทั้งปี อุณหภูมิเฉลี่ย ๑๙ องศา เดินไปทางไหนก็เยือกเย็นสบาย เหมือนอยู่เมืองนอกทางยุโรป...การเดินทางจากอำเภอเมืองเชียงใหม่ ต้องใช้เวลาประมาณ ๔ ชั่วโมง เพราะต้องลัดเลาะไปตามแนวเขาเกือบตลอด นับจากอำเภอแม่ริม ยิ่งพอถึงแยกอำเภอปายจะเป็นเส้นทางขึ้นเขาตลอด
เกือบทั้งอำเภอ (ซึ่งมี ๓ ตำบล) เต็มไปด้วยภูเขาและป่าไม้ เนื้อที่ประมาณ ๖๐% เป็นเขตป่าไม้ เป็นพื้นที่อยู่อาศัยและทำกิน ๔๐% ตัวอำเภอตั้งอยู่ในเขตป่าสนสามใบธรรมชาติผืนใหญ่และสมบูรณ์ที่สุดของประเทศ ขณะนี้เริ่มมีนักท่องเที่ยวเข้าไปในพื้นที่มากขึ้นเรื่อยๆ...
พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอกัลยานิวัฒนา ผ่านความเห็นชอบของคณะรัฐมนตรีในเดือนตุลาคม ๒๕๕๒ โดยกระทรวงมหาดไทยได้ขอพระราชทานชื่ออำเภอจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เพื่อเป็นการเทอดพระเกียรติแด่พระเจ้าพี่นางเธอ สมเด็จเจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ แต่ในส่วนชื่อของโรงพยาบาลประจำอำเภอนั้น เนื่องจากตั้งอยู่ในเขตตำบลวัดจันทร์ ซึ่งเป็นชื่อที่ชาวบ้านคุ้นเคยดี สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี จึงทรงพระราชทานชื่อว่า “โรงพยาบาลวัดจันทร์เฉลิมพระเกียรติ ๘๐ พรรษา” เนื่องในวโรกาสอันเป็นศุภมงคล ครบรอบ ๘๐ พรรษาของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
การต้องรับผิดชอบดูแลประชาชนในพื้นที่กว่า ๑๒,๐๐๐ คน ซึ่งส่วนใหญ่เป็นชาวไทยภูเขาเผ่าต่างๆถึง ๗ เผ่า ผนวกกับหมู่บ้านชายขอบอำเภอเมืองแม่ฮ่องสอนอีก ๑๐ กว่าหมู่บ้านซึ่งสะดวกที่จะมาอำเภอวัดจันทร์มากกว่า ทำให้สถานะทางการเงินของโรงพยาบาลมีสภาพคล่องไม่ดีนัก แต่นพ.ประจินต์ เหล่าเที่ยง ผู้อำนวยการโรงพยาบาล แพทย์อีก ๒ ท่าน และทีมงานอีกกว่า ๖๐ ชีวิตของโรงพยาบาลยังยิ้มสู้ และบอกว่ายังพอรับมือได้ ก่อนตั้งอำเภอในปี ๒๕๕๒ มีการวิจัยที่ทำโดยมหาวิทยาลัยแม่โจ้เพื่อถวายสมเด็จพระเทพฯ ได้เสนอให้อำเภอตั้งใหม่แห่งนี้เป็น “อำเภอต้นแบบ” ไม่ว่าจะในเรื่องการอนุรักษ์ป่าไม้ การท่องเที่ยวเชิงนิเวศและการแพทย์ทางเลือกเพื่อไปสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน ทำให้ทีมงานของโรงพยาบาลต้องเข้าไปเกี่ยวข้องสัมผัสกับโครงการสร้างเขื่อนชุมชนขนาดเล็ก การพัฒนาอาชีพ โครงการพระราชดำริต่างๆซึ่งทำให้ได้รับรู้เข้าใจสภาพปัญหาด้านสังคมที่แท้จริงของประชาชนมากขึ้น...
ขณะนี้สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี ได้ทรงมีพระราชดำริจะช่วยยกฐานะระดับคุณภาพชีวิตความเป็นอยู่ของคนในอำเภอ โดยที่ผ่านมามีโครงการพระราชดำริในพื้นที่หลายโครงการ อาทิเช่น
- โครงการพัฒนาด้านการเกษตรที่บ้านเสาแดง เดิมพื้นที่นี้เป็นแหล่งผลิตยาเสพติดที่ใหญ่มาก
- โครงการป่าชาวบ้านในพระราชูปถัมภ์
- โครงการส่งเสริมอาชีพด้วยการทอผ้าที่บ้านจันทร์
- โครงการพัฒนาเด็กในพื้นที่ทุรกันดาร (กพด) ฉลอง ๖๐ พรรษา สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
อีกหนึ่งในโครงการพระราชดำริเหล่านี้คือ การยกฐานะโรงพยาบาลวัดจันทร์เฉลิมพระเกียรติขึ้นเป็นโรงพยาบาลสีเขียว (Green Hospital) ขนาด ๖๐ เตียง ขณะนี้อยู่ระหว่างการออกแบบอาคารผู้ป่วยนอก โดยมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ซึ่งได้รับงบประมาณสนับสนุนการก่อสร้างในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารีเช่นเดียวกัน สมทบกับงบประมาณบางส่วนจากกระทรวงสาธารณสุข
อำเภอที่เงียบสงบ และมีศักยภาพด้านการท่องเที่ยวเชิงนิวศแห่งนี้ ระยะหลังเริ่มมีรถยุโรปและรถหรูแพงๆวิ่งเข้ามาในพื้นที่ คุณหมอท่านหนึ่งเล่าว่า เริ่มมีคนกรุงเทพฯ คนจากเชียงใหม่ และที่อื่นๆที่สนใจธรรมชาติ ความเงียบสงบเข้ามาสำรวจพื้นที่ ถามซื้อที่ดินจากชาวบ้านมากขึ้น...
โรงพยาบาลในป่าสนแห่งนี้ แม้เป็นโรงพยาบาลเล็กๆอยู่ห่างไกลจากแสงสีความเจริญ แต่หากใครชอบชีวิตพอเพียง เรียบง่าย และประสบการณ์ประทับใจในชนบท ว่างๆก็ลองไปแวะเยี่ยมได้ครับ ที่อำเภอกัลยาณิวัฒนา เชียงใหม่...ปู้น....บนดอย...นะเจ้า....